HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Trung Quốc thông báo “cấm biển” để tập trận trên một khu vực rộng lớn tại Biển Đông kéo dài từ đảo Hải Nam đến khu vực quần đảo Hoàng Sa.
Hãng tin Reuters dẫn thông tin từ Cục Hải Sự của Trung Quốc nói cuộc tập trận này bắt đầu từ ngày 29 Tháng Bảy đến ngày 2 Tháng Tám. Bắc Kinh đã giới hạn các hoạt động công khai của họ tại Biển Đông quanh những ngày có các cuộc đàm phán về tranh chấp chủ quyền biển đảo.
Khi Bắc Kinh loan báo tập trận trên Biển Đông, nhà nghiên cứu Ray Powell đưa tin trên mạng Twitter là Trung Quốc đưa tàu Hải Cảnh 5403 bật máy định vị và hoạt động ở khu vực bãi Tư Chính, trong khi phía Việt Nam cũng có tàu Kiểm ngư 277 bám theo quan sát. Tàu Hải Cảnh và tàu dân quân biển Trung Quốc có chủ đích không bật máy định vị thường xuyên để tránh bị theo dõi.
Bãi Tư Chính trong vùng biển đặc quyền kinh tế của Việt Nam, cách Vũng Tàu khoảng 200 hải lý về phía Đông Nam, hiện Việt Nam đang có một số hoạt động khai thác dầu khí.
Ông Ray Powell, một cựu quân nhân Hoa Kỳ, là người đứng đầu dự án Star Light, nghiên cứu về tranh chấp chủ quyền biển đảo khu vực và chiến thuật vùng xám ở Biển Đông của Trung Quốc tại Đại Học Stanford, California.
Đã nhiều lần các tàu Hải Cảnh và tàu đánh cá Trung Quốc, thực chất là tàu bán quân sự “dân quân biển,” và cả tàu nghiên cứu biển, xuất hiện rất thường ở khu vực này để theo dõi và cản trở khi thấy có dấu hiệu Việt Nam muốn mở thêm các cuộc tìm kiếm mới ở khu vực.
Hiện tại bãi Tư Chính có liên doanh Zarubezneft – Petro Vietnam khai thác mỏ khí đốt tại lô 04-03 và công ty Nhật Idemitsu Oil & Gas đang vận hành các lô 05-1B và 05-1C (mỏ Sao Vàng – Đại Nguyệt).
Ba năm trước, có tin nhà cầm quyền CSVN đã phải bồi thường cho nhà thầu Repsol, Tây Ban Nha, số tiền lên khoảng $1tỉ, khi ra lệnh cho họ bỏ ngang vụ khoan tìm dầu khí tại lô 06-01 bãi Tư Chính trước sức ép quyết liệt của Bắc Kinh. Hàng chục tàu Hải Cảnh, dân quân hiện diện trên biển để đe dọa và Trung Quốc áp lực Hà Nội cả về ngoại giao, chính trị.
Hơn hai tuần trước, tại cuộc họp ở thủ đô Indonesia, ASEAN và Trung Quốc loan báo đã hoàn thành bản đọc lần thứ hai cho cái khung đàm phán Bộ Quy Tắc Ứng Xử tại Biển Đông, (COC) vốn cù cưa hơn 20 năm qua vẫn chưa thành hình.
Tin tức chỉ cho thấy hai bên hứa hẹn đẩy nhanh các cuộc đàm phán với cái khung ba năm phải hoàn tất. Nhưng những thứ hứa hẹn đó đã từng diễn ra nhiều lần rồi mà COC vẫn không có.
Nội dung bản đọc lần thứ hai của cái khung đàm phán gồm những gì và những gì sẽ đàm phán thì không công bố cho ai biết. Một trong những rắc rối cho thỏa hiệp ASEAN – Trung Quốc về Biển Đông để tránh xung đột võ trang là mấy cái vạch chủ quyền ngang ngược của Trung Quốc nối lại giống hình “lưỡi bò” từng bị tòa án quốc tế The Hague, Hòa Lan, tuyên bố vô giá trị.
Mới đây, nhân dịp kỷ niệm bảy năm bản phán quyết vừa kể, Bắc Kinh lập lại lời tuyên bố không công nhận phán quyết đó, nhiều phần cậy sức mạnh quân sự ăn trùm các nước nhỏ phía Nam.
Hàng năm, Trung Quốc mở hàng chục cuộc tập trận quy mộ trên Biển Đông và cả trong vịnh Bắc Bộ, trong khi thường xuyên cho lực lượng Hải Cảnh và dân quân biển tới các vùng biển tranh chấp với các nước, đe dọa từ hoạt động tìm kiếm dầu khí đến ngư nghiệp. (TN) [kn]