Đảng Dân Chủ có lãnh đạo mới.
Sau cuộc bầu cử sôi nổi ở Atlanta, Georgia, hôm Thứ Bảy, 25 Tháng Hai 2017, đa số đại biểu đồng ý chọn ông Tom Perez làm chủ tịch, giao trách nhiệm điều hành và hoạch định chiến lược chính trị cho người từng giữ vai trò Tổng Trưởng Lao Động trong chính quyền Barack Obama, nổi tiếng là người “có tư tưởng cấp tiến nhất” trong chính phủ, đồng thời cũng là một trong những nhân vật nổi tiếng về hoạt động dân quyền và nhân quyền.
Ông Perez, 55 tuổi, được chọn sau cuộc vận động đầy tốn kém lẫn khó khăn.
Mặc dù được sự ủng hộ của thành phần bề thế trong đảng như Phó Tổng Thống Joseph Biden, Cựu Tổng Trưởng Tư Pháp Eric Holders và sự ủng hộ ngầm của ông sếp cũ Obama và của bà Cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton, nhưng đến giờ chót ông vẫn không thu hút được lá phiếu của những đại biểu muốn đảng được điều khiển bởi “một khuôn mặt mới, tiếng nói mới, đường hướng hoạt động mới,” điển hình là lực lượng cấp tiến xã hội của Thượng Nghị Sĩ Bernie Sanders, nhân vật được nhiều người xem là khuôn mặt nổi bật nhất trong cuộc tranh cử tổng thống 2016. Vì thế, không ai ngạc nhiên khi thấy ông chủ tịch mới đắc cử quyết định mời đối thủ là Dân Biểu Keith Ellison đứng phó, “để tạo đoàn kết vì chúng ta là người trong một nhà, sẽ cùng xây dựng hướng đi cho đảng” như lời ông Perez nói với các đại biểu ngay sau khi cuộc bỏ phiếu hoàn tất. Ông Ellison, người được mời đứng phó, cũng lên tiếng nhắc nhở các đại biểu “dồn hết sự ủng hộ cho ông tân chủ tịch, chúng ta không được phép rời phòng họp mà không đoàn kết.”
“Mời Dân Biểu Ellison đứng phó là quyết định thật khôn khéo,” theo nhận xét của chiến lược gia William Schaffer, từng làm việc trong Ủy Ban Tranh Cử Al Gore 2000. “Ông Perez thành công ở vòng bỏ phiếu thứ nhì, bỏ ra bạc triệu nhưng chỉ được 235 phiếu ủng hộ, chẳng hơn con số 200 phiếu mà ông Ellison có được là bao nhiêu. Điều đó cho thấy rõ có sự rạn nứt trong đảng, phe cũ chọn ông Perez nhưng cánh mới lại chọn ông Ellison. Để làm được việc, ông phải được sự hậu thuẫn của những người không ủng hộ mình, không thu xếp ổn thỏa chuyện trong nhà, ông Tân Chủ Tịch Perez khó có thể làm được những chuyện ông ta muốn làm trong những năm tới.”
Chuyện “trong nhà” xem như tạm ổn, nhưng chuyện “ngoài ngõ” vẫn là chuyện chính ông Tân Chủ Tịch Tom Perez của đảng Dân Chủ cũng nhìn nhận “không dễ dàng giải quyết,” đặc biệt sau những gì đã xảy ra ở cuộc bầu cử 2016 hồi Tháng Mười Một năm ngoái.
“Trong cuộc bầu cử vừa rồi,” ông nói, “Cử tri thấy ứng cử viên Cộng Hòa Donald Trump chia sẻ cảm nghĩ của chính họ, họ bảo với nhau ông Trump là người hiểu rõ cử tri muốn gì, trong khi họ chỉ nghe thấy phía bà Clinton nhắn gửi ‘nên bỏ phiếu cho tôi chứ đừng bỏ phiếu cho ông điên đó.’ Lời kêu gọi (của Ủy Ban Vận Động cho bà Clinton) không đủ sức thuyết phục” dẫn đến kết quả “đảng Dân Chủ thua trận chiến ai ai cũng thấy là có thể thắng.”
Dựa vào điều đó, ông Perez cho hay trong những ngày tháng tới, “chúng tôi phải đưa ra một kế hoạch dài hạn, kéo dài từ năm này tới năm khác, không thể chờ đến ngày bầu cử mới đi nước rút.” Kế hoạch ông sẽ đưa ra bao gồm nhiều điểm, “chúng tôi phải xây dựng lại toàn bộ hệ thống lãnh đạo và đường lối làm việc ở các địa phương, từ thành thị cho tới thôn quê, để mọi người hiểu rõ lập trường của đảng, giúp mọi người thấy tại sao lại phải ủng hộ các ứng cử viên Dân Chủ, đừng bỏ phiếu cho các ứng cử viên của đảng khác.”
