WASHINGTON, D.C. (NV) – Ba vị dân biểu liên bang Hoa Kỳ vừa gởi đến Cơ Quan Cảnh Sát Di Trú (ICE) một lá thư, yêu cầu cung cấp thêm thông tin liên quan đến trường hợp ông Trần Chí Huy bị chết trong trại tạm giam ở Eloy, Arizona, hôm 12 Tháng Sáu, thông cáo báo chí của Văn Phòng Dân Biểu Lou Correa (Dân Chủ-Anaheim), một trong ba người liên lạc với cơ quan di trú, gởi đến nhật báo Người Việt hôm Thứ Sáu, 29 Tháng Sáu, cho biết như vậy.
Hai dân biểu kia là ông Alan Lowenthal (Dân Chủ-Long Beach) và bà Zoe Lofgren (Dân Chủ-San Jose).
Ngoài thông tin liên quan đến cái chết của ông Huy, ba vị dân cử liên bang còn yêu cầu ICE cập nhật trình trạng sức khỏe hiện nay của các di dân khác trong các trại tạm giam.
Vẫn theo thông cáo, các vị dân cử này khẳng định rằng, bất kể lý do bị giam, mỗi người dân bị tạm giữ tại các trại giam vẫn xứng đáng được chăm sóc sức khỏe đầy đủ.
Vì lý do này, nội dung bức thư nhấn mạnh sự quan ngại của các dân biểu đối với sự thiếu thốn các dịch vụ chăm sóc y tế và sức khỏe tâm thần trong các trại giam, và yêu cầu ICE phải minh bạch hóa cách làm việc và có một sự cải tổ cấp thiết để chấm dứt tình trạng tệ hại này, vẫn theo thông cáo.
Theo thông cáo báo chí của ICE đưa ra hôm 16 Tháng Sáu, ông Trần Chí Huy, 47 tuổi, qua đời tại trung tâm y tế Banner Casa Grande Medical Center ở Casa Grande, Arizona.
Một cuộc giảo nghiệm tử thi đang được tiến hành để xác định chính thức nguyên nhân chết.
Ông Huy đến Mỹ ngày 25 Tháng Sáu, 1984.
Ngày 21 Tháng Chín, 2004, ông bị một chánh án tòa di trú ra lệnh trục xuất về Việt Nam, vì bị kết tội tấn công gia trọng (aggravated assault).
Sau khi được thả khỏi nhà tù tiểu bang Arizona, ông Huy được chuyển giao cho ICE ở Tucson, Arizona, ngày 25 Tháng Năm, 2018.
Ngày 28 Tháng Năm, ông được chuyển giao đến trung tâm giam giữ Eloy Detention Center (EDC) chờ trục xuất về Việt Nam.
Ngày 5 Tháng Sáu, nhân viên trại giam phát hiện ông Huy bất tỉnh, gọi xe cứu thương đến, và chở ông đến Banner Casa Grande Medical Center cấp cứu.
Ngày 12 Tháng Sáu, nhân viên tại Banner Casa Grande Medical Center báo cho ICE biết ông Huy qua đời lúc 9 giờ 20 phút sáng.
Thông cáo báo chí của ICE cho biết, theo đúng thủ tục hiện hành, cơ quan này đã báo cho các cơ quan y tế và giới chức công lực địa phương, cũng như Văn Phòng Tổng Thanh Tra Bộ Nội An, và Văn Phòng Trách Nhiệm của ICE, biết vụ ông Huy chết.
ICE cũng thông báo cho tổng lãnh sự Việt Nam biết cái chết của ông Huy.
Ông Trần Chí Huy là người thứ bảy qua đời trong lúc đang bị ICE giam giữ trong thời gian từ 1 Tháng Mười, 2017 đến nay.
Thỏa thuận giữa Mỹ và Việt Nam
Theo luật hiện hành, những người chưa phải là công dân Hoa Kỳ mà phạm tội hình, đều nằm trong diện bị trục xuất về quốc gia nguyên gốc.
Tuy nhiên, theo một thỏa thuận giữa chính phủ Hoa Kỳ và Việt Nam hồi năm 2008, Việt Nam chỉ nhận hồi hương những người đến Mỹ sau ngày 12 Tháng Bảy, 1995, ngày mà hai chính quyền chính thức bình thường hóa quan hệ ngoại giao.
Cho nên, ông Trần Chí Huy không thể bị trục xuất về Việt Nam, nhưng vẫn nằm trong diện bị trục xuất theo luật Mỹ hiện hành.
Tuy vậy, dưới thời chính quyền Donald Trump, Bộ Nội An, qua ICE, có thể bắt giam bất cứ ai trong diện bị trục xuất.
Hôm 22 Tháng Hai, Hiệp Hội Thăng Tiến Công Lý Người Mỹ Gốc Á Châu (AAAJA) đại diện bốn người Việt Nam – Hoàng Trình, Vũ Hà, Long Nguyễn và Ngọc Hoàng – nộp đơn kiện tập thể một số cơ quan công lực liên bang và địa phương, giam giữ vô thời hạn người không thể bị trục xuất.
Theo AAAJA, kể từ Tháng Ba, 2017, ICE bắt đầu bắt hàng chục người tị nạn Việt Nam và giam giữ họ vô thời hạn, vi phạm luật liên bang.
Nhiều người trong số này đến Mỹ lúc còn là trẻ em, sống trong hoàn cảnh khó khăn, và có vi phạm một số tội hình.
Theo AAAJA, hiện có từ 8,000 đến 10,000 người Việt Nam phạm tội thuộc diện bị trục xuất, và có thể bị ICE bắt và giam giữ vô thời hạn. (Đ.D.)
Video: Tin Trong Ngày Mới Cập Nhật
phía góc phải bên dưới của khung video.