NEW YORK, New York (NV) – Chánh Biện Lý Alvin Bragg của địa hạt Manhattan hôm Thứ Năm, 30 Tháng Ba, đưa ra bản cáo trạng lịch sử dành cho ông Donald Trump với hơn 30 tội danh, đánh dấu lần đầu tiên một cựu tổng thống Mỹ bị truy tố, theo CNN.
Cuộc điều tra này kéo dài trong nhiều năm, bắt đầu từ người tiền nhiệm của ông Bragg, tức ông Cy Vance, cựu chánh biện lý Manhattan. Trọng tâm cuộc điều tra chuyển hướng vào giữa năm 2020, xoáy vào các báo cáo tài chính của công ty Trump Organization.
Bản cáo trạng bắt nguồn từ khoản thanh toán tiền “bịt miệng” mà ông Trump thực hiện trước bầu cử tổng thống 2016, và giờ đây ông phải đối mặt với việc bị truy tố hình sự khi tái tranh cử tổng thống năm 2024.
Hiện nay các khoản buộc tội ông Trump vẫn đang được niêm phong và dự trù sẽ được công bố vào hôm Thứ Ba, 4 Tháng Tư.
$130,000 tiền bịt miệng
Chỉ vài tuần trước cuộc bầu cử 2016, ông Michael Cohen, cựu luật sư của ông Trump, trả cho bà Stormy Daniels, nữ tài tử phim khiêu dâm, số tiền $130,000 để giữ im lặng về tố cáo ăn nằm với ông Trump. Sau đó Trump Organization hoàn trả $420,000 cho ông Cohen. Chính khoản thanh toán và hoàn trả này là chìa khóa của vụ điều tra.
Lúc bị buộc tội ở New York năm 2018, ông Cohen nói rằng mình chỉ làm theo lệnh ông Trump. Các công tố viên không thể truy tố ông Trump vì quy định của Bộ Tư Pháp không cho buộc tội tổng thống đương nhiệm.
Đến năm 2021, Bộ Tư Pháp New York không theo đuổi vụ kiện này. Nhưng phía ông Vance, lúc này là chánh biện lý địa hạt Manhattan, bắt đầu điều tra thử xem hành động dùng tiền bịt miệng có vi phạm luật tiểu bang hay không. Cuộc điều tra sau đó mở rộng sang vấn đề sổ sách tài chính của Trump Organization.
Cuối năm 2021, ông Vance ủy quyền cho các biện lý trong nhóm đưa ra bằng chứng với đại bồi thẩm đoàn, nhưng ông không đòi hỏi bản cáo trạng. Có vẻ ông muốn trao quyền quyết định cho ông Alvin Bragg, biện lý mới đắc cử.
Ông Bragg đảm nhận vụ kiện
Ông Alvin Bragg nhậm chức chánh biện lý Manhattan vào Tháng Giêng, 2022. Chưa đầy hai tháng sau, hai biện lý hàng đầu đang làm việc trong vụ ông Trump dưới thời ông Vance, tức ông Carey Dunne và ông Mark Pomerantz, đột ngột từ chức do bất đồng ý kiến.
Lúc đó ông Bragg chưa chuẩn bị cho việc buộc tội ông Trump. Còn ông Dunne và ông Pomerantz tin rằng ông Trump đã phạm nhiều trọng tội, nếu không truy tố ông Trump là quyết định sai lầm.
Vào thời điểm đó, cuộc điều tra tập trung vào các báo cáo tài chính của ông Trump và liệu ông có cố ý lừa dối người cho vay, các công ty bảo hiểm và những người khác bằng cách khai khống tài chính hay không. Họ cân nhắc đến khoản tiền bịt miệng. Tuy nhiên công tố viên tin rằng thẩm phán sẽ bác bỏ cáo buộc liên quan đến tiền bịt miệng, vì đó là một yếu tố pháp lý mới.
Đi theo những manh mối trước mắt
Vào thời điểm Tháng Tư, 2022, ông Bragg cho biết cuộc điều tra đang không đi theo đúng hướng vạch sẵn, do đó quyết định lần theo manh mối trước mắt.
Song song với cuộc điều tra hình sự của ông Bragg, có hai thực thể thuộc Trump Organization bị kết án tại tòa hồi Tháng Mười Hai.
Bản thân ông Trump không bị buộc tội. Nhưng điều này lại khuyến khích nhóm của ông Bragg tập trung trở lại vào ông Trump và các khoản tiền bịt miệng. Thế là ông Cohen lại được Biện Lý Cuộc Manhattan triệu tập hồi Tháng Giêng.
Các công tố viên tiếp tục gặp mặt nhân chứng, bao gồm ông David Pecker, cựu giám đốc American Media Inc. Đến Tháng Hai, ông Jeffrey McConney, giám đốc Trump Organization, điều trần trước bồi thẩm đoàn.
Bà Kellyanne Conway và bà Hope Hicks, hai thành viên khác trong chiến dịch tranh cử năm 2016 của ông Trump, cũng có mặt. Đến Tháng Ba, nữ tài tử Stormy Daniels gặp mặt các biện lý. Và ông Cohen, sau nhiều cuộc gặp mặt với Biện Lý Cuộc Manhattan, cuối cùng cũng ra làm nhân chứng trước đại bồi thẩm đoàn vào Tháng Ba.
Nhân chứng cuối cùng và quyết định lịch sử
Tuần thứ hai của Tháng Ba, công tố viên mời ông Trump xuất hiện trước đại bồi thẩm đoàn, dấu hiệu rõ nhất cho thấy cuộc điều tra sắp đi đến hồi kết.
Đến ngày 18 Tháng Ba, ông Trump tung tin trên mạng xã hội, nói rằng mình sẽ bị bắt vào ngày 21 Tháng Ba, đồng thời kêu gọi những người ủng hộ đứng lên biểu tình chống lại điều này.
Lời kêu gọi khiến các nhân viên cấp cao của biện lý cuộc địa hạt, của Sở Cảnh Sát New York và Tòa Án Tiểu Bang New York phải tiến hành một cuộc họp. Phía ông Trump cũng nỗ lực ngăn chặn cáo buộc.
Theo đó, ngày 20 Tháng Ba, ông Robert Costello, luật sư của ông Trump, điều trần trước đại bồi thẩm đoàn rằng trong năm 2018, chính ông Cohen thừa nhận rằng tự ông quyết định đưa tiền cho bà Daniels.
Lời khai này khiến bản cáo trạng bị trì hoãn trong một khoản thời gian ngắn. Lúc này ông Trump tiếp tục đưa ra những lời lăng mạ chống lại ông Bragg.
Đến ngày 27 Tháng Ba, đại bồi thẩm đoàn tiếp tục làm việc lại, lúc này là nghe lời khai từ ông Pecker, người tham gia vào thỏa thuận với bà Daniels từ lúc ban đầu. Hôm Thứ Năm, 30 Tháng Ba, đại bồi thẩm đoàn nghe lời khai của một nhân chứng cuối cùng, người hiện nay vẫn đang giữ kín danh tính.
Sau đó, họ bỏ phiếu và đưa ra một quyết định chấn động hệ thống chính trị Mỹ, đó là truy tố ông Trump, một cựu tổng thống và ứng cử viên tranh cử chức tổng thống Mỹ năm 2024. (MPL) [kn]