Những hỏa mù chính trị

Việt Nguyên/Người Việt

Làm tổng thống Hoa Kỳ thật khổ. Vài tháng trước Tổng Thống Donald Trump đã than: đối lập với bọn dân chủ đã phá rối, điều tra của Robert Mueller đã khiến ông bận tay không hoàn tất được những chương trình từ thuế, chiến tranh thương mại với Trung Quốc, y tế đến chính sách đối ngoại trên bán đảo Triều Tiên.

Thế giới nhức đầu với những tuyên bố của ông Trump, các tổng thống tiền nhiệm từ Bill Clinton đến George W. Bush và Obama cũng đã có những lời than tương tự trong một chế độ dân chủ không cho tổng thống có toàn quyền như trong chế độ độc tài.

Canh bài chính trị thế giới không thay đổi sau những tuyên bố trái ngược của Chủ Tịch Kim Jong Un và Tổng Thống Donald Trump. Đằng sau những lời tuyên bố nảy lửa là những nhân nhượng chính trị và Kim đã cho thấy chủ tịch Bắc Hàn không phải là thằng khùng mà là một lãnh tụ có bản lãnh.

Ngỏ lời gặp Tổng Thống Trump nhưng sau bức thư của ông Trump năm ngày, Chủ Tịch Kim tuyên bố sẽ không đến buổi họp thượng đỉnh Singapore. Vấn đề chính của hội nghị là hủy bỏ vũ khí nguyên tử, Kim Jong Un cho thế giới thấy Bắc Hàn hủy bỏ nơi thử nghiệm vũ khí nguyên tử.

Trên thực tế Bắc Hàn không cần thử bom nguyên tử nữa vì Bắc Hàn đã có vũ khí nguyên tử và vũ khí hóa học lẫn vi trùng. Bắc Hàn cũng không cần khoe  khoang vì ngay sau đó Trung Cộng đã cho phi cơ thả bom H-6K có thể chở bom nguyên tử bay qua Trường Sa (phi cơ được chế tạo từ năm 2009) sau đó là màn chiến tranh lạnh giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc với chiến hạm di chuyển trên Biển Đông và những lời đe dọa.

Hoa Kỳ hăm dọa không đến Singapore ngày 12 Tháng Sáu qua lá thư của Tổng Thống Trump, nhưng sau lời đe dọa của Chủ Tịch Kim, cuộc thực tập quân sự ba ngày giữa Nam Hàn và Hoa Kỳ bị bãi bỏ. Chủ Tịch Kim cho người đem thư đến Tổng Thống Trump đồng thời gặp Tổng Thống Nga Putin tuyên bố chống bá quyền Hoa Kỳ.

Thế giới không còn lạ với những ngón đòn xì phé của ông Kim và ông Trump, không ai tin Kim luôn nói láo như “Vẹm” còn Trump với chiến thuật đe dọa lớn tiếng ồn ào gây căng thẳng với Tweet sau rồi nhượng bộ điều đình từ NAFTA, chiến tranh thương mại với Trung Quốc, TPP qua đến Hội Nghị Singapore với Bắc Hàn.

Nói láo là nghề của Cộng Sản nhưng trong cuộc chiến giữa chính và tà chiến thuật của Tổng Thống Trump (đại diện cho chính) đã làm đồng minh của Hoa Kỳ (nếu Hoa Kỳ còn đồng minh trong chính sách “Mỹ trên hết”) không còn tin tưởng vào ông Trump. Tổng thống đã tự nhận xứng đáng được giải Nobel Hòa Bình nhưng nếu hội nghị vẫn xảy ra vào ngày 12 Tháng Sáu, Tổng Thống Nam Hàn Moon Jae-in là người xứng đáng nhận giải Nobel Hòa Bình sau những dàn xếp thầm lặng thành công giữa ông và hai lãnh tụ mưa gió bất thường.

