Dali Fan, MD, PhD, giáo sư Khoa Học Sức Khỏe Lâm Sàng, Y Học Tim Mạch, Đại Học UC Davis Health
*Hỏi: Thuốc chủng ngừa có tác dụng phụ không? Nó có nguy hiểm không?
-Đáp: Thuốc chủng ngừa COVID-19 an toàn, an toàn như bất kỳ loại thuốc nào khác và an toàn hơn nhiều so với hầu hết các loại thuốc thông thường. Có thể có một số tác dụng phụ nhỏ sau khi chích, chẳng hạn như sốt nhẹ hoặc đau cánh tay. Các triệu chứng nhẹ là bình thường và là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang xây dựng khả năng miễn dịch. Khoảng 10% số người được chích có thể gặp các phản ứng phụ. Thuốc chủng ngừa COVID-19 có hiệu quả lên đến 95%.
*Hỏi: Có một số người bị sốc phản vệ với các phản ứng dị ứng?
-Đáp: Phản ứng dị ứng với thuốc chủng ngừa COVID-19 rất hiếm và rất ít người bị phản ứng có hại nghiêm trọng (khoảng 5 trên 1 triệu người), nó ít hơn 100 lần so với penicillin. Nếu ai đó thường có phản ứng dị ứng với thuốc chủng ngừa cúm hoặc các trường hợp dị ứng nghiêm trọng khác, họ nên báo cáo với công ty cung cấp dịch vụ y tế của họ trước khi nhận thuốc chủng ngừa COVID-19.
*Hỏi: Tôi có nhiều dị ứng và bị dị ứng với nhiều loại thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh. Chích ngừa có an toàn cho tôi không?
-Đáp: Quý vị vẫn có thể chích ngừa COVID-19 nếu bị dị ứng với thuốc, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, nhưng cần nói chuyện với công ty cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình trước về những loại dị ứng quý vị có và nếu quý vị cần có bất kỳ biện pháp phòng ngừa nào để để được chích thuốc chủng ngừa COVID-19.
*Hỏi: Tôi vẫn có thể dùng thuốc chủng ngừa nếu tình trạng sức khỏe của tôi có thể có vấn đề khi dùng thuốc/ điều trị thông thường và các biện pháp điều trị vi lượng đồng căn hoặc truyền thống không?
-Đáp: Được, quý vị vẫn có thể được chích thuốc chủng ngừa COVID-19 ngay cả khi tình trạng sức khỏe có thể có vấn đề đối với một số thuốc.
*Hỏi: Thuốc chủng ngừa có an toàn cho phụ nữ có thai không? Đối với các bà mẹ đang cho con bú thì sao?
-Đáp: Đại học American College of Obstetricians and Gynecologists khuyến cáo rằng không nên ngừng sử dụng thuốc chủng ngừa COVID-19 đối với người có thai đáp ứng với các tiêu chí chích ngừa. Tuy nhiên, tất cả phụ nữ có thai và các bà mẹ đang cho con bú nên nói chuyện với công ty cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe của họ trước khi chích ngừa COVID-19.
*Hỏi: Có một biến thể mới của virus ở California? Thuốc chủng ngừa này sẽ bảo vệ chống lại nó hay sẽ có một loại thuốc khác không?
-Đáp: Các nhà khoa học về thuốc chủng ngừa tin rằng loại thuốc hiện nay có hiệu quả chống lại biến thể mới. Các nhà khoa học đang tiếp tục nghiên cứu biến thể mới này và hiệu quả của thuốc chủng ngừa chống lại nó. Cả Pfizer và Moderna đều đã đạt được tiến bộ với thuốc mới chống lại biến thể mới.
*Hỏi: Miễn dịch với thuốc chủng ngừa kéo dài bao lâu?
-Đáp: Thuốc sẽ cung cấp khả năng miễn dịch khỏi virus trong bao lâu thì vẫn chưa rõ, nhưng các nhà khoa học tin rằng ít nhất là sáu tháng và họ đang nghiên cứu điều này. Mọi người nên tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa an toàn bao gồm đeo khẩu trang, rửa tay, và giữ khoảng cách, ngay cả sau khi chích ngừa.
*Hỏi: Làm thế nào những loại thuốc này được phát triển nhanh chóng như vậy?
-Đáp: Thuốc chủng ngừa COVID-19 được phát triển an toàn và hiệu quả với sự di chuyển rất nhanh để sản xuất liều lượng hàng loạt. Quá trình sản xuất bắt đầu trong khi các thử nghiệm lâm sàng vẫn đang được tiến hành. Chính phủ Hoa Kỳ và các nhà sản xuất thuốc đầu tư hàng triệu đô la để sản xuất hàng triệu liều thuốc trong khi các thử nghiệm lâm sàng đang được tiến hành, giúp giảm đáng kể thời gian giữa việc cấp phép và sản xuất thuốc. Việc đầu tư vào sản xuất thường không xảy ra đối với các loại thuốc khác cho đến giai đoạn sau của quá trình phát triển, nhưng tính cấp thiết của loại virus này đòi hỏi phải có tính cấp bách. Tuy nhiên, những thuốc được phát triển nhanh hơn này, được gọi là mRNA, tiếp tục được tuân thủ theo các tiêu chuẩn an toàn nghiêm ngặt.
