(Washingtonpost.com) – Thị trường địa ốc đang tỏ ra khó hiểu. Ðối với người mua, họ đang gặp khó khăn trong việc tìm nhà mà họ thích để mua và đủ sức mua. Trong khi đó, giá nhà đang tăng một cách đều đặn, và đôi khi tăng một cách khủng khiếp.
Theo Hiệp Hội Ðịa Ốc Toàn Quốc (NAR), hiện chỉ có một số lượng nhỏ nhà bán, và vì vậy con số những vụ mua bán nhà hiện hữu giảm 3.2% trong Tháng Bảy và lần đầu tiên kể từ Tháng Mười Một, 2015, giảm đôi chút khi so sánh theo năm.
Trong một bài bình luận, ông Lawrence Yun, kinh tế gia trưởng của NAR, nói rằng số nhà bán bị hạn chế một cách trầm trọng, và khó khăn về khả năng tài chính để mua là lý do chính làm cho những vụ mua bán đình trệ.
Các nhà địa ốc báo cáo số người mua giảm sút là vì con số ít ỏi những căn nhà có giá phải chăng trên thị trường, và sự thiếu thốn số cung đang kềm chế các nỗ lực của nhiều người có triển vọng mua nhà – những người đang cố gắng mua trong khi lãi suất thế chấp quanh quẩn ở những mức thấp nhất từ trước tới nay.
Ông Yun nói thêm, với những căn nhà loại condo mới xây dựng chiếm một phần trong xây dựng chung cư, những vụ mua bán nhà hiện hữu đã bị thiệt hại vào tháng trước giữa lúc những người mua condo đứng trước số cung bị kềm hãm nhiều hơn so với những người tìm mua một căn nhà biệt lập.
Về mặt tốt, những vụ mua bán nhà mới xây tăng vọt 12.5% vào tháng trước, và tăng 31.3% so với năm ngoái, lên tới một nhịp độ hằng năm là 640,000 đơn vị. Ðó là tin vui cho người mua nhà, bởi vì một số căn nhà đang xây dựng được định giá cho thị trường những người mua nhà lần đầu. Mặt khác, Hoa Kỳ cần sản xuất hơn một triệu nhà mới để bán hằng năm. Như vậy, chúng ta vẫn còn thấp hơn mức đó khoảng 33%. Ðó không phải là tin vui cho lắm.
Ðối với những người bán nhà, ít cạnh tranh có nghĩa nhà đang được tranh mua với thời gian kỷ lục, và với giá kỷ lục. Theo Realtor.com, số ngày để những căn nhà hiện hữu được bán là 51 ngày hoặc ít hơn tại 20 thị trường bán chạy nhất. Tại thị trường bán nhanh nhất, Vallejo-Fairfield, California, nhà bán chỉ nằm trên thị trường 37 ngày.
Mời độc giả xem điểm tin buổi sáng thứ Năm, ngày 15 tháng 9 năm 2016
Như vậy, tại sao những người bán không chịu bán? Sau khi nghĩ đi nghĩ lại và nói chuyện với nhiều chuyên viên và những nhà quan sát kỹ nghệ nhà đất trong mấy tháng vừa qua, chúng tôi đi tới kết luận, có năm lý do chính khiến những người bán không chịu bán căn nhà của họ:
- Họ vẫn cần chỗ ở. Thế hệ trẻ và cha mẹ già đang trở về để sống chung với những con số kỷ lục, theo các dữ kiện kiểm kê dân số. Các chủ nhà cần chỗ ở.
- Họ chưa nghỉ hưu. Thế hệ sinh ra sau Thế Chiến II vẫn đang làm việc và muốn tiếp tục sống gần nơi họ làm việc.
- Sống tại chỗ ở cũ rẻ hơn những nơi khác. Với lãi suất thế chấp quanh quẩn ở mức thấp nhất từ trước tới nay, nhiều chủ nhà đã tái tài trợ bất động sản của họ và hiện sống ít tốn kém hơn so với khả năng của họ trong một căn nhà khác, dù nhỏ hơn.
- Họ vẫn nợ nhiều hơn trị giá nhà. Tùy nơi bạn sống, nếu bạn mua nhà trong thời gian từ năm 2004 đến năm 2007, cao điểm của chu kỳ khủng hoảng nhà đất, có thể bạn vẫn còn nợ thế chấp nhiều hơn trị giá căn nhà. Và dù trị giá nhà ngang bằng với số tiền thế chấp, trên nguyên tắc bạn vẫn nợ nhiều hơn trị giá nhà, nếu bạn tính thêm phí tổn để bán một căn nhà và di chuyển tới một căn nhà khác (dù bạn thuê thay vì mua).
- Họ không tìm được nơi họ thích (hoặc đủ sức mua) để sinh sống. Cuối cùng, chẳng qua vì sự khan hiếm nhà bán. Ðối với hầu hết người bán, khi họ bán, họ thường cần một nơi để mua. Và nếu họ không thể tìm được một nơi mà họ thích để mua hoặc đủ sức mua, họ có thể ở yên chỗ cũ.
Nếu bạn là một người bán, bây giờ là một thời điểm tốt để bán. Cho tới khi có thêm người bán quyết định làm như vậy, giá nhà sẽ tiếp tục tăng nhanh. (N.N.)
