PARIS, Pháp (NV) – Cử tri Pháp hôm Chủ Nhật chọn ứng cử viên trung dung Emmanuel Macron làm tổng thống trẻ nhất quốc gia, đồng thời, đưa ra một thông điệp rõ ràng về vai trò quan trọng của Pháp đối với Liên Âu, một chủ đề tranh cử của vị cựu bộ trưởng kinh tế.
Theo hãng thông tấn AP, nhiều người ủng hộ ông Macron bày tỏ sự vui mừng, vẫy lá cờ Pháp ba màu đỏ, trắng, và xanh dương, ngay bên ngoài viện bảo tàng Louvre ở thủ đô Paris.
Đứng trên sân khấu trước viện bảo tàng, phía sau là Kim Tự Tháp bằng kiếng, trong tiếng nhạc của bài quốc ca Liên Âu, “Ode to Joy,” ông Macron nói: “Nước Pháp chiến thắng. Mọi người từng nói là không thể được, nhưng họ không biết nước Pháp!”
Bà Marine Le Pen, ứng cử viên cực hữu và là đối thủ của ông Macron trong cuộc bầu cử này, nhanh chóng gọi điện thoại cho người đàn ông mới 39 tuổi, chúc mừng ông và thừa nhận chiến thắng của ông.
Ông Macron cũng nói với đám đông trước viện bảo tàng Louvre rằng lá phiếu bỏ cho bà Le Pen là lá phiếu của “giận dữ, xáo trộn.”
“Tôi sẽ làm mọi cách trong năm năm tới, thành ra, không có lý do gì để bỏ phiếu cho thành phần quá khích,” ông nói tiếp.
Trước đó, qua màn ảnh truyền hình, ông Macron hứa hàn gắn chia rẽ xã hội do cuộc vận động bầu cử tạo ra.
“Tôi biết sự chia rẽ trong đất nước chúng ta làm cho một số người bỏ phiếu cho thành phần quá khích. Tôi tôn trọng họ,” ông tuyên bố, một cách lạnh lùng. “Tôi biết sự tức giận, lo lắng, nghi ngờ, mà một số lớn cử tri đã bày tỏ. Trách nhiệm của tôi là phải lắng nghe họ.”
Ông Macron thắng 65.51% số phiếu, theo kết quả kiểm phiếu của 98.12% số phòng phiếu, CNN trích thông báo của Bộ Nội Vụ Pháp cho biết.
Kết quả 35% số phiếu của bà Le Pen là thấp hơn dự đoán theo những thăm dò trước đó, và làm tiêu tan hy vọng của bà, một người vận dụng chính sách dân túy để mong thắng bất ngờ như ông Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ.
Tổng Thống Trump tweet ra rằng: “Chúc mừng ông Emmanuel Macron thắng lớn hôm nay, trong vai trò tổng thống kế tiếp của Pháp. Tôi rất mong đợi được làm việc với ông!”
Chiến thắng của ông Macron là chiến thắng thứ ba trong vòng sáu tháng tại Châu Âu, mà trong đó, cử tri lục địa này đánh bại thành phần cực hữu. Hai chiến thắng kia là ở Áo và Hòa Lan.
Kết quả bầu cử này của Pháp cũng làm cho Liên Âu vững mạnh hơn trong lúc đối đầu với cuộc “ly dị” của người Anh trong vụ “Brexit” hồi năm ngoái.
Trong một thông cáo đưa ra ngay sau khi bầu cử kết thúc, ông Bernard Cazeneuve, thủ tướng Pháp, nói qua một thông báo được đưa ra chỉ vài phút sau khi tất cả các phòng phiếu đóng cửa, nói rằng “đây là kết quả cho thấy cử tri phản đối quan điểm cực hữu.”
Ông cũng nói rằng, kết quả cho thấy sự ủng hộ của Liên Âu.
Mặc dù không ủng hộ chính sách của ông Macron, nhiều cử tri Pháp vẫn bỏ phiếu cho vị cựu bộ trưởng kinh tế vì đơn giản là họ không chấp nhận chính sách của bà Le Pen và đường lối của đảng National Front, bị nhiều người coi là kỳ thị, bài Do Thái, và có tinh thần Phát Xít.