Ngày 12 Tháng Sáu được Tổng Thống Trump chọn để gặp chủ tịch Bắc Hàn là ngày lịch sử. Vào 31 năm trước, ngày 12 Tháng Sáu, 1987, tại Tây Bá Linh, Tổng Thống Ronald Reagan thách thức Tổng Bí Thư Xô Viết Mikhail Gorbachev trong bài diễn văn đọc tại cửa Branderbury Gate của bức tường Bá Linh ngăn cách Đông Tây: “Hãy phá vỡ bức tường này” bức tường đã chia đôi nước Đức từ năm 1961.

Trong bài diễn văn, ông Reagan cũng kêu gọi ngừng thi đua vũ khí nguyên tử nhắm đến vũ khí nguyên tử SS-20 của Xô Viết và toàn thể vũ khí nguyên tử trên quả đất. Bức tường đã bị đập vỡ dẫn đến thống nhất nước Đức. Sau đó chế độ Xô Viết sụp đổ vì kinh tế Xô Viết kiệt quệ, nhất là qua cuộc chạy đua vũ khí với Hoa Kỳ với chương trình Starwars của Tổng Thống Reagan, nhưng vũ khí nguyên tử không được hoàn toàn hủy bỏ sau chế độ Cộng Sản.

Hình Tổng Thống Reagan được treo trong Tòa Bạch Ốc. Tổng Thống Trump nói ông ngưỡng mộ Tổng Thống Reagan, các người thân tín với Trump cũng cho ông Trump là hình ảnh của Reagan năm 2018 nhưng Tổng Thống Reagan khác hẳn Tổng Thống Trump. Ông đã lập một nội các với nhân viên từ bộ trưởng thề trung thành với tổ quốc, quyền lợi dân tộc, quyền lợi đất nước và nhất là trung thành với Hiến Pháp khác với nội các của Tổng Thống Trump, với nịnh thần chung quanh thề trung thành với tổng thống.

Tổng Thống Reagan không ghét báo chí, không có đài phát thanh, đài truyền hình như đài Fox bây giờ là công cụ tuyên truyền của Tòa Bạch Ốc. Vì vậy cựu chủ tịch Hạ Viện Cộng Hòa John Boehner đã nói “Nay không còn đảng Cộng Hòa chỉ có đảng Trump.”

Tổng Thống Reagan nói chuyện trước công chúng hay nói chuyện với những người chung quanh bằng giọng nhẹ nhàng, ông không dùng những giọng ồn ào, thô lỗ không gọi những người giai cấp thấp kém hay những người ông ghét là bọn “chó đẻ” (SOB).

Tổng Thống Reagan không có thái độ của một ông vua ngồi trên “lầu son gác tía” nhìn xuống dân đen “phán” những lời khinh mạn. Những bài diễn văn của ông Reagan như bài diễn văn năm 1982 ở Tây Đức và diễn văn năm 1987 ở bức tường Bá Linh là những bài diễn văn để đời cho hậu thế.

Trong tám năm chiến tranh lạnh với bài diễn văn ví Xô Viết như một “Đế quốc quỷ” và “hòa bình trong sức mạnh” của Hoa Kỳ đã đánh đổ đại cường quốc ngang ngửa với Hoa Kỳ, Bắc Hàn của Kim Jong Un năm 2018 không thể so sánh với Xô Viết năm 1987.

Tổng Thống Reagan là diễn viên điện ảnh nhưng không có khuôn mặt đóng tuồng làm hề. Peggy Noonan đã viết diễn văn cho Tổng Thống Reagan với những lời văn chọn lựa chọn lọc khác với văn Tweet của Tổng Thống Trump.

Tổng Thống Reagan là một đảng viên Cộng Hòa, không làm cuộc đánh phá đảng và các thành phần đã được thiết lập. Ông Kenneth Adelman, cố vấn cho Tổng Thống Reagan trong hội đàm với Xô Viết và giám đốc chương trình kiểm soát nguyên tử, đã ca ngợi ông Reagan có đầy đủ khả năng làm tổng thống với kinh nghiệm chính trị từ lãnh tụ công đoàn cho đến thống đốc California trong tám năm, từ 1967 đến 1975.

