MANCHESTER, New Hampshire (AP) – Chiến thắng của hai ứng cử viên Donald Trump (Cộng Hòa) và Bernie Sanders (Dân Chủ) ở New Hampshire hôm Thứ Ba làm cho tình thế thêm phức tạp và vòng bầu cử sơ bộ sẽ còn kéo dài khó thấy rõ kết quả ở cả hai đảng.
Thống Đốc John Kasich của Ohio bất ngờ về hạng nhì ở New Hampshire. (Hình minh họa: AP Photo/Jim Cole)
Hai người thắng tại Iowa, Thượng Nghị Sĩ Ted Cruz (Cộng Hòa) và cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton (Dân Chủ), đều không thắng ở New Hampshire và như vậy các ứng cử viên đều chỉ chiếm được một phần nhỏ trong số ít đại biểu tại hai tiểu bang nhỏ bé này.
Tổng số đại biểu của hai tiểu bang chỉ bằng 2.77% (Dân Chủ) và 3.41% (Cộng Hòa) ở các đại hội toàn quốc vào Tháng Bảy, nghĩa là không đáng kể.
Tầm quan trọng của hai cuộc bầu cử này ở chỗ xác định những ứng cử viên nào có triển vọng hay không có triển vọng. Kết quả bên Dân Chủ 1 trong 4 người và bên Cộng Hòa 3 trong 10 người đã bỏ cuộc.
Như vậy, cuộc đấu để tranh giành đại biểu coi như sẽ chỉ bắt đầu trong vòng hai tuần lễ tới tại South Carolina và Nevada.
South Carolina bầu sơ bộ (primary) ngày 20 Tháng Hai (Cộng Hòa) và ngày 27 Tháng Hai (Dân Chủ).
Nevada bầu cử nội bộ (caucus) ngày 20 Tháng Hai (Dân Chủ) và ngày 23 Tháng Hai (Cộng Hòa).
South Carolina có 3.85% đại biểu (Dân Chủ) và 4.26% đại biểu (Cộng Hòa) ở đại hội đảng. Nevada có 2.54% (Dân Chủ) và 5.54% (Cộng Hòa).
Tất cả cũng chỉ mới là một con số nhỏ, nhưng quan trọng vì đó là bước mở đầu quyết định, và kết quả có ảnh hưởng đến một loạt các cuộc bầu cử tiếp theo trong ngày gọi là “Thứ Ba Siêu Đẳng” (Super Tuesday), là ngày 1 Tháng Ba. Trong ngày này, sẽ có bầu cử cùng tại 14 tiểu bang với tổng số đại biểu 25.20% (Dân Chủ) và 33.3% (Cộng Hòa).
Nhật báo Người Việt và Nguoi Viet Online sẽ cung cấp tin tức cập nhật, đồng thời dần dần giải thích đầy đủ những chi tiết thể lệ hết sức phức tạp trong hệ thống bầu cử tổng thống Hoa Kỳ.
Xin quý độc giả đón xem.
Thượng Nghị Sĩ John McCain (Cộng Hòa), ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa năm 2000 và năm 2008, nhận xét: “Cuộc bầu cử 2016 là khó dự đoán nhất với mọi người. Thẳng thắn mà nói, tôi chưa bao giờ thấy tình hình như thế.”
Khi mùa bầu cử mở màn năm ngoái, không ai có thể dự đoán cử tri New Hampshire ủng hộ một tỷ phú chưa bao giờ tham gia chính trị và một thượng nghị sĩ 74 tuổi không đứng trong hàng ngũ người Dân Chủ.
Bà Hillary Clinton được xem như chắc chắn sẽ trở thành ứng cử viên chính thức của đảng Dân Chủ, sự nổi lên của ông Bernie Sanders là hoàn toàn bất ngờ. Tuy điều ấy chưa có nghĩa là gặp một đối thủ quá nguy hiểm, nhưng rõ ràng bà Clinton phải chịu thử thách cam go trong thời gian tới.
Dù ông Sanders, đại diện tiểu bang Vermont, vẫn sẵn có nhiều thuận lợi ở vùng New England và tác động của thành phần cử tri độc lập, nhưng cuộc bầu cử New Hampshire thể hiện sự chia rẽ sâu sắc trong đảng Dân Chủ, đồng thời với tình hình bà Clinton không nắm vững được khối cử tri ủng hộ mình, bao gồm nữ cử tri.
Hai cuộc bầu cử ở South Carolina và Nevada do đó sẽ là hết sức quan trọng đố với bà Clinton. Chiến lược gia Ted Devine của ông Sanders tuyên bố: “Chúng tôi sẽ cố gắng giành thắng tại Nevada.”
Theo ông, nhiều cộng đồng ở tiểu bang này hãy còn chưa hồi phục sau cuộc khủng hoảng địa ốc năm 2008 và Thượng Nghị Sĩ Sanders đến nay đã thực hiện được nhiều tiến bộ trong khối cử tri gốc Latino, một thành phần cử tri có ảnh hưởng chính trị đáng kể ở Nevada. Tuy nhiên, các quan sát viên tin rằng hai tiểu bang này sẽ là khó khăn lớn đầu tiên cho ông.
Bên phía Cộng Hòa, South Carolina và Nevada sẽ là nơi để ông Donald Trump thử thách xem những sự ủng hộ hào hứng mà quần chúng dành cho ông đến nay có được chuyển vào lá phiếu cử tri hay không. South Carolina là tiểu bang bảo thủ và ông Ted Cruz, đối thủ gần nhất của ông Trump, có nhiều lợi điểm.
Ngoài ra những đối thủ đáng ngại khác như ông Jeb Bush, ông Marco Rubio mặc dầu cho đến bây giờ chưa tạo được thành tích đáng kể, nhưng rõ ràng, hai người này sẽ kiên trì với cuộc chiến đấu lâu dài.
Bây giờ cũng đến lúc những người Cộng Hòa dòng chính nỗ lực đẩy người tin cậy nhất, Jeb Bush, lên vị trí lẽ ra phải có. Nhưng tình hình ấy lại là tốt cho ông Trump bởi vì những người ấy sẽ chia phiếu của những cử tri không ủng hộ ông.
Thống đốc Ohio, ông John Kasich, gần tạo được thành tích là một “comeback kid” như Bill Clinton năm 1992 ở New Hampshire. Nhưng thành phần cử tri ủng hộ ông ở đây không hẳn sẽ có nhiều và đóng vai trò quyết định ở những nơi khác. Hơn nữa, khó khăn lớn cho ông Kasich là ông rất nghèo so với các đối thủ và ban tranh cử của ông chưa là bộ máy vận động gây quỹ hữu hiệu. Vả lại, các mạnh thường quân lúc này cũng đang chờ đợi kết quả ở South Carolina và Nevada chứ chưa có quyết định đáng kể nào sớm hơn trước đó.Ngay sau New Hampshire, hôm Thứ Tư hai ông Trump và Cruz đều tới South Carolina, trong khi bà Clinton và ông Sanders qua Nevada. (HC)