WASHINGTON (TH) – Báo chí Mỹ và hãng tin Reuters hôm Thứ Tư loan tin Tổng Thống Donald Trump lại bị thêm nhiều sự chỉ trích do cuộc điện đàm với Tổng Thống Rodrigo Duterte hồi cuối tháng trước trong đó ông ca ngợi sự đàn áp ma túy ở Philippines và ông tiết lộ Mỹ đem hai tàu ngầm nguyên tử đến vùng biển Triều Tiên.
Hai phóng viên David Nakamura và Barton Gellman của tờ Washington Post tìm được bản ghi lại nguyên văn cuộc nói chuyện điện thoại ngày 29 Tháng Tư do Tổng Thống Trump gọi cho Tổng Thống Duterte chưa rõ nhằm mục đích gì. Tòa Bạch Ốc xác nhận với trang báo điện tử BuzzFeed rằng bản ghi lại này là chính xác.
Các giới chức quốc phòng Mỹ cho biết từ trước đến nay không bao giờ một vị tổng thống tiết lộ hoạt động của các tàu ngầm nguyên tử. Bộ Quốc Phòng Mỹ nói rằng vị trí hoạt động của tàu ngầm nguyên tử mang hỏa tiễn có đầu đạn hạt nhân là bí mật quốc phòng. Vùng hoạt động của hàng không mẫu hạm luôn luôn luôn được phổ biến công khai vì không thể nào bảo mật và sứ mạng chiến thuật của nó là phô trương sức mạnh quân sự.
Trái lại các tàu ngầm nguyên tử từ thời kỳ Chiến Tranh Lạnh là vũ khí chiến lược mang tính răn đe, và chỉ có hiệu quả nếu đối phương không thể biết chúng đang ở đâu và bất ngờ tấn công vào lúc nào.
Hồi cuối Tháng Tư, Hải Quân Mỹ đã triển khai Chiến Ðoàn 1 với hàng không mẫu hạm Carl Vinson đến gần Bắc Hàn nhằm răn đe thái độ hung hăng thách thức của chính quyền Kim Jong-un. Trước đó tàu ngầm nguyên tử USS Michigan cũng đã có mặt ở một hải cảng Nam Hàn với nhiệm vụ không được cho biết.
Trong thời gian tranh cử, ông Trump nhiều lần phê phán chính quyền Obama loan báo quá nhiều tin tức về kế hoạch chống loạn quân khủng bố ISIS. Bây giờ, chính ông lại đã tiết lộ bí mật quân sự ở Bắc Hàn và vừa thảo luận về tin tình báo với Ngoại Trưởng Nga Sergei Lavrov và Ðại Sứ Sergei Kislyak.
Philippines không phải là một đồng minh quân sự quan trọng nếu xảy ra chiến tranh cho nên việc tổng thống Mỹ khoe khoang đưa hai tàu ngầm nguyên tử đến vùng biển Bắc Hàn là vô nghĩa và vô ích. Những sự kiện vừa kể khiến người ta hoài nghi Tổng Thống Trump vẫn chưa thích ứng được với vai trò lãnh đạo nước Mỹ cùng thế giới và có thể tạo nên rủi ro trầm trọng nếu không được dần dần chấn chỉnh.
Một nội dung khác trong cuộc điện đàm cũng bị chỉ trích nặng nề, đó là Tổng Thống Trump tỏ ra xem thường tình trạng nhân quyền ở Philippines nơi đã có hơn 9,000 người bị giết bởi lực lượng an ninh không qua thủ tục pháp lý nào kể từ khi Tổng Thống Duterte lên cầm quyền. Những nạn nhân này là thành viên cấp nhỏ thuộc các băng đảng buôn bán ma túy cũng như những người chỉ ít nhiều vướng mắc vào việc sử dụng ma túy. Tổng Thống Obama đã mạnh mẽ phê phán và Liên Hiệp Quốc cũng lên tiếng bày tỏ quan tâm về sự vi phạm nhân quyền ở Philippines.
Nhưng Tổng Thống Trump lại ca ngợi chiến dịch chống ma túy của Philippines, ông mở đầu cuộc nói chuyện qua điện thoại: “Tôi xin được chúc mừng ông về những việc khó tin đã làm được trong vấn đề ma túy. Nhiều nước có vấn đề như thế, chúng tôi cũng có, nhưng ông đã làm được một thành tích vĩ đại và tôi muốn gọi cho ông để nói vậy.”
Ông Duterte trả lời: “Cám ơn tổng thống. Ðấy là một thảm họa của nước chúng tôi bây giờ và tôi phải làm điều gì để cứu quốc gia Philippines.”
Ông Trump cũng không quên đề cập đến Tổng Thống Barack Obama, nói thêm: “Tôi hiểu là chúng tôi trước đây đã có một tổng thống không hiểu được như thế. Còn ông là người tốt. Hãy tiếp tục công việc tốt ấy,… Ông đang đạt được một kết quả đáng ngạc nhiên.”
Cuối cuộc điện đàm, Tổng Thống Trump đã tha thiết mời Tổng Thống Duterte qua thăm tòa Bạch Ốc: “Tôi rất mong được gặp ông trong phòng bầu dục tòa Bạch Ốc bất cứ lúc nào ông có thể qua. Hãy tính với ban tham mưu của ông, và chỉ cần cho chúng tôi biết khi nào ông qua.”
Với những chi tiết ấy trong cuộc nói chuyện giữa hai nhà lãnh đạo, các giới bênh vực nhân quyền ở Philippines và trên thế giới lo ngại rằng Tổng Thống Trump đã hợp pháp hóa chiến dịch đàn áp ma túy đẫm máu ở Philippines. (HC)