WASHINGTON – Sau cả tháng đắn đo chọn lựa thái độ, hôm Thứ Sáu vừa qua, chủ tịch Hạ Viện Paul Ryan mới chịu tuyên bố ủng hộ Donald Trump, chuẩn ứng cử viên của đảng Cộng Hòa.
Chủ Tịch Hạ Viện Hoa Kỳ, Paul Ryan. (Hình: AP Photo/Andy Manis)
Tuy nhiên văn phòng Ryan nói rằng ông sẽ không khuyến khích những người Cộng Hòa khác ủng hộ Trump. Và ngay ngày hôm sau, Ryan cực lực lên án Trump vì lời phê phán mang tính kỳ thị chủng tộc đối với một thẩm phán liên bang.
Trump đã cho rằng thẩm phán Gonzalo P. Curiel không thích hợp trong vai trò chánh án xét xử vụ các học viên kiện trường đại học Trump, bây giờ đã đóng cửa, Vụ kiện bắt đầu từ năm 2010, chưa kết thúc, và Curiel đã phán định Trump University phải trả $798,000 phí tổn pháp lý cho một nguyên đơn.
Trong lời phát biểu khi tranh cử cũng như trả lời phỏng vấn, nhiều lần Trump phê phán, gọi thẩm phán Coriel là một “hater” (người có tâm địa căm thù) và “chúng tôi tin rằng vì Coriel là dân Mexico.” Hồi Tháng Hai năm nay, Trump đã tuyên bố: “Ông thẩm phán này có một thái độ thù nghịch tôi ghê gớm, hơn là tưởng tượng. Ông ta dân Hispanic.”
Theo chủ tịch Ryan: “Tôi không thể nào chấp nhận những sự phê phán thẩm phán và ẩn ý đằng sau lời ấy.”
Thủ lãnh khối đa số Thượng Viện Mitch McConnell tìm cách tránh, không coi lời Trump là kỳ thị chủng tộc. Nhưng ông nói rằng “không thể bất đồng ý kiến hơn,” và lo ngại sẽ làm cử tri Latino xa lánh.
Nhiều quan sát viên chính trị và pháp lý nhận định rằng lời tấn công thẩm phán Corel của Trump là dấu hiệu của sự coi nhẹ giá trị độc lập của ngành tư pháp, một trong ba quyền căn bản được phân định trong hiến pháp Mỹ cùng với hành pháp và lập pháp. Ba ngành này kiểm soát và dung hợp lẫn nhau để tránh sự tập trung quyền lực quá mức vào một nơi, và làm cho chính quyền có thể không cần quan tâm đến nguyện vọng của người dân. (HC)