Văn Lan/Người Việt
WESTMINSTER, California (NV) – Ngày Thuyền Nhân hàng năm vừa được Ủy Ban Thực Hiện Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam tổ chức hôm Thứ Bảy, 4 Tháng Năm, tại Tượng Đài Thuyền Nhân trong nghĩa trang Peek Family Memorial Park, Westminster, và để giúp giới trẻ hiểu hai chữ “tự do.”
Sau nghi thức khai mạc, mở đầu cho buổi lễ tưởng niệm là ca khúc “Chiến Sĩ Vô Danh” do Ban Tù Ca Xuân Điềm thực hiện.
Tiếp đến là nhạc cảnh “Đêm Chôn Dầu Vượt Biển” do CLB Tình Nghệ Sĩ trình bày, đã gây xúc động khi gợi nhớ đến những cảnh biệt ly trên bãi biển trước giờ phút chia tay không biết có còn gặp lại nhau, trong những chuyến vượt thoát hãi hùng của những thuyền nhân năm xưa.
Nhà thơ Thái Tú Hạp, thay mặt ban tổ chức, nói: “Nửa thế kỷ nhìn lại, núi sông có thể thay đổi nhưng trong tâm thức thuyền nhân Việt Nam sẽ không bao giờ quên được những thảm cảnh kinh hoàng đau thương nhất trong lịch sử dân tộc sau ngày 30 Tháng Tư, 1975. Với niềm tin và hy vọng, thuyền nhân đã cố gắng can đảm vượt qua để gầy dựng cho các thế hệ con cháu có một tương lai rạng rỡ về mọi lãnh vự trong dòng chính tại Hoa Kỳ và các quốc gia tự do dân chủ. Và đã mang thông điệp ‘Giá trị cao quý của tự do hay là chết,’ đến với thế giới.”
Đó cũng là lý do ủy ban tổ chức để tưởng niệm và cầu nguyện hàng trăm ngàn thuyền nhân, bộ nhân sớm siêu thoát, để lưu truyền đến các thế hệ mai sau hiểu biết về nguyên nhân thuyền nhân Việt Nam rời khỏi quê hương yêu dấu.
Nhà thơ Thái Tú Hạp tiếp: “Hơn 10 năm khởi xướng và 15 năm chính thức khánh thành Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân, ủy ban luôn khẳng định công trình tâm linh và lịch sử này là tâm nguyện chung của cộng đồng Việt Nam hải ngoại. Với truyền thống văn hóa dân tộc thể hiện tinh thần tri ân và báo ân, chúng ta tin tưởng các thế hệ con cháu tiếp tục phát huy Ngày Thuyền Nhân Việt Nam ở hải ngoại, nhắc nhở cộng đồng người Việt không bao giờ quên tri ân chính phủ và nhân dân Hoa Kỳ đã mở tâm từ ái, đón nhận chúng ta vào định cư nơi xứ sở bình an và thịnh vượng.”
Nhân dịp này, ủy ban tặng ông Jeff Gibson, giám đốc Westminster Memorial Park, một bằng tưởng lục và cảm ơn ông tặng nhiều lô đất và xây hồ Thuyền Nhân.
Ủy Ban cũng không quên cảm ơn Dân Biểu Tạ Đức Trí (Địa Hạt 70), trước đây là thị trưởng thành phố và Hội Đồng Thành Phố Westminster đã thông qua Nghị Quyết 4257 ngày 12 Tháng Tám, 2002 là Ngày Thuyền Nhân Việt Nam tại Westminster vào cuối Tháng Tư hàng năm.
Có mặt tại buổi lễ, Thượng Nghị Sĩ Janet Nguyễn (Địa Hạt 36) trao một bằng tưởng lục cho Ủy Ban Thực Hiện Đài Tưởng Niệm Thuyền Nhân Việt Nam.
