DAMASCUS, Syria (NV) – Israel tình nghi điều động chiến đấu cơ ném bom tòa đại sứ Iran tại Syria hôm Thứ Hai, 1 Tháng Tư trong một cuộc không kích mà Iran cho biết giết chết bảy cố vấn quân sự của họ, trong đó có ba chỉ huy cấp cao, đánh dấu căng thẳng trong cuộc chiến giữa Israel và các cường địch trong khu vực ngày càng leo thang.
Các phóng viên Reuters tại tòa đại sứ tọa lạc tại quận Mezzeh thuộc Damascus nhìn thấy các nhân viên cứu hộ khẩn cấp leo lên tàn tích của một tòa nhà bị phá hủy bên trong khu phức hợp ngoại giao, nằm liền kề với tòa nhà chính của tòa đại sứ Iran. Xe cứu thương đậu sẵn bên ngoài. Kế bên đống đổ nát, người ta thấy có một cây cột treo quốc kỳ Iran.
“Chúng tôi kịch liệt lên án vụ tấn công khủng bố tàn bạo nhắm vào tòa đại sứ Iran tại Damascus dẫn tới cái chết của vài thường dân vô tội,” Ngoại Trưởng Syria Faisal Mekdad, được nhìn thấy có mặt tại tòa đại sứ cùng với Bộ Trưởng Nội Vụ Syria, cho biết.
Đại sứ Iran tại Syria cho biết cuộc tấn công nhắm vào tòa nhà lãnh sự trong khuôn viên tòa đại sứ và nơi ở của ông nằm ở hai tầng trên cùng.
Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran cho biết trong một tuyên bố rằng bảy cố vấn quân sự Iran thiệt mạng trong cuộc không kích, gồm có Mohammad Reza Zahedi, chỉ huy cấp cao thuộc Lực Lượng Quds, một lực lượng điệp báo ngoại quốc và lực lượng bán quân sự tinh nhuệ.
Israel từ lâu nhắm mục tiêu vào các cứ điểm quân sự của Iran tại Syria cùng các cơ sở quân sự của quốc gia này, nhưng cuộc tấn công hôm Thứ Hai là lần đầu tiên Israel tấn công trực diện khu phức hợp đại sứ rộng lớn.
Israel tăng cường các cuộc oanh kích như đang nêu song song với chiến dịch chống lại dân quân Hamas của người Palestine do Iran chống lưng, vốn châm ngòi cho cuộc chiến ở Gaza bằng cuộc đột kích vào ngày 7 Tháng Mười nhắm vào miền Nam Israel sát hại khoảng 1,200 thường dân và bắt cóc 253 con tin, số liệu từ Israel cho thấy.
Hơn 32,000 dân Palestine thiệt mạng trong chiến dịch oanh kích của Israel tại Gaza, theo giới chức y tế Palestine.
Quân đội Israel tăng cường các cuộc không kích tại Syria chống lại Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran và lực lượng dân quân Hezbollah của Lebanon do Iran chống lưng, cả hai đều ủng hộ Tổng Thống Syria, Bashar al-Assad.
Israel thường không đưa ra bình luận gì về các cuộc tấn công của nhắm vào Syria. Khi được hỏi về cuộc tấn công, một phát ngôn viên quân đội Israel cho biết: “Chúng tôi không đưa ra bình luận về các vụ tấn công trên các phương tiện truyền thông ngoại quốc.”
Tờ The New York Times dẫn lời bốn viên chức Israel ẩn danh thừa nhận Israel khai triển vụ tấn công.
Phái bộ ngoại giao Iran tại Liên Hiệp Quốc mô tả cuộc tấn công là “vi phạm trắng trợn Hiến Chương Liên Hiệp Quốc, luật pháp quốc tế và nguyên tắc căn bản về quyền bất khả xâm phạm của các cơ sở ngoại giao và lãnh sự.”
Họ nói rằng cuộc tấn công là “hiểm họa to lớn đối với hòa bình và an ninh khu vực,” phái bộ Iran kêu gọi Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc lên án vụ tấn công và cho biết Tehran có quyền “phản ứng quyết đoán.”
Hezbollah, lực lượng dân quân Lebanon được coi là lực lượng võ trang mạnh nhất được Iran ủy quyền trong khu vực, thề sẽ trả đũa. “Tội ác này sẽ không thể xóa nhòa nếu kẻ thù không bị trừng phạt và trả thù thích đáng,” lực lượng này cho biết trong một tuyên bố.
Các quốc gia Hồi Giáo gồm có Iraq, Jordan, Oman, Pakistan, Qatar, Ả Rập Saudi và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất cũng lên án vụ tấn công, Nga cũng không im lặng.
Trước đó, Đại Sứ Iran tại Syria, Hossein Akbari, người không bị thương tích, nói với truyền hình quốc doanh Iran rằng năm tới bảy người, trong đó có cả các nhà ngoại giao đều thiệt mạng và Tehran sẽ phản ứng “đầy thịnh nộ.”
Truyền thông quốc doanh Iran cho biết Tehran tin rằng Zahedi là mục tiêu của vụ tấn công. Thuộc cấp của ông và một chỉ huy cấp cao khác cũng thiệt mạng cùng bốn người khác.
Đài truyền hình Al Alam tiếng Ả Rập của Iran cho biết Zahedi là cố vấn quân sự tại Syria và từng lãnh đạo Lực Lượng Quds ở Lebanon và Syria cho tới 2016.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Matthew Miller cho biết Washington vẫn “lo ngại về những diễn tiến có thể leo thang hoặc xung đột trong khu vực gia tăng” nhưng không cho rằng cuộc tấn công sẽ ảnh hưởng tới các cuộc đàm phán giải cứu con tin Israel bị Hamas bắt cóc.
Ngoại Trưởng Iran Hossein Amirabdollahian hôm Thứ Ba cho biết một nhà ngoại giao Thụy Sĩ đại diện cho lợi ích của Hoa Kỳ tại Iran bị Tehran triệu tập để đe nẹt về trách nhiệm của Washington trong vụ tấn công.
“Chúng tôi muốn gửi một thông điệp quan trọng tới chính phủ Hoa Kỳ với tư cách là những người ủng hộ thể chế Do Thái (Israel). Hoa Kỳ phải nói cho ra lẽ,” Amirabdollahian nói trong một bài viết trên X, từng là Twitter. (TTHN)