HOUSTON, Texas (NV) – Cơ quan Hàng Không và Không Gian Mỹ (NASA) hôm Thứ Năm, 2 Tháng Mười Hai, loan báo ký các giao kèo trị giá hàng trăm triệu đô la cho ba công ty, để phát triển các trạm không gian thương mại, nhằm thay thế Trạm Không Gian Quốc Tế (ISS), vốn dự trù sẽ dừng hoạt động vào cuối thập niên này, theo bản tin hãng thông tấn AFP.
Công ty Blue Origin của tỷ phú Jeff Bezos, cùng công ty Hàng Không Vũ Trụ Nanoracks và nhà thầu quốc phòng Northrop Grumman đã thắng được các hợp đồng lần lượt trị giá $130 triệu, $160 triệu và $125.6 triệu để hình thành các trạm ngoài quỹ đạo không gian.
Công ty thứ tư, Axiom Space, trước đó được trao hợp đồng trị giá $140 triệu.
NASA đang ngày càng chuyển sang liên kết với công ty tư nhân để giao nhiệm vụ phát triển các hệ thống và cơ phận mà cơ quan này từng tự sản xuất, nhằm giảm chi phí và tập trung vào các mục tiêu đầy tham vọng, bao gồm xây dựng môi trường sống trên Mặt Trăng và chuẩn bị gửi một đoàn thám hiểm lên sao Hỏa.
Ông Bill Nelson, giám đốc NASA, cho biết: “Chúng tôi đang hợp tác với các công ty của Mỹ để phát triển những điểm đến trên không gian, nơi mọi người có thể đến thăm, sinh sống và làm việc. Điều này cho phép NASA tiếp tục mở rộng đường đến không gian vì lợi ích của nhân loại đồng thời thúc đẩy hoạt động thương mại khác.”
“Những khoản đầu tư này giúp bảo đảm khu vực quỹ đạo thấp của Trái Đất thuộc không phận Mỹ sẽ luôn có sự hiện diện của con người,” ông Phil McAlister, giám đốc bộ phận bay thương mại của NASA, nói.
Blue Origin đang hợp tác với Sierra Space để phát triển trạm không gian Orbital Reef với sức chứa tối đa 10 người trong nửa sau của thập niên này. Dự án này được mô tả là “một khu kinh doanh hỗn hợp trong không gian” dùng trợ nghiên cứu và sản xuất vi trọng lực.
Trạm không gian của Nanoracks có tên là “Starlab,” hiện đang phát triển cùng với Voyager Space và Lockheed Martin.
Nanoracks dự kiến sẽ phóng trạm không gian này vào năm 2027. Starlabs sẽ có một phòng thí nghiệm sinh học, một phòng thí nghiệm nơi cư trú của thực vật, một phòng thí nghiệm khoa học vật lý, một phòng nghiên cứu vật liệu và một khu vực làm việc mở rộng.
Northrop Grumman, công ty từng phát triển một phi thuyền không gian có tên Cygnus chuyên cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng hóa lên ISS, cũng có kế hoạch xây dựng trạm không gia của riêng mình, tiến hành từng phần một bao gồm các khu vực thí nghiệm khoa học, du lịch và công nghiệp.
Hiện chưa thấy công ty nào đưa ra ước tính về tổng chi phí phát triển các trạm không gian của mình.
Ông McAlister cho biết đóng góp tài chính của NASA cho các dự án sẽ không vượt quá 40% chi phí chung.
Ông Brent Sherwood, phó chủ tịch cao cấp về các chương trình phát triển tối tân của Blue Origin, cho biết: “Số tiền NASA vừa đầu tư để khởi động chương trình này là nhỏ so với ngân sách cần thiết trong thời gian tới.”
Năm nay là 21 năm kể từ khi những phi hành gia đầu tiên đặt chân đến ISS để nghiên cúu dài hạn, một biểu tượng của sự hợp tác quốc tế, đặc biệt là giữa Mỹ và Nga.
Trạm ISS được đánh giá là có thể an toàn sử dụng cho đến năm 2028. Vị giám đốc NASA hy vọng ISS sẽ hoạt động được đến năm 2030, thời điểm NASA mong muốn trạm không gian tư nhân sẽ tiếp bước thay thế. (V.Giang) [qd]