SAN FRANCISCO (NV) – Facebook có vẻ đã bị ngăn chặn bởi chính quyền Việt Nam để tránh sự sử dụng vào việc vận động các cuộc biểu tình phản đối liên quan đến vụ cá chết.
TechCrunch, một tờ báo mạng thuộc công ty AOL chuyên về tin tức kỹ thuật điện tử, cho biết điều này hôm Thứ Hai. Dân chúng Việt Nam dùng những mạng xã hội làm phương tiện liên lạc và kêu gọi biểu tình phản đối nhà máy thép Formosa ở đặc khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh, bị coi là đã thải hóa chất độc làm chết hàng loạt cá biển cũng như cá nuôi ngoài duyên hải các tỉnh miền Trung.
Quan chức Việt Nam giải thích nguyên nhân cá chết là do tảo phát triển trong nước biển hoặc do chất thải kỹ nghệ, nhưng nói rằng Formosa không có lỗi. Cho đến nay chưa có kết luận nào qua một cuộc nghiên cứ có cơ sở khoa học.
Dân chúng phẫn nộ với nhà máy thép Formosa và với thái độ thụ động của chính quyền, đã biểu tình phản đối ở Hà Nội và Sài Gòn. Sau hai cuộc biểu tình ở Hà Nội và Sài Gòn, một số người bị thương và khoảng 300 người đã bị bắt, chính quyền ngăn cấm tiếp tục những hành động này.
Những báo cáo khác nói rằng các mạng xã hội khác như Instagram có software cho phép người dùng chia sẻ hình ảnh miễn phí, và Twitter cũng bị chặn. Cao Ủy Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc đưa ra thông cáo “bày tỏ sự quan tâm về mức độ sử dụng bạo lực đối với các người biểu tình trong vụ cá chết bí ẩn.”
Công ty Hola ở Israel cung cấp ứng dụng điện thoại di động và ứng dụng mạng riêng ảo (VPN) cho biết gần 200,000 người Việt Nam đã dùng dịch vụ của họ để có thể đi đường vòng tránh khỏi sự ngăn chặn Facebook. Phương pháp này tương tự như khi WhatsApp bị chặn ở Brazil.
Hola giải thích: “Ngày nay khi Internet đã trở thành phương cách chính để dân chúng trao đổi thông tin, càng ngày càng có nhiều chính quyền, dịch vụ cung cấp Internet (ISP) và công ty tìm cách ngăn chặn quyền tự do thông tin của các công dân mạng. Kỹ thuật P2P của Hola rỡ bỏ những rào cản ấy và làm Web phổ cập toàn cầu trở lại.”
Theo Hola, mặc dù dân chúng Việt Nam có thể dùng những mạng xã hội khác, nhiều người chọn dịch vụ VPN để tiếp tục sử dụng Facebook, chỉ tốn thêm từ 5 đến 10 dollars mỗi tháng. Với lương trung bình tại Việt Nam $150, dùng VPN chiếm khoảng 1% thu nhập háng tháng của mỗi gia đình, chỉ là một phần nhỏ trong chi phí cho dịch vụ này. VPN rất tốn kém vì cần phải trả tiền cho các máy chủ mà thông tin của người sử dụng chuyển qua, và họ phải có lời trong đó.
PR & Comms for Opera & Asia cho biết qua twitter là công ty họ cũng ghi nhận có sự bùng phát của người dùng VPN ở Việt Nam và nghi ngờ sự ngăn chặn Facebook là lý do. (HC)