*Hỏi: Thuốc mRNA tác dụng như thế nào? Có an toàn và làm thay đổi DNA của mình không?
-Đáp: mRNA này là một dạng thuốc giúp tế bào của chúng ta tạo ra một “chất đạm đột biến” có tác dụng kích hoạt sự phản ứng miễn dịch trong hệ thống cơ thể và không thay đổi DNA của chúng ta. Công nghệ được sử dụng để sản xuất các loại thuốc này được phát triển trong 20 năm qua. mRNA được nghiên cứu trong hơn một thập kỷ về hiệu quả trong các phương pháp điều trị cúm, Zika, bệnh dại, và ung thư mới. Loại thuốc này là thứ mà Pfizer và Moderna đang sản xuất để giúp chúng ta đối phó với cuộc khủng hoảng sức khỏe cộng đồng này một cách an toàn và hiệu quả.
*Hỏi: Khi nào và bằng cách nào mọi người sẽ biết đến lượt mình được chích thuốc chủng ngừa?
-Đáp: California có một phương tiện mới – trang web MyTurn (đến lượt tôi), MyTurn.ca.gov cho phép mọi người ghi danh để được thông báo khi đến lượt mình. Ưu tiên của tiểu bang là tiếp tục chích cho nhân viên chăm sóc sức khỏe và người dân ở các cơ sở chăm sóc sức khoẻ lâu dài, sau đó chuyển sang các nhóm ưu tiên khác và cuối cùng là tất cả mọi người khi nguồn cung cấp thuốc có sẵn.
Tiểu bang California có các hướng dẫn đơn giản về điều kiện mà nhân viên y tế, cá nhân trên 65 tuổi và giáo dục và chăm sóc trẻ em, dịch vụ khẩn cấp và nhân viên nông nghiệp và thực phẩm, nên theo để lấy hẹn chích, tùy thuộc vào nguồn cung cấp.
Các nhóm khác trong tương lai sẽ được đủ điều kiện dựa trên độ tuổi.
Tiêu chuẩn đủ điều kiện này sẽ được thực hiện đồng loạt tại tất cả 58 quận hạt và cho phép tiểu bang mở rộng quy mô công suất trong khi bảo đảm thuốc được cung cấp cho các cộng đồng có tỉ lệ người bị nhiễm COVID-19 cao hơn.
*Hỏi: Nếu không có bác sĩ gia đình, tôi nên đến đâu để được chích ngừa?
-Đáp: Những người không có bác sĩ chăm sóc chính nên liên lạc với phòng khám sức khỏe cộng đồng địa phương của họ, các nơi này được gọi là trung tâm chăm sóc sức khỏe theo tiêu chuẩn liên bang (Federally Qualified Health Care Center), hoặc cơ sở y tế công cộng địa phương, để biết khi nào có thuốc và ở đâu để chích thuốc chủng ngừa.
*Hỏi: Chích thuốc chủng ngừa COVID-19 tốn bao nhiêu?
-Đáp: Thuốc chủng ngừa miễn phí cho tất cả người dân California. Nếu ai đòi tính chi phí này thì đây là một trò lừa đảo. Nếu không có giấy tờ di trú hoặc không có bảo hiểm, quý vị vẫn có thể được chích miễn phí và thuốc này không được tính theo quy tắc tính lệ phí công cộng.
*Hỏi: Khi nào thì đa số người dân California được chích ngừa COVID-19?
-Đáp: Nguồn cung cấp thuốc hàng tuần của tiểu bang cực kỳ hạn chế vào thời điểm này. Một khi các nhà sản xuất đã sản xuất quy mô và cung cấp cho chính phủ tiểu bang, chúng ta sẽ biết khi nào mọi người có thể có thuốc theo các nhóm ưu tiên. Quý vị nên truy cập VaccinateAll58.com để biết thông tin về mức độ ưu tiên của các nhóm được chích.
*Hỏi: Người bị nhiễm COVID-19 có cần phải chích ngừa không?
-Đáp: Có. Mọi người nên chích ngừa ngay cả khi họ bị dương tính COVID-19. Các giới chức y tế không biết phản ứng miễn dịch kéo dài bao lâu sau khi nhiễm COVID-19, vì vậy điều quan trọng là mọi người phải được chích loại thuốc an toàn và hiệu quả này.
*Hỏi: Có cần chích liều thứ nhất và thứ hai giống nhau không?
-Đáp: Bắt buộc. Chúng tôi khuyến cáo quý vị không nên trộn các liều COVID-19 khác nhau. (Đ.D.)