Thursday, March 28, 2024

Bảo trì thắng bánh sau (Bài 2)


Thay Brake Shoes


Bài và hình: Phạm Ðình


Nguyên tắc căn bản của thắng ứng dụng hiệu quả ma sát, bằng cách ép bố thắng cạ vào đĩa quay. Ở hệ thống thắng bánh sau, bố thắng được gọi là Shoes, cạ vào đĩa quay được gọi là Drum. Bài trước chúng ta đã trình bày tới đoạn gỡ được Drum ra thì mới nhìn thấy Shoes ở bên trong. Bài này sẽ nói về cách gỡ Shoes cũ và lắp Shoes mới vào. Thế nhưng, không giống như việc gỡ Pad ở hệ thống bánh trước, gỡ Shoes ở bánh sau mất công hơn, bởi vì nó được ràng rịt bởi nhiều lò xo, đinh ghim, và nhất là còn dính với cả hệ thống thắng tay (Parking Brake). Bài viết dưới đây trình bày những kiến thức ích lợi, giúp các bạn tham khảo, nó có thể vượt quá tầm của nhiều người sử dụng xe. Tuy không cần tới dụng cụ chuyên môn, nhưng công việc liên quan nhiều động tác và bộ phận chi tiết. Tác giả không cổ động mọi người tự làm lấy công việc này, tuy nhiên sự hiểu biết về tiến trình thực hiện chắc chắn không phải là vô ích.








Hình 1, các bộ phận thắng ở bánh sau: 1- Wheel Cylinder; 2- Lò so Return Springs; 3-Retainer Pin, ghim gài Shoe; 4-Shoes bố thắng.


Nhận xét vị trí các thành phần
Công tác gỡ Shoes bao gồm việc gỡ các lò xo chính, và gỡ các thành phần trong cấu trúc thắng ra. Ðể khỏi bị lầm lẫn sau này, trước khi tiến hành, chúng ta nên chụp lại hình ảnh toàn thể cấu trúc. Trong Hình 1, chúng ta thấy các bộ phận sau đây hiển hiện trước mắt:
1-Xi lanh: Là ống trục tròn, gọi là Wheel Cylinder, tiếp nhận lực đẩy qua dầu thắng, để tác dụng vào 2 Shoes, đẩy chúng ra ngoài, ép vào Drum, làm cho Drum quay chậm lại.
2-Hai lò xo: Ðược gọi là Return Spring, để kéo Shoes trở về vị trí cũ, sau khi thắng được nhả ra, để cho drum quay tiếp.
3-Ghim giữ Shoe, gọi là Retainer Pin, giúp cho Shoe bám chặt vào hệ thống.4-Shoes: 2 Shoes, tức là 2 bố thắng hình móng ngựa, bao chung quanh. Ðây là “diễn viên” chính, tức là thanh ma sát, ép vào đĩa quay. So sánh với bộ Shoe mới, chúng ta nhận thấy Shoe cũ mòn vẹt khá nhiều ở phần tiếp xúc, gọi là Brake Lining.








Hình 2, sắp xếp bộ phận thắng tay (Parking Brake) ở bên dưới.


Tiến hành gỡ Shoes
Trước tiên, gỡ các Return Spring ra khỏi vị trí. Cần ghi nhớ một điều là các lò xo này bám rất chặt, nên hơi khó gỡ. Người khỏe tay có thể dùng kèm và vít thông thường để mở, người không quen có thể mua một bộ dụng cụ, được gọi là Shoe Removal Kit (dụng cụ tháo gỡ Shoe) cho tiện dụng. Hình 3 mô tả tiến trình tháo Return Spring. Hình 4 là bộ dụng cụ thích hợp, có thể mua ở Harbor Freight Tools với giá $15.00. Hoặc mua riêng một cái kềm đặc biệt ở Sears giá $5.00. Trong khi sử dụng kềm, nhớ giữ thật chặt khi xoáy, bởi vì sẽ có một vài ốc hoặc lò xo rất khó mở. Sau khi sử dụng xong, nhớ rửa sạch kềm, đừng để dính bụi hoặc dính nhớt trước khi cất đi.


Sau khi gỡ các Return Springs rồi, chúng ta sẽ thấy một cái Washer dính với một đường dây kéo dài xuống thắng tay bên dưới. Gỡ Washer này ra luôn.
Xem lại hình 2, và gỡ các bộ phận của thắng tay ở đây ra.


Tiếp đó, dùng kềm đặc biệt, chụp vào đầu Pin, xoáy ngược chiều kim đồng hồ để xoáy nó ra.


Tới đây, chúng ta có thể gỡ 2 miếng “vòng móng ngựa” (shoes) ra được rồi. Kiểm điểm tất cả đồ nghề vừa gỡ để đối chiếu với hình 8 xem có đầy đủ không. Thực sự ra đây là đồ cũ. Ðương nhiên chúng ta sẽ có một bộ Shoes mới, và nếu muốn cả bộ, chúng ta sẽ có luôn các lò xo, pin… và các hardware mới.


Sau khi đã gỡ hết shoes ra rồi, chúng ta nên nhân dịp này, dùng nước rửa đặc chế (brake cleaner) để rửa các bộ phận còn lại trong hệ thống trước khi lắp đồ mới vào.
Xem Cylinder có còn tốt không. Nếu thấy rỉ dầu, thì thay luôn cho tiện việc sổ sách.









Tháo gỡ Return Spring.


Lắp đồ mới vào


Ðối chiếu hình ảnh chụp trước đó để lắp Shoes mới vào. Công việc căng lò xo để lắp trở lại vị trí cũ cũng đòi hỏi đôi chút kiên nhẫn đối với người chưa quen tay. Sau đó đặt Drum trở lại bằng cách “máng” vào những bù loong trên trục bánh xe, lắp bánh vào rồi hạ xe xuống.


Nói tóm lại, công việc chủ yếu bao gồm những thao tác thủ công, không cần gì tới máy móc, hay dụng cụ chuyên môn. Nếu là người ham tìm hiểu, và cái xe không phải là phương tiện di chuyển duy nhất của gia đình, bạn có thể tự làm để rút kinh nghiệm. Có thể nghiên cứu thêm chi tiết trong những cẩm nang sửa chữa (Repair Manual) được nhà sản xuất phát hành theo từng loại xe. Nếu tự làm được, bạn có thể thay thế thắng xe ở cả 4 bánh, với giá chưa tới $100 so với khoảng $300 nếu thuê thợ. Nhưng nếu không quen làm, bạn có thể chốt cái xe lại nhiều ngày, không sử dụng được, sự tốn kém và bất tiện có thể còn hơn cả tiền công thuê thợ nữa.
[email protected]


Muốn giữ xe ở tình trạng hoàn hảo nhất, xin xem Cẩm Nang Bảo Trì Tập I, II, và III đã phát hành, mỗi tập $6.00+$2.00 cước phí. Money Back Guarantee 3 tháng. Gửi cheque cho Phạm Ðình, 9800 Bolsa Ave., # 86, Westminster, CA 92683. Tel: 714-675-8628. Cho biết điện thoại và email, nếu có. Có thể hỏi tại nhà sách Tú Quỳnh 714-531-4284; hoặc Tự Lực 714-531-5290.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM

MỚI CẬP NHẬT