Kỷ niệm một năm đánh dấu cuộc điều tra của công tố viên Mueller về cuộc tranh cử năm 2016 với bàn tay can thiệp của Nga, ông Bill Kristol sáng lập viên tờ Weekly Standard, tờ báo có ảnh hưởng mạnh trên giới bảo thủ, cho rằng Tổng Thống Trump không giống Tổng Thống Reagan, nhưng giống Tổng Thống Nixon về cách hành xử và chính sách “tháu cáy.” Thật ra, so sánh ông Trump với ông Nixon thì tội nghiệp cho ông này vì ông Nixon chính trị gia thủ đoạn và có tư cách nghiêm trang đứng đắn hơn.

“Có cứng mới đứng đầu gió,” tục ngữ Việt Nam ứng vào Tổng Thống Trump, một tay bản lãnh thách thức tất cả đối thủ và đối lập, nay phải đương đầu với khúc quanh mới, ngoài cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Mueller, ông Trump phải đối phó với cuộc điều tra về Michael Cohen, luật sư riêng của mình.

Cuộc điều tra này không do Mueller phụ trách mà do công tố viên địa phận Nam Nữu Ước, không bị bất cứ thư bổ nhiệm nào giới hạn và họ bắt buộc phải tìm ra bất cứ hành động phạm pháp nào trong quyền hạn pháp lý của họ.

FBI và các công tố viên liên bang đang tìm cách phá vỡ liên hệ luật sư – thân chủ giữa Cohen và Trump, họ phải chứng tỏ Cohen không thật sự hành động như luật sư của ông Trump, hay hai người có những liên lạc thông tin cố tình che dấu tội hay gian lận.

Các công tố viên địa hạt miền Nam đã có trát tòa tìm thêm các bằng chứng chưa được tiết lộ. Các quan sát viên đặt giả thuyết ông Trump đã có những hành động phạm pháp hay Cohen có thể đứng ra làm chứng chống ông Trump để được giảm tội theo luật liên bang.

Nếu Cohen đã trả tiền cho Stormy Daniels $130,000 để mua sự im lặng về việc ngoại tình của ông Trump mà không nhận lại tiền từ ông Trump, hay từ quỹ tranh cử thì số tiền này có thể bị xem là tiền đóng góp vào quỹ tranh cử không khai báo một tội liên bang (chính vì vậy Luật Sư Giulliani xuất hiện cho thấy ông Trump đã trả tiền lại cho Cohen và đưa xem tất cả hồ sơ tài chánh liên hệ đến Stormy Daniels ngoại trừ hồ sơ thuế cá nhân). Một tội khác có thể bị lôi ra là tội rửa tiền. Cohen đã trả đến $4 triệu cho công ty Trump dưới nhiều hình thức.

Tổng Thống Trump có thể có trách nhiệm về hành động của Cohen dựa trên luật đồng lõa, công tố viên có thể buộc tội đồng lõa khi ông Trump và Cohen hăm dọa Stormy Daniels, hay khi Cohen đe dọa tính mạng của Stormy ông Trump vẫn có thể bị buộc tội mặc dù ông không hề biết.

Tổng Thống Trump có thể bãi chức công tố viên Mueller nhưng với công tố viên địa phận Nam Nữu Ước, ông Trump không thể bãi chức công tố viên này, họ chỉ bị đuổi nếu hạnh kiểm xấu. Các công tố viên khác lên theo truyền thống nghề nghiệp sẽ tiếp tục đào sâu vấn đề.

Ông Trump cũng không thể chấm dứt điều tra về Cohen bằng cách ân xá cho Cohen làm như vậy các công tố viên sẽ đưa trát đòi Cohen ra hầu tòa. Cohen cũng không thể dẫn tu chính pháp số 5 để giữ im lặng, từ chối trát tòa Cohen sẽ bị tội coi thường tòa. Công tố viên sẽ tìm cách buộc tội Tổng Thống Trump về các tội liên hệ đến vận động tranh cử.

