MOSCOW, Nga (NV) – Ông Mikhail Gorbachev, người kết thúc Chiến Tranh Lạnh nhưng không thể ngăn Liên Xô sụp đổ, qua đời hôm Thứ Ba, 30 Tháng Tám, thọ 91 tuổi, báo chí Nga dẫn lời giới chức bệnh viện loan báo, theo Reuters.
Ông Gorbachev, tổng thống cuối cùng của Liên Xô, là người đạt được thỏa thuận cắt giảm vũ khí với Hoa Kỳ và thỏa thuận hợp tác với cường quốc Tây phương nhằm xóa bỏ Bức Màn Sắt chia cắt Âu Châu từ Đệ Nhị Thế Chiến và nhằm tái thống nhất nước Đức.
“Ông Mikhail Gorbachev qua đời tối nay sau thời gian dài bệnh nặng,” thông tấn xã Interfax dẫn lời bệnh viện Central Clinical Hospital của Nga cho hay.
Ông Gorbachev sẽ được an táng tại nghĩa trang Novodevichy ở Moscow cạnh phu nhân của ông là bà Raisa, mất năm 1999, theo hãng tin Tass, dẫn nguồn tin biết về ước nguyện của gia đình ông.
Khi làn sóng biểu tình đòi dân chủ nổi lên khắp các quốc gia Cộng Sản thuộc khối Liên Xô ở Đông Âu năm 1989, ông Gorbachev không dùng vũ lực trấn áp – khác với những nhà lãnh đạo Liên Xô trước đó từng đưa xe tăng đến đè bẹp những cuộc biểu tình ở Hungary năm 1956 và ở Tiệp Khắc năm 1968.
Nhưng làn sóng biểu tình đó khơi lên khát vọng tự trị ở 15 nước Cộng Hòa thuộc Liên Xô, vốn bị tan rã trong hỗn loạn hai năm kế tiếp.
Ông Gorbachev cố gắng ngăn Liên Xô sụp đổ nhưng bất thành.
Khi lên làm tổng bí thư đảng Cộng Sản Liên Xô năm 1985, lúc mới 54 tuổi, ông bắt đầu cải cách bằng cách cho phép tự do chính trị và kinh tế phần nào, nhưng chính sách cải cách của ông vượt khỏi tầm kiểm soát.
Ông ban hành chính sách “glasnost” – tự do ngôn luận – cho phép chỉ trích đảng Cộng Sản và nhà nước, điều không thể tưởng trước đó. Tuy nhiên, chính sách này bắt đầu khiến người theo chủ nghĩa dân tộc mạnh dạn đòi độc lập cho các quốc gia vùng Baltic là Latvia, Lithuania, Estonia và nơi khác.
Nhiều người Nga không bao giờ tha thứ cho ông Gorbachev vì sự hỗn loạn mà chính sách cải cách của ông gây ra. Họ cho rằng đời sống của họ bị xuống cấp để đổi lấy nền dân chủ là cái giá quá đắt.
Sau khi vô bệnh viện thăm ông Gorbachev hôm 30 Tháng Sáu năm nay, ông Ruslan Grinberg, nhà kinh tế học cấp tiến, nói với đài truyền hình Zvezda của quân đội Nga rằng: “Ông ấy cho chúng ta toàn quyền tự do – nhưng chúng ta chẳng biết dùng để làm việc gì.” (Th.Long) [qd]