Vẫn theo ông Perez, “thay vì đợi đến cuối Tháng Mười mới xuất hiện kêu gọi cử tri tuần tới nhớ đi bầu” (các cuộc bầu cử ở Hoa Kỳ thường diễn ra vào đầu Tháng Mười Một), “từ nhiều tháng trước đó chúng tôi đã phải thu hút sự chú ý của mọi người, giúp cử tri hiểu rõ những vấn đề quan trọng có liên hệ trực tiếp với họ và quan điểm của đảng Dân Chủ đối với những vấn đề trọng đại đó, làm thế nào để cử tri Hoa Kỳ biết được đảng Dân Chủ là tiếng nói trung thực của họ.”
Trong cuộc phỏng vấn dành cho đài NPR, ông Tân Chủ Tịch Perez cho hay sẵn sàng bắt tay làm việc chung với chính phủ Trump, nhưng cũng sẵn sàng bày tỏ quan điểm đối lập với chính quyền Cộng Hòa đương nhiệm. “Nếu họ lập lực lượng để trục xuất người nhập cư lậu về nguyên quán, chúng tôi sẽ chống đối; nếu họ tiếp tục bác bỏ sự kiện khí hậu mặt đất thay đổi, chúng tôi sẽ chống đối, nhưng nếu ông Trump muốn tăng mức lương tối thiểu cho công nhân lên thành 15 dollars/giờ, chúng tôi sẽ ủng hộ.”
Những điều ông Perez đưa ra “nghe rất hay về mặt lý thuyết, nhưng phải chờ xem ông ta sẽ thực hành như thế nào,” bà Liz Wyler, một quan sát viên độc lập đóng góp ý kiến cá nhân. “Tôi thấy đảng nào cũng có lối hành động giống nhau, cứ sau mỗi lần thất bại chính trị là lại bàn thảo, xem xét tại sao mình thua, sau đó đưa ra những kế hoạch mới, hy vọng sẽ thành công ở cuộc bầu cử kế tiếp.”
Qua điện thoại, bà Wyler nhắc nhở “đường hướng các đảng phái đưa ra bao giờ cũng hay, nhưng liệu có đánh động được cử tri hay không lại là chuyện khác,” nêu thí dụ “sau ngày thất bại hồi 2012, đảng Cộng Hòa họp khẩn cấp, đưa ra kế hoạch hành động chẳng khác gì kế hoạch ông Dân Chủ Tom Perez mới nói tới, nào là phải đến với dân, phải cho dân biết mình là ai để thu hút phiếu cử tri v.v… Bỗng dưng xuất hiện ông Donald Trump, những gì ông (Trump) nói với cử tri và ngay cả những gì ông (Trump) đang làm chẳng đi đúng với sách lược đảng Cộng Hòa đề ra, nhưng ông Trump thành công vì đánh động đúng tâm lý của cử tri” chẳng hạn như “lãnh đạo Cộng Hòa ủng hộ người nhập cư, ông Trump bảo rằng nhập cư, nhất là nhập cư lậu, lấy mất việc làm của người dân Mỹ; lãnh đạo Cộng Hòa chủ trương mở rộng địa bàn thương mại với thế giới, ông Trump cho rằng các bản hiệp định thương mại chỉ có lợi cho những nước khác, chẳng lợi lộc gì cho kinh tế quốc gia, lại khiến công nhân Mỹ bị thất nghiệp. Nên nhớ cử tri đồng ý với ông Trump ở những điểm này, đó là lý do tại sao chúng ta có Tổng Thống Donald Trump,”
Vì thế, bà Liz Wyler nói rõ “muốn thành công ở cuộc bầu cử giữa kỳ 2018 và bầu cử tổng thống 2020, tôi tin rằng đảng Dân Chủ cũng phải tìm ra được chủ đề để lôi cuốn cử tri, nếu không, tôi e rằng nỗ lực của dàn lãnh mới không đem lại kết quả như họ mong muốn,” kết thúc với lời dặn dò “dàn lãnh đạo mới của đảng Dân Chủ phải cân nhắc thật kỹ, phải thật thận trọng khi hành động, đừng để người dân xem đảng Dân Chủ là một lực lượng chính trị chỉ chuyên phá bĩnh, nhất là ở thời điểm khí thế của đảng Cộng Hòa đang lên cao ngút vì họ nắm cả hành pháp lẫn lập pháp.”