HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Một ngày sau khi Bộ Ngoại Giao Việt Nam xác nhận vụ bắt giữ bà Hoàng Thị Minh Hồng với cáo buộc “trốn thuế,” giới chức nhân quyền quốc tế lập tức lên án vụ việc.
Bà Hồng, người sáng lập tổ chức dân sự Change, là nhà hoạt động môi trường thứ năm bị bắt với cùng một tội danh.
Ông Phil Robertson, phó giám đốc Ban Á Châu của Tổ Chức Theo Dõi Nhân Quyền (HRW), cho biết: “Việc nhà cầm quyền Việt Nam sử dụng có chọn lọc điều luật về thuế mơ hồ để nhắm vào các nhà hoạt động môi trường và truy tố họ với động cơ chính trị là diễn biến cực kỳ đáng lo ngại.”
“Nhà hoạt động Hoàng Thị Minh Hồng là nạn nhân mới nhất trong cuộc đàn áp có chiều hướng ngày càng gia tăng. Điều này gây ra những lo ngại nghiêm trọng cho Hoa Kỳ, EU và các chính phủ khác đã và đang cung cấp tài trợ cho các chương trình biến đổi khí hậu của Việt Nam,” ông Robertson được báo The Guardian của Anh dẫn lời hôm 2 Tháng Sáu.
Báo này cho hay, bà Hoàng Thị Minh Hồng bị bắt cùng với chồng, ông Hoàng Nam, và các cựu nhân viên của tổ chức Change tại Sài Gòn hôm 31 Tháng Năm.
Ông Nam sau đó kể với báo The Guardian: “Công an lục soát nhà của chúng tôi và văn phòng của vợ tôi. Nhiều nhân viên của Change đã bị giam, nhưng sau đó tôi và các nhân viên được thả, ngoại trừ Hồng. Tôi hy vọng vợ tôi sẽ được thả.”
Vụ bắt bà Hồng diễn ra sau vụ bỏ tù bốn nhà hoạt động môi trường gồm Mai Phan Lợi, Đặng Đình Bách, Bạch Hùng Dương và Ngụy Thị Khanh với cùng cáo buộc trốn thuế. Hồi tháng trước, bà Khanh được ra tù trước thời hạn do áp lực của Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ.
Hồi Tháng Mười Hai năm ngoái, chính phủ Việt Nam cam kết đưa mức phát thải ròng về zero trước năm 2050, và đạt được gói hỗ trợ chuyển đổi năng lượng sạch trị giá $15.5 tỷ từ thỏa thuận Đối Tác Chuyển Dịch Năng Lượng Bình Đẳng (JETP).
Trước đó, trong bối cảnh liên tiếp bốn nhà hoạt động môi trường khác bị bắt, hồi Tháng Mười, 2022, bà Hồng thông báo giải thể tổ chức Change sau 10 năm hoạt động.
Chỉ nửa tháng trước khi bị bắt, bà Hồng viết trên Twitter: “Biến đổi khí hậu đang xảy ra bất kể chúng ta làm gì. Nhưng chúng ta vẫn nên làm mọi thứ để không làm cho nó tồi tệ hơn. Tôi đã phải đóng cửa tổ chức phi chính phủ của mình do áp lực, nhưng tôi sẽ tìm cách khác.”
Bà Hoàng Thị Minh Hồng được quốc tế vinh danh với nhiều giải thưởng về môi trường và được đưa vào danh sách “Anh Hùng Khí Hậu” (Climate Hero) tại Hội Nghị Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu COP21.
Bà còn được Tổng Thống Mỹ Barack Obama nhắc đến trên Twitter vào năm 2018 như là một người trẻ truyền cảm hứng cho ông. (N.H.K) [qd]