HÀ NỘI (NV) – “Việc Trung Quốc tổ chức tập trận từ ngày 5 đến 11 tháng 7 là đe dọa an ninh, an toàn hàng hải, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa.”
Ðó là phản ứng mới nhất của Việt Nam liên quan đến hành động mới nhất của Trung Quốc tại Biển Ðông.
Trước đó, Cục Quản Lý An Toàn Hàng Hải của Trung Quốc đã phát lệnh cấm tất cả các phương tiện hàng hải qua lại trong vùng biển giữa đảo Hải Nam và quần đảo Hoàng Sa từ ngày 5 tháng 7 đến ngày 11 tháng 7 vì Trung Quốc sẽ tập trận tại đó.
Tuy Trung Quốc cho rằng cuộc tập trận này là bình thường vì được tổ chức thường xuyên hàng năm nhưng giới quan sát thời sự lại nhận định khác. Theo họ, việc Trung Cộng quyết định tập trận và sắp đặt để cuộc tập trận vừa kể kết thúc sát ngày Tòa Trọng Tài về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc, công bố phán quyết phân xử vụ Philippines kiện yêu sách của Trung Cộng về chủ quyền ở Biển Ðông được xem như một lời cảnh cáo: Trung Quốc không những sẽ gạt bỏ phán quyết của Tòa mà còn sẵn sàng sử dụng vũ lực để thực hiện cho bằng được việc áp đặt yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền đối với 80% diện tích Biển Ðông.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Việt Nam, nhận định, cuộc tập trận vừa kể cho thấy trái ngược với “nhận thức chung của lãnh đạo cao cấp hai nước,” Trung Quốc thêm một lần nữa “vi phạm luật pháp quốc tế trong đó có Công ước về Luật Biển và Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Ðông (DOC).” Việt Nam đòi Trung Quốc chấm dứt ngay vi phạm này.
Song song với việc tổ chức tập trận ở Biển Ðông, tờ Hoàn Cầu Thời Báo – một ấn bản của tờ Nhân Dân Nhật Báo, cơ quan ngôn luận của Ðảng Cộng Sản Trung Quốc, vừa phát lời kêu gọi Trung Quốc nên chuẩn bị cho việc đối đầu về quân sự tại Biển Ðông.
Theo tờ báo này, tranh chấp Biển Ðông vốn đã phức tạp vì có sự can dự của Hoa Kỳ, nay sẽ phức tạp hơn do phán quyết của Tòa Trọng Tài về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc. Cũng vì vậy, nên Trung Quốc phải gia tăng khả năng răn đe quân sự. Cho dù trong ngắn hạn, Trung Quốc không thể theo kịp Hoa Kỳ về quân sự nhưng nếu chuẩn bị kỹ lưỡng, Trung Quốc sẽ có thể khiến Hoa Kỳ phải trả giá đắt khi sử dùng vũ lực can thiệp vào tranh chấp tại Biển Ðông.
China Daily thì kêu gọi Philippines gạt bỏ phán quyết mà Tòa Trọng Tài về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc sẽ công bố vào ngày 12 tháng 7 để ngồi xuống đàm phán với Trung Quốc. Trung Quốc sẵn sàng thương lượng nhằm giải quyết ổn thỏa những bất đồng giữa hai bên về chủ quyền tại Biển Ðông.
Theo China Daily, Trung Quốc và chính phủ mới tại Philippines có thể hợp tác để cùng phát triển. Hồi đầu năm 2013, Philippines đã nộp đơn kiện yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại Biển Ðông, ở Tòa Trọng Tài về Luật Biển của Liên Hiệp Quốc. Do không tin Trung Quốc, Philippines chưa bao giờ đàm phán với Trung Quốc về những bất đồng liên quan tới chủ quyền ở Biển Ðông.
Cuối tuần vừa qua, ngay sau khi Nhật trở thành chủ tịch luân phiên của Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc, đại sứ Nhật tại Liên Hiệp Quốc đã thông báo rằng nếu có thành viên nào yêu cầu, Hội Ðồng Bảo An Liên Hiệp Quốc sẽ đưa Biển Ðông vào chương trình nghị sự. (G.Ð)