Monday, April 29, 2024

Đảo chính ở Thổ Nhĩ Kỳ thất bại, 42 chết, chủ mưu bị bắt

Vụ đảo chính bắt đầu hôm Thứ Sáu, khi quân đội đưa ra một thông cáo nói rằng họ đã nắm quyền kiểm soát “để tái áp dụng ổn định hiến pháp, dân chủ, nhân quyền, và tự do, để bảo đảm rằng luật pháp một lần nữa là tối thượng tại quốc gia này.”

Phản lực cơ bay trên bầu trời, súng nổ bên ngoài tổng hành dinh quân đội, và quân xa chặn hai cây cầu chính ở Istanbul. Binh sĩ chặn lối vào phi trường của Istanbul, nơi có bốn xe tăng đậu sẵn, theo hãng thông tấn tư nhân Dogan. Hai xe tăng khác và xe quân đội đậu trước nhà ga VIP ở phi trường.

Hãng thông tấn Dogan nói rằng binh sĩ tiến vào đài không lưu và ngưng tất cả các chuyến bay.

Tuy nhiên, phe quân đội có vẻ không thống nhất, khi các chỉ huy hàng đầu xuất hiện trên truyền hình, chỉ trích hành động đảo chính và ra lệnh cho binh sĩ trở lại trại của họ.

“Những ai định đảo chính sẽ không thành công. Người dân của chúng ta nên biết điều này, đó là, chúng ta sẽ vượt qua giai đoạn hiện nay,” Tướng Zekai Aksakalli, tư lệnh lực lương đặc biệt, nói với đài truyền hình tư nhân NTV qua điện thoại.

Trong lúc sự việc diễn ra, chiến đấu cơ thuộc thành phần trung thành với chính phủ bay trên bầu trời thủ đô Ankara bắn vào các trực thăng của nhóm ủng hộ đảo chính, theo hãng thông tấn nhà nước Anadolu cho biết. Đài NTV nói rằng một trực thăng bị bắn rơi. Súng bắn và tiếng nổ nghe khắp thành phố.

Ngoài ra, ông Erdogan kêu gọi người dân đổ ra đường khắp toàn quốc, và nhiều người đã tuân theo, nhất là ở hai thành phố Izmir và Istanbul, một số vẫy cờ Thổ Nhĩ Kỳ và tập trung tại quảng trường chính ở Ankara.

Hãng thông tấn Dogan nói rằng một số binh sĩ đã nổ súng vào một nhóm người tìm cách băng qua cầu Bosporus biểu tình phản đối đảo chính, và một số người đã bị thương.

Màn ảnh truyền hình cho thấy nhiều người chạy tìm chỗ ẩn núp khi có tiếng súng nổ.

Binh sĩ cũng bắn chỉ thiên để giải tán đám đông người ủng hộ chính quyền tại tượng đài Taksim ở Istanbul, trong khi trực thăng quân đội bay trên không. Một đền thờ gần đó dùng loa phát thanh phát ra những lời chống lại đảo chính.

Trong suốt cuộc đảo chính thất bại, có 17 cảnh sát viên bị thiệt mạng khi một trực thăng tấn công vào tổng hành dinh lực lượng cảnh sát đặc biệt bên ngoài thủ đô Ankara, theo hãng thông tấn Anadolu.

Một giới chức tại bệnh viện Haydarpasa Numune ở Istanbul nói có ít nhất 150 bị thương, nhưng không cho biết có ai chết hay không.

Nhiều người đổ xô đến phi trường quốc tế Ankara lúc 1 giờ 20 phút sáng, giờ địa phương. (Hình: Chụp qua màn hình TV)
Nhiều người đổ xô đến phi trường quốc tế Ankara lúc 1 giờ 20 phút sáng, giờ địa phương. (Hình: Chụp qua màn hình TV)

Đài truyền hình NTV nói có sáu người chết được đưa đến bệnh viện.

Các giới chức của bệnh viện Sisli Hamidiye Etfal Training and Research ở Istanbul nói họ cũng nhận một số người chết và bị thương. Các giới chức này nói trong điều kiện ẩn danh bởi vì họ không có thẩm quyền công khai phát biểu.

Chủ Tịch Quốc Hội Ismail Kahraman nói có một quả bom nổ trúng một góc tòa nhà quan hệ công chúng bên trong khuôn viên quốc hội, làm bị thương một số cảnh sát viên.

Cho tới sáng Thứ Bảy, các giới chức cao cấp Thổ Nhĩ Kỳ nói rằng âm mưu đảo chính coi như thất bại. Một giới chức nói với hãng thông tấn AP rằng tất cả giới chức chính quyền vẫn còn tại vị và điều hành cơ quan của họ. Giới chức này cũng yêu cầu được nói trong tư cách giấu tên vì sự nhạy cảm của vấn đề.

Trước đó, ông Nuh Yilmaz, một phát ngôn viên của cơ quan tình báo quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ, nói với đài CNN Turk rằng âm mưu đảo chính bị dập tắt, và nói thêm rằng Tướng Hulusi Akar, tổng tư lệnh quân đội, hoàn toàn nắm quyền kiểm soát trở lại.

Tuy nhiên, ông Erdogan vẫn hoài nghi và nói trong phát biểu của ông rằng “tôi không biết tình hình của vị tổng tư lệnh ra sao.”

Khi cuộc khủng hoảng xảy ra, có nhiều nguồn tin nói rằng hai trang mạng xã hội rất phổ biến như Twitter và Facebook bị chặn tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Facebook từ chối giải thích, nhưng Twitter nói rằng họ nghi ngờ có người “cố tình” can thiệp vào hệ thống của họ. (Đ.D.)

MỚI CẬP NHẬT