Ông Macron bây giờ không chỉ là tổng thống trẻ nhất trong lịch sử Pháp, mà còn là một tổng thống không giống những vị tiền nhiệm của ông.
Cho tới nay, nước Pháp đương đại thường do chính phủ của đảng Xã Hội hoặc đảng bảo thủ lãnh đạo. Cả ông Macron và và Le Pen đều không thuộc hai khuynh hướng này.
Là một chính trị gia “vô danh tiểu tốt,” ông Macron bạo gan từ chức bộ trưởng kinh tế và rút khỏi đảng Xã Hội của Tổng Thống Francois Hollande để ứng cử như là ứng cử viên độc lập.
Ông sáng lập phong trào chính trị, có một tên rất lạc quan, “En Marche!,” có nghĩa là “Tiến Tới!,” vào thời điểm cử tri Pháp chán ngán các định chế hiện tại, và đi tìm một khuôn mặt mới cho đất nước.
Lần đầu tiên trong thời kỳ hậu chiến, không có đảng chính trị chính thống nào của Pháp thuộc cảnh tả hoặc cánh hữu thắng vòng một bầu cử tổng thống vào ngày 23 Tháng Tư.
Hai người duy nhất có nhiều phiếu nhất vào vòng nhì trong cuộc bầu cử hôm Chủ Nhật là ông Macron và bà Le Pen.
Mặc dù bị thua, sự kiện bà Le Pen vào vòng hai đánh dấu một bước ngoặt cho người phụ nữ 48 tuổi này. Bà từng đứng thứ ba trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2012, một sự kiện cho thấy, quan điểm chống di dân và theo đuổi chủ nghĩa quốc gia của bà ngày càng được nhiều người Pháp ủng hộ.
Ngay sau khi biết kết quả bầu cử, bà Le Pen chuyển trọng tâm sang cuộc bầu cử quốc hội vào Tháng Sáu, và có thể trở thành lãnh đạo đối lập với ông Macron.
“Tôi kêu gọi tất cả những người yêu nước cùng tham gia với tôi,” bà Le Pen nói, theo AP. “Nước Pháp cần quý vị hơn bao giờ hết trong những ngày tới.”
Theo AP, bà Le Pen nói bà được 11 triệu phiếu bầu. Nếu được xác nhận, con số này coi như gấp đôi số phiếu mà cha của bà, ông Jean-Marie Le Pen, đồng sáng lập đảng National Front, có được trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2002.
Hôm Thứ Sáu, ban vận động của ông Macron cho biết họ bị tin tặc đột nhập và tung ra nhiều hồ sơ.
Bộ Nội Vụ Pháp cho biết họ sẽ điều tra sự việc.
Ông Emmanuel Macron là một nhà đầu tư tài chánh, chính trị gia cánh trung, từng giữ chức bộ trưởng kinh tế trong chính quyền lần thứ nhì của Thủ Tướng Manuel Valls năm 2014. Ông từ chức năm 2016 để chuẩn bị ứng cử tổng thống. Ông là đảng viên đảng Xã Hội, nhưng tuyên bố rút khỏi đảng năm 2015 rồi thành lập phong trào chính trị phái trung dung “Tiến Tới!”
Ông Macron có vợ lớn hơn mình 25 tuổi và là cô giáo của ông thời còn học trung học. Hai người quyết định không có con. Riêng bà có ba người con với người chồng trước. Chuyện tình của hai người được báo chí Pháp đàm tiếu, nhưng nhiều người cho rằng đó là câu chuyện tình lãng mạn và có hậu.
Theo định nghĩa, chính trị cánh trung là lập trường chấp nhận sư dung hòa giữa bình đẳng xã hội và trật tự xã hội, chống lại những chuyển biến chính trị quá mạnh mẽ về phía hữu cũng như tả. Chính trị gia cánh trung thường ủng hộ tới một chừng mực cơ hội bình đẳng và kinh tế tự do. (Đ.D.)