Đời rác ở Sài Gòn

SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Sống với rác, kiếm tiền từ rác, họ là những người thu gom rác dân lập, lặng lẽ hàng chục năm gom rác trong từng hang cùng ngõ hẻm Sài Gòn.

Điểm chứa rác trên đường Phan Chu Trinh (quận Bình Thạnh, Sài Gòn) là nơi nhiều người hốt rác mưu sinh sống qua ngày, theo báo Tuổi Trẻ.

Tháo chiếc khẩu trang lấm lem, lót tấm bìa cactông ngồi bệt xuống đất, bên cạnh những xe rác xếp hàng chờ đổ lên xe ép, bà Oanh nói bằng chất giọng lơ lớ của người Thanh Hóa tha phương nhiều năm: “Nghề ni siêng năng là có tiền, tiền lương, tiền ve chai, tiền cơm heo mà hên hên là được cả vàng nữa đó.”

Theo bà Oanh, thường người làm rác phải đi theo cặp, một người gom rác, người còn lại bươi rác, lượm lặt bất cứ thứ gì có thể bán kiếm tiền. Cả bốn người trong gia đình bà Oanh đều theo nghề rác. Riêng hai đứa con vô nghề, đứng ra lãnh đường rác làm riêng chỉ mới 17 tuổi.

Bên chiếc xe thùng, bà Oanh chỉ tay vào những bao tải đầy ắp treo lủng lẳng hai bên nói: “Tiền cả đó, ve chai tuần bán lần cũng được năm bảy trăm ngàn, cơm heo cũng được ba trăm, áo quần, giày dép cũ, dây sạc, bình ắc quy, bình bông, kính mắt, thuốc Tây… cũng bán được, nói chung thứ chi cũng bán được hết.”

Ngay cả những bao nilông nhớp nhúa cũng được bà Oanh gom lại cả bao tải. Tuy nhiên, mối hiểm nguy luôn rình rập trong các túi rác là kim tiêm, mảnh chai, dao lam… Với bà Oanh, rách tay, rách chân là chuyện thường.

Một điều quan trọng, nếu muốn làm nghề là phải biết chạy xe thùng. Xe thùng chủ yếu chạy vô hẻm hóc, khúc cua gập ghềnh nguy hiểm nên phải vững tay lái mới dám ôm cua.

Còn tại khu Sở Thùng (phường 11, quận Bình Thạnh), nơi được xem là “thánh địa” của dân làm rác. Anh Nguyễn Văn Chiều, dân miền Tây, mới 26 tuổi nhưng Chiều có đến sáu năm lăn lộn với nghề rác. Anh bảo nghề rác “Chua lắm.”

Với một đôi ủng, một găng tay cao su, anh Chiều trên chiếc xe thùng lấy rác chạy đến con hẻm 132 đường Nguyễn Hữu Cảnh (phường 22, quận Bình Thạnh). Tiếng pô xe nổ bôm bốp vang cả một con hẻm nhỏ như báo hiệu đến giờ đổ rác.

Theo anh, đây là khu nhà giàu nên rác rất tốt. Tức là có ve chai trong rác. Còn một số khu nhà nghèo thường chỉ có rác ròng. Vì thế, lấy rác ở khu dân cư khá giả thường khấm khá do nhiều phế liệu. Đôi khi còn vớ được các đồ gia dụng tuy cũ nhưng vẫn còn xài tốt.

Nhảy xuống xe, anh chỉ tay vào những bao rác để sẵn trước hiên các căn nhà và cho biết trong này ít nhiều có các phế phẩm có thể bán kiếm tiền.

Sau nửa tiếng gom rác, xe thùng đã đầy lên. Có những bao rác thủng đáy, nước dơ rỉ ra ướt cả chân tay, bắn lên mặt mũi người làm rác. Trong khi đó, mùi hôi thối của rác càng lúc càng nồng nặc. “Sẽ quen dần thôi, mùi của nghề mà, chuột chết, chó chết nhiều vô kể. Mới đầu tui làm còn ói lên ói xuống nhưng giờ hết thấy hôi luôn rồi,” anh cười khì.

Anh kể có lần một người làm rác xé bao rác ra thì thấy trong đó một đứa trẻ sơ sinh đã chết, phải gọi công an đến lập biên bản, mang đứa trẻ đi chôn cất…

Gom hết đường rác, chiếc xe thùng của Chiều nặng trĩu. Anh chạy tà tà xuống dưới chân cầu Sài Gòn chờ xe ép rác. Bãi chứa rác này có chừng 20 người đợi sẵn, ai cũng quần áo nhàu nhĩ, lấm lem. Trong khi chờ xe ép, những đồng nghiệp rác ngồi trò chuyện xôm tụ như buổi chợ chiều dù ai đi qua khu này cũng chau mày, bịt mũi. (Q.D.)