Exxon-Mobil khai thác khí đốt tại Việt Nam, trị giá $20 tỷ

WASHINGTON, DC (NV) – Tập đoàn dầu khí Exxon-Mobil của Mỹ vừa ký hợp đồng khai thác khí đốt với tập đoàn PetroVietnam (PVN), một công ty quốc doanh của Việt Nam, theo tin hãng thông tấn Reuters.

Reuters trích lời PVN cho biết dự án khai thác này, ở mỏ Cá Voi Xanh, sẽ mang về cho Việt Nam gần $20 tỷ, nhưng lại không cho biết bao giờ nhận được khoản tiền này.

Mỏ Cá Voi Xanh là dự án khai thác khí đốt lớn nhất của Việt Nam, có trữ lượng khoảng 150 tỷ mét khối, và theo dự trù, sẽ bắt đầu sản xuất khí đốt cho các nhà máy điện vào năm 2023.

Lễ ký kết hợp đồng giữa Exxon-Mobil và PVN diễn ra tại Hà Nội hôm Thứ Sáu trong lúc ông John Kerry, ngoại trưởng sắp mãn nhiệm của Mỹ, đang thăm Việt Nam.

Vụ ký kết này có thể đưa thêm những rối rắm cho ông Rex Tillerson, ngoại trưởng chỉ định của Tổng Thống Tân Cử Donald Trump, và chưa thấy phản ứng của Bắc Kinh.

Ông Tillerson, cựu chủ tịch kiêm tổng giám đốc của tập đoàn dầu khí Exxon-Mobil, hôm Thứ Tư trước đó gây sửng sốt không những ở Mỹ mà còn cho cả thế giới, đặc biệt là phản ứng của Bắc Kinh, khi ông nói trong cuộc điều trần ở Thương Viện rằng nên cấm Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo mà họ bồi đắp và đang biến thành các căn cứ quân sự khổng lồ ở quần đảo Trường Sa.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Tillerson chọc tức Bắc Kinh.

Trước đây, khi ông lãnh đạo công ty, Exxon-Mobil từng dò tìm và hợp tác với Việt Nam chuẩn bị khai thác mỏ khí đốt này, nằm ngoài khơi Quảng Nam, Quảng Ngãi, thuộc các lô 117,118 và 119.

“Hai quốc gia chúng ta đã nỗ lực rất lớn để cho quá khứ (thù địch) trở về quá khứ và định hướng một tương lai (thân hữu) khác,” Ngoại Trưởng John Kerry nói, khi gặp Thủ Tướng Nguyễn Xuân Phúc hôm Thứ Sáu.

Trong khi nhiều hãng dầu khí khác của Mỹ đã bỏ chạy trước các áp lực của Trung Quốc ở những lô có thể dính tới “Đường Lưỡi Bò” thì Exxon-Mobil vẫn lặng lẽ ở lại, dò tìm và đã thấy một mỏ khí lớn nhất từ trước đến nay của Việt Nam, cách bờ biển khoảng 100 km.

Cái phức tạp là dù nằm hoàn toàn trong phạm vi 200 hải lý đặc quyền kinh tế của Việt Nam theo Công Ước Quốc Tế Về Luật Biển (UNCLOS), mà cả Việt Nam và Trung Quốc đều là thành viên ký công nhận, cả ba lô này đều có “Đường Lưỡi Bò” chủ quyền mà Bắc Kinh tuyên bố vắt ngang qua.

Từ Tháng Năm, 2011, Exxon-Mobil đã khoan ba giếng tại lô 118, hai giếng tìm thấy khí đốt.

Tuy nhiên, Bắc Kinh đã lên tiếng đe dọa Việt Nam cũng như các công ty dầu khí quốc tế tham gia dò tìm, khai thác dầu khí tại vùng biển Việt Nam vì dính “Đường Lưỡi Bò” nên các hoạt động của Exxon-Mobil đã khựng lại.

Hồi Tháng Tám, 2016 vừa qua, Việt Nam loan báo thành lập hai trung tâm khí điện miền Trung ở Quảng Nam và Quảng Ngãi để sử dụng lượng khí khai thác từ mỏ Cá Voi Xanh. Theo các nguồn tin trong nước, vị trí tiếp bờ của dòng khí khai thác từ mỏ Cá Voi Xanh và nhà máy xử lý khí đặt tại khu kinh tế mở Chu Lai (thuộc xã Tam Quang, huyện Núi Thành).

Đồng thời, Việt Nam định xây dựng bốn nhà máy nhiệt điện khí tổng công suất 3,000 MW (sử dụng khí mỏ Cá Voi Xanh), công suất mỗi nhà máy 750MW, trong đó, có hai nhà máy tại Tam Quang và hai nhà máy đặt tại xã Bình Thạnh, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi (khu kinh tế Dung Quất).

Được biết, mỏ khí Cá Voi Xanh ước tính trữ lượng gấp ba lần mỏ Lan Tây và Lan Đỏ, thuộc dự án khí Nam Côn Sơn, lớn nhất Việt Nam tại thời điểm hiện tại.

Năm 2014, đã thấy có những tin tức về các cuộc đàm phán để Exxon-Mobil đầu tư lối $10 tỷ cho dự án từ khai thác, chuyển vận đến xây dựng các nhà máy điện sử dụng nguồn khí đốt của mỏ Cá Voi Xanh.

Bây giờ, có lẽ đã có những thỏa thuận cụ thể nên nhà đầu tư Mỹ mới bắt đầu châm tiền vào. Nếu được tiến hành sớm, các nhà máy nhiệt điện dự trù đặt tại khu kỹ nghệ Dung Quất (Quảng Ngãi) có thể bắt đầu phát điện từ năm 2023.

Nhưng liệu Bắc Kinh có “khoanh tay ngồi yên” để Exxon-Mobil khai thác dầu khí ở khu vực họ ngang ngược tuyên bố chủ quyền? Chưa thấy Bắc Kinh phản ứng chính thức gì ngoài những lời thách đố bán chính thức qua tờ Hoàn Cầu Thời Báo, một tờ báo tuyên truyền của đảng Cộng Sản Trung Quốc, thách Mỹ “phát động chiến tranh.” (TN)