MELBOURNE, Úc (NV) – Tổng Thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. hôm Thứ Hai, 4 Tháng Ba cho biết ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc bảo vệ lãnh hải của Philippines ở Biển Đông trước những gì ông gọi là sự xâm lược và hành động bất hợp pháp của Trung Quốc, nhằm phục tùng các yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh, theo hãng tin AP.
“Thật không may là bất chấp luật pháp quốc tế rõ rệt, các hành động khiêu khích, đơn phương và bất hợp pháp của Trung Quốc vẫn tiếp tục xâm phạm chủ quyền, quyền tuyên bố chủ quyền và quyền tài phán của Philippines,” Tổng Thống Marcos nói với tổ chức nghiên cứu chính sách quốc tế của Viện Lowy tại thành phố Melbourne của Úc.
Trung Quốc tuyên bố chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông, một trong những tuyến đường thủy quan trọng nhất thế giới về vận tải hàng hải. Hành động đó đặt quốc gia này vào thế đối chọi với Philippines, Việt Nam, Mã Lai, Đài Loan và Brunei, những quốc gia đều duy trì yêu sách với các đảo, rạn san hô và tài nguyên dưới đáy biển trong khu vực.
Marcos, nhà lãnh đạo đang tham dự hội nghị thượng đỉnh của Hiệp Hội Các Quốc Gia Đông Nam Á ASEAN tại Melbourne, cho biết việc chống lại Trung Quốc ở Biển Đông không phải là một lựa chọn về chính sách.
Trước đó vào Thứ Hai, Ngoại Trưởng Philippines Enrique Manalo kêu gọi các nước lân bang trong khu vực cùng nhau quyết liệt hơn trong việc duy trì thượng tôn pháp luật ở Biển Đông, nơi Trung Quốc manh nha xây cất lực lượng đồn trú trên một số đảo nhân tạo nhằm làm vững mạnh yêu sách của họ.
Philippines cáo buộc Trung Quốc điều động tàu tuần duyên và tàu dân sự để ngăn chặn ngư dân Philippines đi tới các rạn san hô và ngăn cản nguồn tiếp tế cho quân đội quốc gia này.
Cả Marcos và Manalo đều nói tới chiến thắng pháp lý của Philippines trước Trung Quốc trong phán quyết trọng tài năm 2016 tại The Hague, Hòa Lan, với phán quyết vô hiệu hóa các yêu sách lãnh thổ bành trướng của Bắc Kinh ở Biển Đông. Trung Quốc phủ nhận phán quyết.
Tòa Đại Sứ Trung Quốc tại Philippines cho biết trong một tuyên bố hôm Chủ Nhật rằng “Trung Quốc luôn luôn cam kết giải quyết đúng đắn các tranh chấp ở Biển Đông với các bên liên quan thông qua đối thoại và tham vấn, đồng thời bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ cũng như các quyền và lợi ích hàng hải của mình.”
Tuyên bố cáo buộc Philippines lợi dụng Biển Đông để phát động “chiến dịch bôi nhọ ác ý chống lại Trung Quốc.”
Ngoại Trưởng Úc Penny Wong lặp lại nhận xét của Manalo, nói rằng chín quốc gia thành viên của ASEAN với đại diện tại hội nghị thượng đỉnh Melbourne cần “duy trì và bảo vệ các quy tắc nhất quán, duy trì luật pháp quốc tế, ngăn chặn xung đột và gầy dựng lòng tin chiến lược.”
“Chúng ta biết rằng cuộc xung đột lớn trong khu vực sẽ tàn phá cộng đồng và nền kinh tế của chúng ta, hãy nhìn những cuộc xung đột khủng khiếp tại Gaza và Ukraine mà xem.” bà nói thêm.
Bà tuyên bố Úc sẽ chi 40 triệu đô la Úc ($26 triệu) để tăng cường bang giao đồng minh hàng hải trong khu vực nhằm bảo đảm an ninh và thịnh vượng.
Úc và Philippines lần đầu tiên tiến hành tuần tiễu chung trên biển và trên không ở Biển Đông vào Tháng Mười Một.
Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói với đồng viện Manalo vào Tháng Mười Hai rằng Trung Quốc sẽ duy trì áp lực quân sự với Philippines tại Biển Đông. (TTHN)