SANTA ANA, California (NV) – Tỉ lệ tội phạm ở Orange County tăng 23% trong năm ngoái, là mức tăng kỷ lục trong thập niên qua với các tội như đánh cắp xe, trộm cướp, hành hung, theo nhật báo The Orange County Register.
Năm 2015 được xem là năm tội phạm nở rộ tại nhiều thành phố ở Orange County, với 32 trên 34 thành phố báo cáo có tỉ lệ phạm tội tăng từ 30% lên 50%, nhất là tại vùng Little Saigon, nơi có các thành phố đông người Việt cư ngụ.
Cảnh sát Orange County phong tỏa hiện trường một vụ án mạng ở Tustin. (Hình: Kevork Djansezian/Getty Images)
Mức độ tội phạm giảm nhiều nhất là vào năm 2006, sau thời kỳ ma túy, băng đảng và bạo lực phổ biến trong suốt thập niên 1980 và 1990. Tuy vậy, tỉ lệ phạm tội đang trên đà tăng cao trở lại, tạo ra mối quan tâm và lo lắng trong cộng đồng, đặc biệt là đại đa số cư dân gốc Việt sinh sống ở Orange County.
Cảnh sát Seal Beach đưa ra thông cáo trên truyền hình kêu gọi người dân khóa xe cẩn thận. Ở Santa Ana, hàng loạt vụ nổ súng, băng đảng thanh toán nhau tăng vọt vào những tháng đầu năm. Cảnh sát Garden Grove nhắc nhở người dân nên lắp đặt hệ thống an ninh trong nhà sau khi tỉ lệ trộm cắp tăng cao ở thành phố này.
Nhiều giới chức trong lực lượng cảnh sát Orange County đổ lỗi cho việc gia tăng tội phạm là do luật của tiểu bang California cản trở việc cảnh sát bắt nhốt người nghiện ma túy, để những người này ra ngoài đường và có cơ hội lặp lại tội cũ, để nuôi cơn nghiện của họ. Tuy nhiên, các nhà tội phạm học cho rằng, tỉ lệ tội phạm tăng bao gồm nhiều nguyên nhân khác, và luật pháp chỉ là một trong số đó.
Theo dữ liệu của FBI, tỉ lệ ăn cắp tăng 13% và tỉ lệ tội phạm bạo lực tăng 9% ở California; trong khi tỉ lệ ăn cắp giảm 4.2% và tỉ lệ bạo lực tăng 1.7% trên toàn quốc.
Vậy điều gì khiến California trở thành nơi có tội phạm tăng cao?
Một số cơ quan thực thi pháp luật cho rằng Ðạo Luật Prop. 47 chính là lý do. Luật này được cử tri thông qua với mục đích giảm tội phạm trong tù, bằng cách chuyển những người phạm tội ma túy hay trộm cắp thành tội nhẹ. Ðiều này khiến cảnh sát khó bắt nhốt những người này vào tù trở lại. Sau khi luật này được thực hiện, có hơn 4,500 tù nhân được thả ra, và tiết kiệm hàng triệu đô la cho tiểu bang.
Ông Bob Bogue, phát ngôn viên Sở Cảnh Sát Garden Grove, cho biết cảnh sát Orange County khuyến cáo cảnh sát không nên bắt tội phạm mắc tội nhẹ vào tù, vì điều này chỉ làm mất thời gian của cảnh sát viên.
Trung Úy Mark Stichter, phát ngôn viên Sở Cảnh Sát Orange County, cho biết việc bắt giữ tội phạm phải dựa trên quy chế luật hình sự của chính quyền. Ðể bắt giam một người phạm tội vào tù cho đến ngày ra tòa, cảnh sát phải chứng minh được nghi can có khả năng tái phạm hoặc gây nguy hiểm. Nếu cảnh sát không thể đưa ra được nguyên nhân của việc giam giữ, thì nghi can sẽ được thả ra. Một trong những tội có thể được thả ra ngay bao gồm sở hữu một lượng cocaine hay heroin nhỏ trong người.
Tuy vậy, bà Charis E. Kubrin, giáo sư ngành tâm lý học ở đại học UCI, cho rằng, Ðạo Luật Prop. 47 không liên quan đến việc gia tăng tỉ lệ tội phạm ở Orange County.
