BẮC KINH, Trung Quốc (NV) – Chủ Tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hôm Thứ Năm, 29 Tháng Tám, nói rằng Trung Quốc và Philippines có thể có “bước lớn hơn” trong việc cùng khai thác nguồn tài nguyên dầu khí ở Biển Đông, nếu hai bên có thể “giải quyết ổn thỏa” tranh chấp chủ quyền.
Hãng thông tấn Reuters, trích dẫn Tân Hoa Xã, cơ quan thông tấn nhà nước Trung Quốc, nói rằng họ Tập đưa ra phát biểu trên trong cuộc họp với Tổng Thống Philippines Rodrigo Duterte ở Bắc Kinh.
Ông Duterte trong thời gian qua đã luôn có thái độ thân thiện với Bắc Kinh nhưng bị sự phản đối trong nước, đòi ông ta phải tranh đấu cho chủ quyền biển đảo của Philippines.
Chuyến viếng thăm Trung Quốc của ông Duterte diễn ra trong lúc có sự gia tăng căng thẳng ở mấy nơi trong khu vực, trong bối cảnh các tàu Trung Quốc xâm nhập và thách thức hải phận cùng tài nguyên thiên nhiên ở thềm lục địa của Malaysia, Việt Nam và Philippines.
Chính phủ Mỹ mới đây lên án Trung Quốc là có hành động “can dự cưỡng ép” và ngăn trở việc khai thác số lượng dầu thô và khí đốt trị giá tới $2.5 ngàn tỷ trong khu vực.
Một bản thông cáo do phát ngôn viên Salvador Panelo của ông Duterte gửi ra nói rằng tổng thống Philippines “có thái độ cương quyết” khi nêu lên các quan tâm của quốc gia này, kể cả phán quyết của trọng tài quốc tế năm 2016, theo đó coi là vô giá trị các xác nhận chủ quyền của Trung Quốc trên phần lớn vùng Biển Đông.
Tuy nhiên, thông cáo này cũng nói rằng: “Đáp lại, Chủ Tịch Tập nhắc lại lập trường của chính phủ ông là không công nhận phán quyết trọng tài và cũng không thay đổi quan điểm của mình.”
Tổng Thống Duterte trước nay vẫn ngần ngại trong việc thúc đẩy Trung Quốc tuân hành phán quyết của tòa án trọng tài quốc tế, liên tiếp cảnh cáo rằng ông không muốn có nguy cơ chiến tranh với Trung Quốc do đưa ra vấn đề này.
Những người chỉ trích ông Duterte nói lập luận này phi lý và cho rằng ông Duterte đang từ bỏ chủ quyền của Philippines mà chẳng có được gì đáp lại từ Bắc Kinh.
Bản tin của Tân Hoa Xã hoàn toàn không nhắc nhở gì tới phán quyết của trọng tài quốc tế.
Tân Hoa Xã nói họ Tập kêu gọi hai bên hãy “bỏ qua một bên các tranh chấp, loại bỏ các can dự từ bên ngoài, và chú trọng vào nỗ lực hợp tác để phát triển.”
Ông Tập nói với ông Duterte rằng “nếu hai bên giải quyết ổn thỏa tranh chấp Biển Đông, bầu không khí của mối quan hệ song phương sẽ tốt đẹp, nền móng của mối quan hệ sẽ ổn định, và hòa bình cùng ổn định trong khu vực sẽ có sự đảm bảo quan trọng.”
Theo Tân Hoa Xã, họ Tập cũng nói hai bên có thể có “bước tiến lớn” trong việc khai thác dầu khí ở Biển Đông nếu vấn đề chủ quyền được giải quyết ổn thỏa. (V.Giang)