Mai Phi Long/Người Việt (tổng hợp)
SAN ANTONIO, Texas (NV) – Khoảng 50 di dân bất hợp pháp được đưa lên hai chuyến máy bay xuất phát từ thành phố San Antonio, Texas, rồi đáp xuống một phi trường quân sự ở địa danh nghỉ mát nổi tiếng, đảo Martha’s Vineyard, thuộc tiểu bang Massachusetts, vào hôm Thứ Tư, 14 Tháng Chín.
Các chuyến bay thuê bao này do ông Ron DeSantis, thống đốc Florida, dùng ngân quỹ tiểu bang chi trả, mặc dù các di dân kể trên được “bốc” từ Texas.
Tuy nhiên, điều đáng nói là các di dân kể trên, bao gồm phụ nữ và trẻ em, bị đánh lừa về địa điểm đến khi lên máy bay, cùng những lời nói dối về việc cung cấp việc làm, nhà ở và chương trình giáo dục.
Đánh giá hành động của ông DeSantis, hội đồng chủ biên nhật báo Washington Post (WaPo) viết như sau: “Nhiều chính trị gia khai thác thân phận con người để đạt mục đích chính trị, nhưng ông DeSantis dùng chiêu thức còn tồi tệ hơn mức độ thấp nhất của nền chính trị Mỹ hiện nay.”
WaPo nhận định: “Lợi dụng những người tị nạn để cổ xúy luận điệu tuyên truyền xảo quyệt, thống đốc Florida chỉ bộc lộ tâm địa tàn độc của chính ông.”
Thống Đốc DeSantis xác nhận chính ông thuê hai máy bay chở các di dân trên, theo lời một phát ngôn viên của ông nói trên đài truyền hình Fox News và người thứ hai tuyên bố trên Twitter.
Bà Taryn Fenske, phát ngôn viên của ông DeSantis, xác nhận trên đài Fox News Digital rằng: “Đúng như thế, tiểu bang Florida xác nhận hai chiếc máy bay chở di dân bất hợp pháp đến Martha’s Vineyard là một phần trong chương trình tái định cư của tiểu bang nhằm chở những người di dân đến các tiểu bang tuyên bố sẵn sàng dung chứa họ.”
Chiêu “lừa” di dân lên máy bay của DeSantis
Để né phản ứng bất lợi của các cử tri Florida vốn có nguồn gốc di dân, Thống Đốc DeSantis chiêu dụ khoảng 50 di dân, phần lớn đến từ Venezuela, bịa đặt với những người này rằng có chương trình nhận việc làm và nhà tại Boston, Massachusetts.
Tuy nhiên, các di dân này được thả xuống đảo Martha’s Vineyard, nằm ở ngoài khơi mũi Cape Cod, cách thành phố Boston gần 100 dặm (khoảng 161 km) về phía Nam.
Một di dân tên Luis, người Venezuela, có mặt trong chuyến bay đến Martha’s Vinyard cho biết ông cùng chín thân nhân khác được hứa hẹn đưa lên máy bay đến Boston, Massachusetts, sẽ được chu cấp trong vòng 90 ngày cùng với nhà ở, học Anh Ngữ và giúp làm giấy tờ lao động hợp pháp.
Ông Luis kể có một phụ nữ xưng tên là Perla đến gặp gia đình ông trên đường phố ở bên ngoài một trung tâm tạm cư ở San Antonio. Gia đình ông Luis đang chờ đợi ngày ra tòa di trú sau khi qua thủ tục thẩm vấn của biên phòng Mỹ (CBP).
“Bà Perla, không cho biết họ và nơi làm việc, đưa gia đình tôi vào trong một khách sạn, bắt chúng tôi ký vào một tờ giấy tự gánh trách nhiệm không kiện cáo,” ông Luis kể với phóng viên Reuters. “Chúng tôi tưởng rằng bà ấy muốn giúp đỡ, đâu ngờ bị lừa. Bây giờ, chúng tôi vô cùng sợ hãi.”
Chẳng có ai trong nhóm di dân này nghĩ rằng họ được đưa đến một hòn đảo, và cũng chẳng biết họ đang ở đâu khi máy bay hạ cánh.
Ông DeSantis chẳng hề đếm xỉa gì đến sự an nguy của nhóm di dân, trong đó có ít nhất bốn trẻ em dưới 9 tuổi.
Lộ trình hai chiếc máy bay cũng là một dàn xếp che giấu tung tích
Hai chiếc máy bay mà ông DeSantis thuê bao có một lộ trình bất thường nhằm che giấu tung tích.
Hệ thống định vị cho thấy hai máy bay này xuất phát từ San Antonio, Texas, miền Trung nước Mỹ, lúc 8 giờ sáng, giờ địa phương, bay hướng Đông về Florida, tiểu bang nằm phía cực Đông Nam nước Mỹ.
Sau đó, hệ thống định vị cho biết, cả hai máy bay đáp xuống Florida để đổ xăng, đài NPR tường thuật.
Theo nhật báo The Miami Herald, Thống Đốc Ron DeSantis thừa nhận hôm Thứ Sáu, 16 Tháng Chín, rằng những di dân này không hề đặt chân xuống lãnh thổ Florida.
Ông nói rằng những chuyến bay này xuất phát từ Texas và chi phí do người dân đóng thuế ở Florida trả và điều này cần thiết để “không cho nhóm di dân này, đa số là người Venezuela, đến đây.”
“Mình phải ngăn chặn chuyện này từ gốc,” ông DeSantis nói tại cuộc họp báo ở Daytona Beach, Florida, theo tờ Miami Herald.
