WASHINGTON, DC (AP) – Hoa Kỳ và Trung Quốc vừa đồng ý là bắt đầu giữa Tháng Bảy sẽ gia tăng tiếp cận cho các công ty tài chánh Mỹ và mở rộng xuất nhập cảng thịt bò và thịt gà, một chính sách nhằm làm giảm thâm thủng mậu dịch song phương, không có lợi cho Hoa Kỳ bấy lâu nay.
Thỏa thuận này là kết quả đầu tiên của 100 ngày thương thuyết thương mại song phương, được thảo luận hồi tháng trước, khi Tổng Thống Donald Trump và Chủ Tịch Tập Cận Bình gặp nhau ở Florida, và cho thấy, đây là chính sách thương mại thân thiện hơn của Mỹ với Trung Quốc, khác với những gì Tổng Thống Donald Trump hứa trong lúc vận động, nhưng chưa biết hệ quả trước mắt ra sao.
“Điều này chắc chắn sẽ giúp làm giảm thâm thủng thương mại song phương,” ông Wilbur Ross, bộ trưởng Bộ Thương Mại Mỹ, nói tại một cuộc họp báo ở Washington, DC, hôm Thứ Năm. “Quý vị nhìn đi, và quý vị sẽ thấy.”
Hoa Kỳ bị thâm thủng thương mại $347 tỷ với Trung Quốc hồi năm ngoái, theo thống kê của Bộ Tài Chánh.
Cho tới ngày 16 Tháng Bảy, ngày thứ 100 sau cuộc họp thượng đỉnh của Tổng Thống Donald Trump và Chủ Tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc đồng ý đưa ra quy định, cho phép các công ty thẻ tín dụng Mỹ “bắt đầu xin giấy phép kinh doanh” trong lãnh vực mà hệ thống tín dụng UnionPay của Trung Quốc gần như độc quyền ở quốc gia này.
Trung Quốc sẽ cho phép Mỹ xuất cảng thịt bò, chậm nhất là ngày 16 Tháng Bảy, và Mỹ sẽ đề nghị quy định cho phép Trung Quốc xuất cảng thịt gia cầm đã chế biến vào thị trường của mình.
Các công ty do ngoại quốc làm chủ cũng sẽ có quyền cung cấp dịch vụ tín dụng tại Trung Quốc.
“Chúng tôi tin rằng hợp tác kinh tế Mỹ-Trung là khuynh hướng hiện nay… Chúng tôi sẽ tiếp tục công việc hiện nay,” ông Chu Quang Diệu, thứ trưởng Bộ Tài Chánh Trung Quốc, nói tại một cuộc họp báo ở Bắc Kinh.
Trong thời gian vận động tranh cử tổng thống, ông Trump hứa sẽ ngưng các hoạt động thương mại của Trung Quốc và các quốc gia khác, bị coi là không công bằng với Mỹ. Phát biểu cứng rắn của ông Trump làm nhiều người lo ngại sẽ có một cuộc chiến thương mại.
Tuy nhiên, các luận điệu cứng rắn của ông Trump đối với Bắc Kinh bắt đầu giảm dần trong tháng qua, sau khi ông bày tỏ sự kính nể đối với ông Tập và nói rằng ông muốn Bắc Kinh giúp giải quyết vấn đề nguyên tử của Bắc Hàn.
Ngay sau buổi họp ở Florida, ông Trump cho biết, ông đã nói với ông Tập rằng Trung Quốc sẽ có một thỏa thuận thương mại tốt hơn, nếu giúp kềm hãm Bắc Hàn.
Bắc Kinh là đồng minh lớn duy nhất của Bình Nhưỡng.
Hôm Thứ Sáu, khi được hỏi các cuộc thương thuyết thương mại với Hoa Kỳ có liên quan gì đến Bắc Hàn không, ông Chu nói rằng không nên chính trị hóa các vấn đề kinh tế.
Không chắc chắn
Trong khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đồng ý thực hiện một chính sách từ nay đến ngày 16 Tháng Bảy, không chắc những thỏa thuận này có làm gia tăng buôn bán giữa hai nước trong thời gian trước mắt.
Ông Ker Gibbs, chủ tịch Phòng Thương Mại Mỹ ở Thượng Hải, nói các biện pháp này là khởi đầu tốt, nhưng không giải quyết được các vấn đề quan trọng.
“Những quyết định không dứt khoát trước đây có nghĩa là khoan mừng vội, cho tới khi những lời hứa thật sự được thực hiện,” ông Gibbs nói, và cho rằng, mở cửa thị trường trả tiền bằng thẻ tín dụng “chủ yếu là mang tính biểu tượng.”
“Điều này đáng lẽ phải được làm cách đây nhiều năm, khi nó có thể tạo sự thay đổi. Vào lúc này, khi các công ty nội địa đã được bảo vệ an toàn, rất khó cho các công ty ngoại quốc xâm nhập vào thị trường Trung Quốc.”
Mỹ là quốc gia xuất cảng sản phẩm nông nghiệp vào Trung Quốc nhiều nhất, với doanh số $21.4 tỷ năm 2016, tăng 1,100% kể từ năm 2000. Như vậy, Trung Quốc có thể sẽ là thị trường béo bở để Mỹ xuất cảng thịt bò.
Năm ngoái, Trung Quốc miễn cưỡng bỏ lệnh cấm nhập cảng thịt bỏ Mỹ, nhưng doanh số bán vào thị trường nước này chưa đáng kể. Lệnh cấm này được đưa ra hồi năm 2003 vì dịch bò điên xuất hiện tại tiểu bang Washington.
Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung cũng có thể tạo lợi thế cho các công ty thẻ tín dụng.
Cho tới nay, hai công ty thẻ tín dụng Visa và MasterCard chưa được cho phép hoạt động một cách độc lập tại Trung Quốc, cho dù Tổ Chức Mậu Dịch Thế Giới (WTO) hồi năm 2012 bắt buộc Bắc Kinh để các công ty này gia nhập thị trường.
Trong một email, Visa cho biết họ sẽ nộp đơn để có giấy phép hoạt động, và “khi có được,” công ty này được phép tài trợ các dự án phát triển kinh tế ở Trung Quốc.
MasterCard hoan nghênh thông báo của Bộ Thương Mại, nói rằng họ chờ đợi “có được sự tiếp cận rộng rãi vào thị trường Trung Quốc.”
Hoa Kỳ cũng cho biết sẵn sàng xuất cảng khí đốt hóa lỏng, nói rằng Trung Quốc có thể thương thuyết thêm, bao gồm hợp đồng lâu dài, với các công ty năng lượng của Mỹ. (Đ.D.)