Bà nói: “Chúng tôi rất xúc động khi đến dự buổi lễ tưởng niệm hàng năm, để cùng cầu nguyện cho hàng trăm ngàn thuyền nhân đã mất trên đường đi tìm tự do. Ngày 30 Tháng Tư, 1975 là ngày đau buồn nhất của đất nước Việt Nam, khiến hàng triệu người phải bỏ nước ra đi. Dù đã 49 năm trôi qua nhưng nỗi đau buồn vẫn còn, mỗi năm chúng ta luôn đến đây để nhắc nhở con cháu chúng ta về cái giá của sự tự do, và nỗi đau thương của đất nước.”
Bà cũng thành kính tri ân các chiến sĩ Quân Lực VNCH và đồng minh đã hy sinh để bảo vệ tự do dân chủ và nhân quyền cho đất nước Việt Nam, và xin dâng lời cầu nguyện đến linh hồn những đồng bào đã mất trong chiến tranh và trên đường tìm tự do. Và cũng cầu nguyện cho đất nước Việt Nam sớm có tự do, dân chủ và nhân quyền.
Dân Biểu Trí Tạ cũng chia sẻ: “Trong dòng lịch sử Việt Nam và thế giới, có thể nói dân tộc Việt Nam chúng ta đã chịu quá nhiều đau thương, chỉ vì chủ thuyết cộng sản của người cầm quyền đã đưa đến ngày 30 Tháng Tư. Sự hiện diện của quý vị là lời nhắc nhở cho các thế hệ mai sau hiểu được giá trị của hai chữ ‘tự do,’ hiểu được lý do chúng ta có mặt tại Hoa Kỳ. Và các thế hệ trẻ sinh ra và lớn lên tại Hoa Kỳ sẽ hiểu được hai chữ ‘tự do’ đã được đánh đổi bằng xương máu và sự hy sinh của 250,000 chiến sĩ VNCH và 58,000 quân nhân Hoa Kỳ, cùng hàng trăm ngàn đồng bào đã hy sinh trên đường tìm tự do. Hy vọng các thế hệ sau tiếp bước các thế hệ trước để tranh đấu cho Việt Nam dân chủ trong tương lai.”
Mọi người đều ngậm ngùi tiếc thương cho hàng trăm ngàn đồng bào đã bỏ mình trên đường vượt biên, đồng thời kể lại hành trình vượt biển tìm tự do.
Linh Mục Joseph Thái, giám đốc Trung Tâm Công Giáo Việt Nam, cho hay ông vượt biên, sống 13 năm dưới chế độ Cộng Sản.
Ông kể: “Bị mất hết quyền công dân, phải đạp xích lô, làm đủ thứ nghề để sinh sống, sau nhiều lần vượt biển không thành công, phải đi đường bộ qua Cambodia. Từ đó đi xuống cảng Kompon Som, được đưa vào rừng, chờ ghe người Thái đi buôn, chuyến về họ chở mình bỏ từ đảo này sang đảo kia ở Thái Lan. Sau hơn sáu tháng được đưa vào nhập chung với trại đường bộ, nhưng họ không nhận tị nạn nữa, bằng cách lôi ghe người tị nạn ra biển, giết người tị nạn,.. Chúng tôi là người đầu tiên bị nhốt ngoài đảo, không được liên lạc với ai.”
“Tôi ra đi vì tự do, nếu ở lại sẽ chết vì không có tự do. Vì giá của tự do, tôi bắt buộc phải ra đi, sống chết cũng phải đi. Khi qua đây nhờ tự do, được theo đuổi lý tưởng làm linh mục của tôi, được ăn học và sống tự do trên đất nước này,” Linh Mục Thái tiếp.
