MANZHOULI, Nội Mông (NV) – Trung Quốc và Hiệp Hội ASEAN dự tính hoàn tất đàm phán cho một bộ khung về Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Ðông vào giữa năm tới nhằm tránh chiến tranh.
Ðể hy vọng giải tỏa áp lức căng thẳng tranh chấp chủ quyền biển đảo trên Biển Ðông ngày mỗi ngày một lộ rõ hơn, một cuộc họp giữa ASEAN và Trung Quốc đã được tổ chức vào hai ngày 15 và 16 tháng 8, 2016 tại thành phố Manzhouli (Mãn Châu Lý) thuộc khu vực Nội Mông, Trung Quốc.
Cuộc họp được mô tả là hai bên đàm phán về một bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Ðông nhằm tránh xung đột võ trang tại vùng biển có thủy lộ hàng hải bận rộn nhất thế giới với số lượng hàng hóa được vận chuyển qua đây ước lượng 5 ngàn tỉ đô la mỗi năm.
Theo báo chí Bắc Kinh tường thuật về cuộc họp, hai bên đồng ý, ngoài việc hoàn tất một bộ khung cho Bộ Quy Tắc Ứng Xử, còn có cả sự thỏa thuận về việc thiết lập đường dây nóng để sử dụng cho các trường hợp khẩn cấp xảy ra trên biển. Ðồng thời, những thỏa thuận về các trường hợp gặp nhau “không xếp đặt trước” mà các nước trong khu vực ký kết hồi năm 2014 cũng sẽ được áp dụng cho cả khu vực Biển Ðông.
Một bản Tuyên Bố về Ứng Xử trên Biển Ðông đã được 10 nước ASEAN ký với Trung Quốc từ năm 2002 nhưng đến nay tranh chấp chủ quyền biển đảo ngày một nóng thêm trước các hành động bá quyền bành trướng của Bắc Kinh. Trung Quốc đã cơi nới thêm một số đảo trong quần đảo Hoàng Sa và bồi đắp 7 bãi đá ngầm tại quần đảo Trường Sa thành các đảo nhân tạo, hiện đang trang bị biến chúng thành những căn cứ quân sự khổng lồ trên biển.
Cuộc họp ở Manzhouli vừa diễn ra là lần thứ ba trong năm nay về đề tài nói trên tiếp nối theo cuộc họp diễn ra ở Lào Quốc hồi tháng 7, 2016. Nhật báo Trung Quốc dẫn lời Lưu Chấn Minh, thứ trưởng Ngoại Giao Trung Quốc rằng, “Các bên đồng ý nâng tần xuất đàm phán mà không có sự can thiệp (từ bên ngoài, ám chỉ Mỹ), cũng như nhắm kết thúc soạn thảo bộ khung cho Quy Tắc Ứng Xử vào giữa năm tới.”
Hoa Kỳ và một số nước khác đã nhiều lần cảnh cáo Bắc Kinh dùng thế mạnh nước lớn để chèn ép các nước nhỏ khu vực khi tranh chấp chủ quyền biển đảo trên Biển Ðông. Bắc Kinh đã ngang nhiên bồi đắp 7 bãi đá ngầm ở quần đảo Trường Sa thành 7 đảo nhân tạo với các phi trường, cảng biển đủ dài đủ lớn cho các chiến hạm và phi cơ quân sự lớn nhất của Trung Quốc sử dụng. Hà Nội chỉ dám phản đối suông qua mấy lời tuyên bố của Bộ Ngoại Giao. Các bãi đám ngầm này của Việt Nam đã bị Trung Quốc cướp hồi năm 1988.
Những năm qua, Bắc Kinh từ chối thảo luận về một Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Ðông, nay đã vững chãi với các căn cứ quy mô trong tham vọng khống chế toàn bộ khu vực, bây giờ họ mới nói chuyện làm luật. (TN)