PHÚ YÊN, Việt Nam (NV) – Hạn hán ở miền Trung, Tây Nguyên dự báo sẽ “rất khốc liệt” không chỉ gây thiếu nước để sản xuất mà cả nguồn nước tiêu dùng cho người dân cũng sẽ thiếu trầm trọng.
Ngày 16 Tháng Giêng, 2020, ông Võ Anh Kiệt, phó giám đốc Đài Khí Tượng Thủy Văn Nam Trung Bộ, cho biết theo dự báo năm 2020, thời tiết miền Trung, Tây Nguyên “khắc nghiệt, nguy cơ thiếu nước rất cao.” Mưa chủ yếu là những cơn mưa rào rải rác về chiều tối và đêm với lượng nước ít, cộng với tình trạng nắng nóng kéo dài làm cho lượng nước trong khu vực thiếu hụt so với trung bình nhiều năm đến 40%.
“Mưa ít cộng với sự thiếu hụt nguồn nước từ năm ngoái nên dòng chảy trên các sông vẫn tiếp tục giảm mạnh. Lượng dòng chảy có khả năng thiếu hụt từ 50%-70% so với trung bình nhiều năm. Vì vậy, tình hình khô hạn và thiếu nước sẽ xảy ra gay gắt,” ông Kiệt nói với báo Người Lao Động.
Tại khu vực Tây Nguyên, từ giữa Tháng Mười Hai, 2019 đến nay, không mưa. Lưu lượng nước về các sông thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 40% đến 85%, thậm chí một số con sông thiếu hụt trên 90%. Từ nay đến Tháng Bảy, 2020, lượng nước trên các sông dự báo sẽ thiếu hụt lớn. Nhiều sông mực nước sẽ xuống thấp nhất theo chuỗi số liệu quan trắc.
Cụ thể tại xã Ayun, huyện Chư Sê, tỉnh Gia Lai, từ nhiều tháng nay nguồn nước cạn khô, người dân phải đào những hố nhỏ bên cạnh bờ suối rồi chờ nước rỉ ra để múc cho vào những chai nhựa mang về dùng.
Ông Đinh Xuân Duyên, trưởng Phòng Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn huyện Krông Pa, tỉnh Gia Lai, cho biết: “Khả năng đến Tháng Hai, Tháng Ba tới nhiều khu vực sẽ thiếu nước tưới trầm trọng.”
Trong khi đó theo Chi Cục Thủy Lợi tỉnh Khánh Hòa, 19 hồ chứa nước của tỉnh này mới chỉ tích được 188 triệu/250 triệu khối nước theo thiết kế, tương đương 76%.
Hai hồ chứa nước chính của tỉnh là hồ Đá Bàn và Cam Ranh đều đang có mực nước rất thấp. Cụ thể, hồ Đá Bàn ở thị xã Ninh Hòa có sức chứa 75 triệu khối nước nhưng hiện chỉ mới tích được 49 triệu khối. Hồ này bên cạnh phục vụ cấp nước tiêu dùng khoảng 5,500 khối/ngày đêm còn đảm nhiệm nước tưới cho khoảng 7,800 hécta lúa hai vụ và rau màu ở phía Bắc của tỉnh.
Ở phía Nam, hồ chứa nước Cam Ranh có sức chứa 22 triệu khối nhưng hiện nay mới chỉ đạt dưới 65%. Hồ này dùng để tưới cho khoảng 1,500 hécta sản xuất nông nghiệp và cấp 20,600 khối nước tiêu dùng/ngày đêm cho người dân.
Tương tự, ông Nguyễn Trọng Tùng, giám đốc Sở Nông Nghiệp và Phát Triển Nông Thôn tỉnh Phú Yên, cho hay lượng nước đang thiếu hụt đến 40% so với cùng kỳ nhiều năm.
“Chắc chắn Phú Yên sẽ đối mặt với năm hạn lịch sử rồi. Đợt hạn năm ngoái, 140 năm Phú Yên mới có một lần. Khủng khiếp là vậy nhưng năm nay dự báo sẽ còn hạn hơn năm ngoái,” ông nói.
Theo ông Tùng, nguồn nước tại các hồ chứa thủy lợi có thể cầm cự được đến cuối vụ Đông Xuân nhưng đến vụ Hè Thu sẽ không bảo đảm cho diện tích lúa hai vụ khoảng 25,000 hécta. Song, vấn đề đáng lo nhất là nguồn nước tiêu dùng cho người dân sẽ thiếu trầm trọng.
Đặc biệt, một trong những nỗi lo lớn nhất trong năm 2020 của tỉnh này là tình trạng cháy rừng “nếu xảy ra sẽ rất lớn.” Trước đó, chưa bao giờ tỉnh Phú Yên phải đối mặt với nạn cháy rừng như năm 2019 với hơn 70 vụ, thiêu rụi gần 1,200 hécta rừng.
“Năm nay, hạn hán sẽ còn khốc liệt hơn thì cháy rừng là điều khó tránh khỏi,” ông Tùng lo lắng nói. (Tr.N)