Ông Lê Cảnh Sao, cựu quân nhân Sư Đoàn 5 Quân Lực VNCH, xúc động chia sẻ: “Khi ở tù ‘cải tạo,’ mới về, tôi cho con trai mới học đến lớp Sáu vượt biển, chỉ mong sao con mình có sự tự do và có được cuộc sống tốt đẹp hơn, cũng là ý nguyện của cháu. Tháng Năm, 1981, cháu đi trên chiếc ghe chở 60 người, xuất phát từ Rạch Giá, tất cả đều mất tích không được tin tức gì. Từ đó đến nay đã 43 năm rồi, hàng năm tôi đều đến đây để dự buổi tưởng niệm Ngày Thuyền Nhân, cầu nguyện cho những người không may mắn khi vượt biển tìm tự do, có được cuộc sống an lành nơi thế giới mới.”
Cô Diedre Thu Hà Nguyễn, cựu phó thị trưởng Garden Grove, kể lại câu chuyện vượt biển lúc mới 9 tuổi, những ký ức về chuyến đi kinh hoàng không bao giờ quên được.
Cô kể lại: “Ba của em ở tù ‘cải tạo’ tám năm, sau khi ra tù ông vượt biên đi trước bằng đường bộ, mẹ và em đi sau nhiều lần không thành công, bị bắt ở tù, lần thứ ba mới thoát được. Trên chiếc ghe có 37 người, khi lênh đênh trên Vịnh Thái Lan may mắn được giàn khoan của Mỹ vớt lên. Ở trại hơn sáu tháng, ba em tới Mỹ trước bảo lãnh gia đình qua.”
“Từ khi có Tượng Đài Thuyền Nhân, gần như năm nào em cũng đến đây dự lễ tưởng niệm cầu nguyện cho những người không may mắn trên đường tìm tự do,” cô Diedre Thu Hà Nguyễn nói tiếp.
Ông Xuân Thanh, vượt biên bằng đường bộ, kể: “Tôi cùng người em là Xuân Bình, xuất phát từ Sài Gòn vào ngày 12 Tháng Mười Hai, 1979. Chúng tôi mặc quần áo ‘bộ đội,’ do mấy anh lính miền Bắc dẫn đường, đưa đến chợ trời biên giới, là cửa ải sau cùng ở một tỉnh phía Bắc Cambodia, phải đi tiếp khoảng 30 km tới Thái Lan.”
Nữ Đại Úy Pháo Binh Trần Nguyễn Xuân Trinh, đang dạy ở đại học UCI, kể: “Ông bà nội vượt biên năm 1990, bảo lãnh gia đình cháu qua Mỹ 1997 khi cháu mới 3 tuổi. Trong quân đội cháu cũng có học tiếng Nga, tiếng Nhật.”
“Nếu ông bà nội không hy sinh gia đình mình, bỏ hết cả sự nghiệp để liều chết chạy qua đây thì cháu không có ngày hôm nay,” cô nói.
Ngoài những người nêu trên, lễ tưởng niệm có sự tham dự của Hòa Thượng Thích Viên Lý, chủ tịch Tăng Đoàn Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất Hải Ngoại, viện chủ chùa Điều Ngự, Westminster, kiêm trụ trì chùa Diệu Pháp, San Gabriel; Giáo Sư Nguyễn Thanh Giàu, hội trưởng Ban Trị Sự Phật Giáo Hòa Hảo Trung Ương; Chánh Trị Sự Hà Vũ Băng, quyền đầu Tộc Đạo Orange County, Châu Đạo California; Thượng Tọa Thích Viên Huy, trụ trì chùa Điều Ngự, Bác Sĩ Võ Đình Hữu, đồng chủ tịch Hội Đồng Liên Kết Quốc Nội Việt Nam Hải Ngoại; Bà Frances Nguyễn Thế Thủy, chủ tịch Học Khu Westminster; Luật Sư Nguyễn Quốc Lân, phó chủ tịch Học Khu Garden Grove, cô Tina Lee, đại diện phó thị trưởng Santa Ana Thái Việt Phan; cùng nhiều tăng ni, thuyền nhân Việt Nam và gia đình. [đ.d.]
