Đằng-Giao/Người Việt
WESTMINSTER, California (NV) – Công viên “Mendez Tribute Monument Park” vừa có buổi lễ động thổ trực tuyến hôm 13 Tháng Mười. Buổi lễ này do thành phố Westminster và Sở Giáo Dục Orange County đồng tổ chức để vinh danh ông Gonzalo Mendez và bà Felicitas Mendez, theo thông cáo báo chí của thành phố.
Ông Al Mijares, tổng quản trị Sở Giáo Dục Orange County, tham dự buổi lễ.
Buổi lễ động thổ trực tuyến cũng có sự tham dự của Thị Trưởng Tạ Đức Trí, Phó Thị Trưởng Kimberly Hồ, và các nghị viên Sergio Contreras, Tài Đỗ và Charlie Nguyễn Mạnh Chí.
Tách biệt trường học là kỳ thị chủng tộc
Sự đóng góp lớn lao của ông bà Mendez là một điểm son cho dân quyền cũng như sự chống tách biệt học đường có tầm ảnh hưởng toàn quốc.
Năm 1943, ông bà Mendez muốn ghi danh cho ba người con là Sylvia, Geronimo và Gonzalo Jr. vào trường tiểu học 17th Street School là trường chỉ dành cho học sinh da trắng.
Sau khi bị hướng dẫn phải ghi danh cho con tại tiểu học Hoover Elementary, một trường có tiêu chuẩn thấp hơn, dành cho người gốc Mễ Tây Cơ, họ đem chuyện này ra tòa.
Ban đầu, ông bà Mendez chỉ thưa thành phố Westminster mà thôi; nhưng dần dần, vụ án được đưa đến tòa án liên bang và có thêm nhiều người khác tham gia. Họ cho rằng trẻ em trên toàn quốc bị kỳ thị là vi hiến.
Năm 1954, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ thụ lý một vụ án tương tự là vụ Brown kiện Hội Đồng Giáo Dục Topeka, tuyên bố rằng các chính sách tách biệt trường học là vi phạm Hiến Pháp Hoa Kỳ.
California trở thành tiểu bang đầu tiên hủy bỏ sự tách biệt trường học.
Nhờ án lệ của ông bà Mendez, từ đó, con em các sắc dân thiểu số có thể ghi danh vào trường học trong cả nước mà không bị kỳ thị chủng tộc nữa.
Chấm dứt tình trạng phân biệt học đường
Công viên “Mendez Tribute Monument Park” thuộc thành phố Westminster, nằm ở góc đường Westminster và đường Olive.
Ông Al Mijares nói: “Vụ Mendez kiện Westminster đã tạo ra một nền tảng mới không chỉ cho Orange County, mà cho cả nước. Tôi hy vọng là công viên và đài tưởng niệm này sẽ là một không gian công cộng đích thực và một lời nhắc nhở rằng tất cả chúng ta đều có khả năng tác động đến sự thay đổi vì sự tốt đẹp hơn của những người khác.”
Thị Trưởng Tạ Đức Trí nói: “Tôi rất hãnh diện khi thấy Westminster luôn ghi nhận những đóng góp có ý nghĩa của cư dân. Tôi cũng rất hãnh diện vì vợ chồng ông Mendez, cư dân Westminster, đã có những đóng góp về dân quyền cho mọi học sinh, chẳng những trong thành phố mà còn trên toàn quốc. Đây là một bài học cho mọi người.”
“Công viên này sẽ đem mọi người đến với nhau,” ông thêm.
“Vụ án gia đình Mendez kiện Westminster đã ảnh hưởng đến tất cả chúng ta. Tuy nhiên, hầu hết cư dân chưa bao giờ nghe nói về chuyện này,” ông Sergio Contreras, nghị viên Westminster, nói. “Quyết định lịch sử này của tòa án đã mở đường cho những phán quyết sau này và chấm dứt tình trạng phân biệt học đường mãi mãi trong cả nước. Bằng cách xây dựng những bức tượng và công viên này, chúng tôi hy vọng sẽ củng cố thêm lịch sử dân quyền của Westminster trong tâm trí cư dân cũng như du khách. ”
Công viên “Mendez Tribute Monument Park” được Westminster dùng trợ cấp của “California State Parks” mua đất rồi sau đó nhận được $1.29 triệu để xây dựng, vẫn theo thông cáo báo chí.
Ông Sergio Contreras nói: “Sự chống tách biệt trường học tại Mỹ bắt đầu ngay tại Westminster.”
“Nhưng trong nhiều thập niên, thành phố không có nơi công cộng để tưởng nhớ gia đình Mendez và tất cả những người đã can đảm đứng lên đấu tranh cho bình đẳng,” ông tiếp. “Qua nhiều năm nhẫn nại làm việc và được cộng đồng hỗ trợ, giờ đây chúng tôi đã tiến thêm một bước nữa để biến Westminster thành địa điểm để công chúng có thể khám phá lịch sử dân quyền quan trọng của chúng ta và biết rằng những người bình thường có thể làm những điều phi thường.”
Khi công viên với Lối Đi Tự Do Mendez và tượng đài tưởng niệm hoàn thành, du khách sẽ có thể xem các bảng diễn giải, đọc các thông tin khắc bên lề lối đi và truy cập nội dung, video bằng điện thoại thông minh.
Việc xây dựng công viên bắt đầu vào Tháng Mười, 2020, và dự trù hoàn tất năm 2021. (Đằng-Giao) [qd]
—–
Liên lạc tác giả: [email protected]
