Lâm Hoài Thạch/Người Việt
SANTA ANA, California (NV) – Nhiều tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo đã đến sớm để trang hoàng bàn thờ và chuẩn bị nhiều món ăn chay để thết đãi bà con đạo hữu cùng đồng hương đến dự lễ giỗ 153 năm Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực do Ban Trị Sự Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo Miền Nam California tổ chức vào sáng Chủ Nhật, 3 Tháng Mười, tại Hội Quán Phật Giáo Hòa Hảo, Santa Ana.
Bà Nguyễn Kim Liên, trưởng ban tổ chức, đọc diễn văn khai mạc: “Nhắc đến vị anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực thì ai cũng sùng bái và nhớ đến nghĩa khí ‘Anh hùng tử, khí hùng nào tử,’ mặc dù ông đang bị nhà cầm quyền Pháp giam giữ, và dụ ông hàng phục rồi sẽ phong chức tước. Nhưng ông một mực từ chối, còn dõng dạc với câu nói đầy khích phách cao ngạo: ‘Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam, thì mới hết người Nam chống Tây.’”
“Ngài nổi bật bởi hai chiến công hiển hách, mà lịch sử đã ghi tạc, đó là vào ngày 10 Tháng Mười Hai, 1861, ông đã chỉ huy nghĩa quân chống Pháp đốt cháy tàu L’ Esperance của nhà cầm quyền thực dân Pháp trên sông Nhựt Tảo. Và ngày 16 Tháng Sáu, 1868, chiếm đồn lính Pháp tại Rạch Giá, Kiên Giang. Vì thế, nhà Nho Huỳnh Mẫn Đạt đã ca tụng ngài trong bài điếu văn qua một bài thơ, trong đó có hai câu bất hủ để đời: ‘Hỏa hồng Nhựt Tảo oanh thiên địa/ Kiếm bạc Kiên Giang khấp quỷ thần,’” bà nói thêm.
Theo ban tổ chức, có lẽ, không có một vị vua chúa, quan chức hay lãnh tụ nào có công với đất nước sau khi chết, đã được dân chúng tại miền Tây, Nam Phần xây dựng nhiều đền để tưởng nhớ và thờ phượng như ông Nguyễn Trung Trực.
Hầu hết các tỉnh thuộc Đồng Bằng Sông Cửu Long như Kiên Giang, An Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau… có trên 20 đền thờ cụ Nguyễn Trung Trực. Riêng tại Kiên Giang, có đến chín đền để thờ ông, và còn rất nhiều nơi đã thờ ông chung với các bậc tiền nhân khác tại các đền, đình làng, chùa chiền.
Sau nghi thức tôn giáo Phật Giáo Hòa Hảo là lễ niệm hương trước bàn thờ của cụ Nguyễn Trung Trực. Đạo hữu Nguyễn Tấn Lợi, trưởng Ban Phổ Thông Giáo Lý, khấn: “Hôm nay, ngày 3 Tháng Mười, 2021, nhằm ngày 27 Tháng Tám Âm Lịch, năm Tân Sửu, cũng là ngày chánh lễ giỗ 153 năm Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực. Chúng con, tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo miền Nam California đã tề tựu cung kính, và có sắm hương đăng, hoa quả cúng dường ngày giỗ của ngài. Kính mong ngài về thọ hưởng với lòng thành kính của toàn thể đồng đạo. Chúng con nguyện quy y theo những gì mà quý ngài đã chỉ dạy để xứng đáng là tín đồ của Phật Giáo Hòa Hảo.”
Phần đọc tiểu sử và ý nghĩa ngày lễ giỗ anh hùng Nguyễn Trung Trực được Giáo Sư Nguyễn Thanh Giàu, hội trưởng Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo Miền Nam California, tuyên đọc.
Giáo Sư Giàu kể: “Nguyễn Trung Trực tên thật là Nguyễn Văn Lịch, sinh năm 1839 tại thôn Bình Nhựt, tổng Cửu Cư Hạ, huyện Cửu An, phủ Tân An, tỉnh Gia Định. Gia đình sống nghề chài lưới, được học văn võ tại Bảo Tịnh, Định Tường. Năm 1858-1959, ông đoạt giải Quán Quân Võ Đài Cái Tài, phủ lỵ Tân An. Lúc đó, các võ sinh của nhiều môn phái tham gia võ đài đều tôn ông Lịch làm Thủ Lĩnh Dân Quân chống Pháp.”
