WASHINGTON, DC (NV) – Bộ trưởng Tư Pháp Hoa Kỳ hôm Thứ Năm, 12 Tháng Giêng, loan báo bổ nhiệm công tố viên đặc biệt để điều tra vụ Tổng Thống Joe Biden giữ tài liệu mật của chính phủ từ thời còn làm phó tổng thống, theo Reuters.
Bộ Trưởng Tư Pháp Merrick Garland công bố tin này sau vài giờ Tòa Bạch Ốc thông báo nhóm luật sư ông Biden tìm thấy bộ tài liệu mật thứ nhì trong garage nhà ông ở Wilmington, Delaware. Hôm Thứ Hai, Tòa Bạch Ốc cũng cho biết một bộ tài liệu mật khác được tìm thấy Tháng Mười Một năm ngoái tại văn phòng ở Washington nơi ông Biden từng sử dụng sau khi hết làm phó tổng thống.
Ông Garland cho biết người được bổ nhiệm làm công tố viên đặc biệt là ông Robert Hur, cựu công tố viên liên bang ở Maryland.
Mỹ đôi khi bổ nhiệm công tố viên đặc biệt để điều tra những vụ nhạy cảm về chính trị. Công tố viên đặc biệt có mức độ độc lập nhất định với giới lãnh đạo Bộ Tư Pháp (DOJ), kể cả ông Garland, bộ trưởng do Tổng Thống Biden bổ nhiệm.
Tháng Mười Một năm ngoái, ông Garland bổ nhiệm ông Jack Smith làm công tố viên đặc biệt giám sát hai vụ điều tra của DOJ liên quan đến việc cựu Tổng Thống Donald Trump giữ tài liệu chính phủ sau khi hết nhiệm kỳ và âm mưu lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020. Cũng Tháng Mười Một, ông Trump tuyên bố tái tranh cử năm 2024.
Tổng Thống Biden, 80 tuổi, dự trù mấy tháng tới cũng sẽ chính thức công bố tái tranh cử năm 2024. Hai vụ phát giác tài liệu mật tại văn phòng và nhà ông Biden đang làm ông đau đầu.
Hôm Thứ Năm, Tổng Thống Biden cho báo chí biết ông sẽ có dịp nói về “tất cả chuyện này sớm.” Sau đó, ông đọc thông báo được soạn sẵn, nhắc lại thông tin mà Tòa Bạch Ốc loan đi trước đó không lâu.
“Như tôi nói trước đây trong tuần này, người ta biết tôi coi trọng tài liệu mật. Tôi cũng nói chúng tôi đang hợp tác đầy đủ và hoàn toàn với cuộc điều tra của DOJ,” ông Biden nói.
Tổng Thống Biden cho hay nhóm luật sư của ông tìm thấy một số ít tài liệu đóng dấu mật ở nơi cất đồ đạc và tủ đựng hồ sơ trong thư viện riêng tại nhà ông ở Wilmington. Thư viện đó dính với garage, và ông cho biết garage có khóa.
Từ Tháng Mười Một năm ngoái, sau khi tìm thấy tài liệu đánh dấu mật tại văn phòng cũ của ông ở Washington, phụ tá Tổng Thống Biden liên tục tìm kiếm thêm còn bất kỳ tài liệu mật nào nằm ở nơi khác mà ông sử dụng không, một người biết vụ này cho NBC News hay.
Phụ tá ông Biden gọi cuộc tìm kiếm này là toàn diện, với mục tiêu lấy lại toàn bộ tài liệu mật có lẽ vô tình bị đóng thùng khi ông dọn dẹp văn phòng phó tổng thống hồi Tháng Giêng, 2017.
Có vài điểm khác nhau giữa vụ tìm thấy tài liệu mật tại văn phòng và nhà Tổng Thống Biden với vụ cựu Tổng Thống Donald Trump đem hồ sơ chính phủ về nhà.
Ông Trump giữ hàng ngàn tài liệu chính phủ, gồm hàng trăm tài liệu mật, tại dinh thự Mar-a-Lago của ông ở Florida hơn một năm sau khi hết nhiệm kỳ, và không chịu trả lại ngay lập tức bất chấp Văn Khố Quốc Gia (NARA) nhiều lần yêu cầu.
Cuối cùng, khi ông Trump nộp lại hơn 15 thùng hồ sơ hồi Tháng Giêng, 2022, NARA tìm thấy hơn 100 thùng đóng dấu mật. Mùa Xuân năm ngoái, NARA chuyển vụ này sang DOJ, và hồi Tháng Tám, FBI khám xét Mar-a-Lago và tìm thấy thêm hơn 10,000 tài liệu.
DOJ vẫn đang điều tra vụ cựu Tổng Thống Trump không chịu nộp lại hồ sơ chính phủ sau khi hết nhiệm kỳ.
Tháng Chín năm ngoái, Tổng Thống Biden gọi vụ ông Trump giữ tài liệu mật chính phủ là “hoàn toàn vô trách nhiệm.” (Th.Long) [qd]