Rồi từ Florida, cả hai chiếc bay đi Massachusetts, ở đầu Đông Bắc nước Mỹ, nhưng trên dọc đường, một chiếc ngừng ở South Carolina, còn chiếc kia ngừng ở North Carolina, rồi mới bay tiếp đến hòn đảo Martha’s Vineyard.
Thống Đốc DeSantis không hề thông báo giới chức tại Martha’s Vineyard về chuyến bay chở nhóm di dân này.
Tuy nhiên, thống đốc Florida lại không tiếc chi phí cho “màn trình diễn” này, ông thuê người quay lại cảnh máy bay hạ cánh và cùng những diễn biến sau đó, rồi cung cấp đoạn video này cho Fox News và các kênh truyền thông cánh hữu khác.
Các vấn đề luật pháp đặt ra trước mắt thống đốc Florida
Giáo Sư Pratheepan Gulasekaram, chuyên ngành di trú thuộc khoa luật trường đại học Santa Clara University, nhận xét việc sử dụng nguồn kinh phí từ Florida để di chuyển di dân từ Texas đến Massachusetts đối diện với các vấn đề pháp lý, trong đó bao gồm việc đưa thông tin gian trá cho di dân để họ bước lên máy bay, ngoài ra còn cả nghi vấn về việc liệu các di dân có bị ép buộc hay không.
Hồi đầu năm, giới lập pháp Florida cấp $12 triệu cho kế hoạch của ông DeSantis nhằm đưa các di dân bất hợp pháp đang ở tại Florida sang các tiểu bang khác.
Ngôn ngữ trong luật ngân sách tiểu bang viết rõ ràng số tiền $12 triệu dùng để “điều phối việc vận chuyển các di dân bất hợp pháp tại Florida.”
Hai chiếc máy bay của hãng Ultimate Air Shuttle được ông DeSantis thuê bao đều cất cánh từ San Antonio, chứ không phải Florida, theo lời ông Geoffrey Freeman, giám đốc phi trường tại đảo Martha’s Vineyard.
Hai dân biểu tiểu bang, thuộc đảng Dân Chủ, cho biết sẽ yêu cầu cơ quan lập pháp ra chỉ thị cho ông DeSantis chấm dứt việc sử dụng tiền thuế của dân chúng một cách không đúng như thế.
“Việc dùng ngân sách tiểu bang như thế hoàn toàn nằm ngoài mục đích được mô tả trong luật ngân sách, ngay cả trong khi bàn thảo cũng không hề có ý tưởng như vậy,” hai dân biểu tiểu bang Evan Jenne và Fentrice Driskell tuyên bố.
DeSantis chống chế
Thống đốc Florida, người được xem có thể là ứng cử viên tổng thống hàng đầu của đảng Cộng Hoà vào năm 2024, biện bạch về hành động “thả” di dân không ở tiểu bang của mình xuống Martha’s Vineyard bằng lập luận càn rằng “trước sau gì họ cũng đến tiểu bang Florida” nên cần ngăn ngừa ngay từ Texas.
“Hầu hết những di dân này đều có ý định đến Florida,” ông DeSantis tuyên bố không bằng chứng với phóng viên hôm Thứ Sáu. “Quan điểm của tôi là phải chận họ ngay từ gốc rễ.”
Khi bị hỏi vặn, Thống Đốc Santis trả lời quanh co rằng Florida có “người” ở Texas để điều tra về cách thức di dân từ Texas đi đến tiểu bang của ông để tìm cách ngăn cản và đẩy đi nơi khác.
“Rất khó để truy tìm một cá nhân tách ra khỏi một đoàn di dân rồi leo lên xe hơi hoặc xe buýt để thực hiện hành trình đến Florida,” Thống Đốc Santis biện minh cho hành động “phỉnh” di dân lên máy bay bằng những bịa đặt hoang đường.
Động cơ thực sự của DeSantis
Hành động của ông DeSantis – đưa lời hứa hẹn dối trá về nhà ở và việc làm để dụ di dân lên máy bay rồi thả họ xuống một nơi không hề có sự chuẩn bị để tiếp đón – gây một chấn động lớn trên chính trường Mỹ. Tất cả mọi cơ quan truyền thông đều chạy tít lớn cùng bàn cãi sâu rộng hiện tượng bất thường này.
Ông thống đốc của tiểu bang Florida thực hiện một kịch bản chính trị đánh bóng tên tuổi và gây sự chú ý một cách thành công.
Hành động trên thể hiện sự đối trọng của ông DeSantis với các chính sách về di dân ở biên giới của chính phủ Biden.
Giới truyền thông bảo thủ ủng hộ thái độ này và điều này càng củng cố vị trí của Thống Đốc DeSantis, người được xem là sáng giá thứ nhì sau cựu Tổng Thống Donald Trump trong việc lựa chọn ứng cử viên đại diện đảng Cộng Hoà tranh vị trí hành pháp cao cấp nhất nước Mỹ vào năm 2024.
Hành động của ông DeSantis làm cho thành phần bảo thủ trong đảng Cộng Hòa cảm thấy rằng “thống đốc Florida thừa chất ‘MAGA’ nhưng lại không có những nhược điểm trơ trẽn đáng xấu hổ như Trump,” theo phân tích của nhà báo Chris Cillizza của đài CNN.
Ngoài tham vọng tổng thống, ông DeSantis đang tái tranh cử chức thống đốc Florida vào ngày 8 Tháng Mười Một tới đây. Đối thủ của ông là Dân Biểu Charlie Crist (Dân Chủ), từng là thống đốc tiểu bang này trước đây và từng là người của đảng Cộng Hòa. [đ.d.]
—
Liên lạc tác giả: [email protected]