“Mặc dù nhiều nhân viên trong ngành cảnh sát Orange County đổ lỗi cho Prop. 47, nhưng tôi biết chưa có một cuộc nghiên cứu nào chứng minh được sự liên hệ của đạo luật này và tác động của nó đến tỉ lệ tội phạm tăng cao,” bà cho biết.
Theo Giáo Sư Kubrin, nhà chức trách cần phải nghiên cứu các yếu tố như tỉ lệ nghèo đói, thất nghiệp, thay đổi thị trường nhà ở, hoạt động băng đảng, thị trường “chợ đen,” và cả quan hệ giữa cảnh sát và cộng đồng, thì mới có thể tìm ra nguyên nhân của việc gia tăng tội phạm.
Tỉ lệ thất nghiệp tại Orange County giảm trong năm 2015, nhưng giá thuê nhà và giá nhà tại đây lại quá cao, khiến tỉ lệ nghèo đói tăng lên gấp đôi, theo cuộc nghiên cứu của tổ chức California Housing Partnership Corp.
Ngoài ra, theo Giáo Sư Kubrin, việc đầu tư vào mở rộng dịch vụ hỗ trợ cai nghiện ma túy cũng liên quan đến tỉ lệ tội phạm gia tăng. Một số nghiên cứu chứng minh rằng số lượng tội phạm giảm đáng kể tại các thành phố đầu tư nhiều tiền vào các dịch vụ phục hồi chức năng.
Ðạo Luật Prop. 47 hứa đưa ra chương trình tài trợ cho người ra khỏi nhà tù và nâng cấp các dịch vụ nhà tù từ số tiền tiết kiệm từ việc giảm tù nhân. Nhưng trên thực tế, cho đến thời điểm hiện tại, chính quyền liên bang vẫn chưa có động tĩnh gì trong việc phân phối số tiền này cho đến Tháng Tám năm nay.
“Chúng ta không nên cho rằng chỉ có một nguyên nhân dẫn đến sự gia tăng tội phạm. Chúng ta cần phải nhìn đến các vấn đề xã hội khác dẫn đến việc phạm tội như nghiện ma túy, sức khỏe, tâm thần, nghèo đói và cướp bóc,” bà Elliot P. Currie, giáo sư ngành tâm lý học đại học UCI, cho biết.
Vậy vấn đề gia tăng tội phạm có phải là xu hướng hay không?
Theo Viện Nghiên Cứu Chính Sách Cộng Ðồng California, tỉ lệ tội phạm và trộm cắp có xu hướng tăng trong thập niên 1980 và 1990 trên toàn quốc. Ðiều này cũng đang diễn ra tương tự ở Orange County.
“Tỉ lệ tội phạm lên xuống thường xuyên trong thời gian qua, từ năm này qua năm khác, từ thập niên này qua thập niên khác,” bà Kubrin nói. “Câu hỏi là, nó có tiếp tục tăng hay không? Và có khi nào hiện tượng gia tăng này trở thành xu hướng hay không?”
Cảnh sát viên Michael Henderson ở Seal Beach cho biết, nhiều người dân ỷ y không khóa cửa xe hay cửa nhà vì cho rằng khu phố mình ở là an toàn. Các giới chức đang cố gắng khuyến khích người dân thay đổi thói quen của mình, để tỉ lệ tội phạm có thể giảm đi.
“Chúng ta cần phải làm việc chăm chỉ để bảo vệ thành phố của mình,” ông Henderson nói. “Chúng ta cần nhận thức rằng nơi chúng ta ở là an toàn, nhưng việc trộm cắp vẫn có thể xảy ra.” (N.A.)
Tội phạm tại các thành phố có nhiều người Việt sinh sống ở Orange County
Anaheim: Trộm cắp tăng 22%; bạo lực tăng 15%; tổng số tội phạm tăng 22%.
Fountain Valley: Trộm cắp tăng 46% ; bạo lực giảm 23%; tổng số tội phạm tăng 41%.
Garden Grove: Trộm cắp tăng 46%; bạo lực tăng 33%; tổng số tội phạm tăng 45%.
Santa Ana: Trộm cắp tăng 26%; bạo lực tăng 29%; tổng số tội phạm tăng 26%.
Westminster: Trộm cắp tăng 23%; bạo lực tăng 51%; tổng số tội phạm tăng 25%.