“Đền nợ nước năm 1838 tại pháp trường Rạch Giá vừa tròn 30 tuổi, văn võ song toàn, và cũng là thủ lĩnh phong trào khởi nghĩa chống Pháp vào cuối Thế Kỷ 19 tại Nam Bộ Việt Nam. Vì ngưỡng mộ lòng yêu nước và trung hiếu vẹn toàn, nên sau khi ông đền nợ nước, triều đình đã phong chức Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực,” ông kể thêm.
Hai đồng đạo Mỹ Hạnh và Phan Thanh Hải diễn ngâm bài thơ “Ngồi Khùng Trí” của Đức Huỳnh Giáo Chủ.
Nhân dịp này, ban tổ chức đã thông báo cho mọi người biết là, từ lúc dịch bệnh COVID-19 lan tràn khắp nơi, các tín đồ của giáo hội đã đóng góp hàng ngàn khẩu trang tặng cho những nhân viên làm việc ở Hoa Kỳ tại các cơ quan cứu hỏa, bệnh viện, cảnh sát, quân đội… trong nhiệm vụ cứu giúp những nạn nhân bị dịch bệnh COVID-19 vừa qua. Vì thế, những cơ quan đó kể cả chính phủ Hoa Kỳ đã gởi lời cảm tạ Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo Nam California.
Trước đó, các đồng đạo đã gửi tặng trên 20,000 khẩu trang cho những quân nhân Quân Đội Hoa Kỳ đang đóng quân tại Afghanistan. Những khẩu trang này do các tín hữu của giáo hội đã cố gắng may ngày, may đêm mới có đủ số lượng khẫu trang để gởi cho các quân nhân Hoa Kỳ trong nhiệm vụ viễn chinh. Vì thế, Tướng Michael R. Eastman, tư lệnh Quân Đội Hoa Kỳ ở Afghanistan, đã gởi lời cảm tạ và tặng bằng khen cho Giáo Hội Phật Giáo Hòa Hảo Nam California.
Võ sư Phan Thanh Hải, Thiếu Lâm Thất Sơn Võ Đạo, cựu Đoàn Trưởng Thanh Niên Phật Giáo Hòa Hảo Nam California, chia sẻ: “Gương sáng của Quan Thượng Đẳng Đại Thần Nguyễn Trung Trực rất xứng đáng được đi vào lịch sử hào hùng của dân tộc Việt Nam. Vì ngoài lòng yêu nước, thương dân, cụ còn đức tính trung hiếu vẹn toàn. Trung với nước là ngài đã đánh đuổi giặc Pháp. Sau đó, những Việt gian đã bày mưu để giặc bắt mẹ của cụ, và buộc cụ phải ra đầu hàng để cứu mẹ. Vì hiếu nghĩa, cụ phải ra nạp mình cho chánh quyền Pháp để cứu mẹ và dân làng. Tin thần nghĩa võng của cụ đáng để cho tuổi trẻ của chúng tôi noi theo.”
Đồng đạo Lý Trí Cường, cư dân Stanton, nói: “Không chỉ riêng các tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo, mà còn nhiều tín đồ của đạo giáo khác đã hiểu biết lòng yêu nước, trung hiếu của cụ Nguyễn Trung Trực. Về phần đạo thì cụ đã quy y theo tông phái Bửu Sơn Kỳ Hương do Đức Thầy Tây An sáng lập. Người có đạo thì họ tranh đấu vì chúng sanh chớ không phải vì tư lợi của họ, trong đó có cụ Nguyễn Trung Trực.”
Nhiều đồng hương không phải là tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo cũng có mặt. Phật tử Thanh Ngọc, cư dân Anaheim, tâm tình: “Tuy tôi không phải là tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo nhưng tôi cũng đến dự buổi lễ hôm nay, vì quê hương tôi ở Việt Nam là Rạch Giá, nơi có Đình Thần Nguyễn Trung Trực đã được dân Rạch Giá xây dựng từ lúc tôi chưa ra đời. Phần nhiều, dân Rạch Giá, Kiên Giang chúng tôi rất kính trọng cụ Nguyễn như một vị thần linh. Vì thế hằng năm, tại Little Saigon có tổ chức lễ giỗ của cụ Nguyễn thì tôi phải có mặt để đóng góp một ít công sức với ban tổ chức, đồng thời cũng để tưởng nhớ vị thần linh tại quê tôi.” [qd]