Tổng Thống Trump cố tình đánh lạc hướng cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Mueller, mỗi ngày đều đưa tin mới về cuộc điều tra với những bằng chứng cần phải phối kiểm. Ông cho cuộc điều tra đã đem đến đau khổ cho nhiều gia đình và cuộc điều tra vô ích không kết quả mặc dù đến nay có đến 17 bản buộc tội và năm người nhận tội từ Rich Gates (khai gian), George Papadopoulos (khai gian), Alexander Vander Zwaan, Michael Flynn (cựu cố vấn an ninh quốc gia), Richard Pinedo (tội biển thủ).

Tổng thống đang nắm quyền có thể bị bồi thẩm đoàn liên bang buộc tội và bị kiện? Câu hỏi vẫn chưa được trả lời rõ ràng vì trên thực tế chưa có tổng thống nào bị buộc tội.

Năm 1973, Biện Lý Archibald Cox trong vụ Watergate nhận được giác thư của giáo sư luật John Hart Ely cho biết Tổng Thống Nixon có thể bị buộc tội. Trong vụ điều tra White Water (Tổng Thống Bill Clinton), giáo sư luật Ronald Rotunda cho Biện Lý Kenneth Starr biết, theo ý kiến ông, tổng thống đương nhiệm có thể bị công tố viên độc lập buộc tội và kết tội.

Năm 1973, văn phòng cố vấn luật OLC cho ý kiến: tất cả nhân viên hành pháp đều có thể bị buộc tội và kết tội là vì không ai đứng trên pháp luật, ngược với luật La Mã là hoàng đế đứng ngoài và đứng trên pháp luật. Chế độ Cộng Hòa chủ trương tổng thống vẫn là người dân phải theo pháp luật. Nếu để tổng thống tránh né tội thì không phải là chế độ dân chủ cộng hòa bình đẳng nữa mà là chế độ độc tài quân phiệt.

Tổng thống có thể bị đàn hạch (Impeached) và cách chức nếu đồng lõa hay phạm tội về những tội trước khi lên làm tổng thống hay những tội không liên hệ với chức tổng thống? Trên thực tế câu hỏi cũng chưa được trả lời: Trong lịch sử hai tổng thống đã bị đàn hạch là Andrew Johnson và Bill Clinton.

Tổng Thống Andrew Johnson năm 1868 bị Hạ Viện đàn hạch nhưng vẫn ngồi ghế tổng thống sau đó được Thượng Viện tha với một phiếu chênh lệch. Tổng Thống Bill Clinton bị đàn hạch nhưng được tha năm 1998-1999. Tổng Thống Richard Nixon từ chức trước khi bị Quốc Hội đàn hạch.

Quá trình đàn hạch luôn luôn có màu sắc chính trị đảng phái. Quốc Hội có quyền quyết định trường hợp nào để bắt đầu thủ tục. Quốc Hội có thể chọn đàn hạch và cách chức tổng thống về những hành động phạm pháp của tổng thống trước khi lên làm tổng thống và không liên hệ đến chức vị tổng thống.

Quốc Hội đa số Cộng Hòa, vì vậy có thể xóa tội của Tổng Thống Trump với lý do Bộ Tư Pháp đã quá tay, vì vậy ông Trump từng tuyên bố ông có thể đứng trên đại lộ Saks Fifth bắn người mà không bị tội vì ai cũng yêu ông.

Có đến 71% dân biểu Dân Chủ thiên về buộc tội Tổng Thống Donald Trump, mặc dù bà Nancy Pelosi, lãnh tụ thiểu số Hạ Viện, nói bà “không muốn nói về buộc tội lúc này, đàn hạch phải dựa trên luật pháp và sự kiện chứ không được hồ đồ.”

Lời nói của các chính trị gia không ai có thể tin được, nhất là trong quốc gia chia rẽ đảng phái như Hoa Kỳ lúc này. Phải đợi đến kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ Tháng Mười Một, 2018, mới rõ. (Việt Nguyên)

Mời độc giả xem phóng sự cộng đồng “Kết quả ban đầu cuộc bầu cử sơ bộ California”