Thursday, March 28, 2024

Bắc Kinh tuyên truyền: ‘Đàm phán Bộ Quy Tắc Ứng Xử Biển Đông đang tăng tốc’?

BẮC KINH, Trung Quốc (NV) – Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị tuyên truyền đàm phán cho Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông (COC) đang tiến triển, khác hẳn tin tức bi quan gần đây.

“Tham vấn về Bộ Quy Tắc Ứng Xử trên Biển Đông (COC) đang tăng tốc và đang có tiến triển một cách tuần tự,” lời ông Vương Nghị nói với báo chí bên lề khóa họp quốc hội cộng sản ở Bắc Kinh được Tân Hoa Xã tường thuật hôm Chủ Nhật, 24 Tháng Năm. Ông ta cho hay thêm rằng “ lần đọc thứ nhì của bản thảo COC đã được phát động.”

COC là viết tắt của nhóm từ Code of Conduct, tức một bộ quy tắc ứng xử khi tàu chiến các nước gặp nhau trên Biển Đông phải theo để tránh xung đột võ trang liên quan đến tranh chấp chủ quyền biển đảo.

Dịp này, ông ta tuyên truyền rằng “Trung Quốc và các thành viên ASEAN thỏa thuận hoàn tất sớm cho bộ COC, một mục đích mà chúng tôi tin và nhất quyết đạt được không có một sự can thiệp nào từ bên ngoài có thể phá hoại những nỗ lực đó,” ám chỉ Mỹ.

Hoa Kỳ từng nhiều lần khuyến cáo các nước ASEAN nên đoàn kết trong một lập trường chung để đối phó với tham vọng bá quyền bành trướng của Bắc Kinh trên Biển Đông. Bắc Kinh dùng mồi nhử viện trợ kinh tế, thương mại và cả hối lộ để lôi kéo một số nước ASEAN hùa theo lập trường của mình, chống lại một số nước khác trong hiệp hội.

Lời ông ngoại trưởng Trung Quốc tuyên truyền trái ngược với lời tiết lộ của một chức sắc CSVN được báo chí Philippines thuật lại cách đây hơn một tuần lễ.

Theo báo Philippines ABS-CBN News hôm 15 Tháng Năm thuật lời một viên chức CSVN cho hay, COC đàm phán suốt nhiều năm qua giữa tổ chức 10 nước Đông Nam Á (ASEAN) với Trung Quốc dự trù hoàn tất vào năm 2021 nhưng không thấy các bên liên quan thảo luận gì suối nửa năm qua. Nay với tình hình dịch bệnh gây ra bởi siêu vi trùng COVID-19 bao trùm khắp nơi, các cuộc thảo luận lại càng bị mượn cớ để tránh né.

Nguyễn Hùng Sơn, viện trưởng Viện Biển Đông thuộc Học Viện Ngoại Giao CSVN, được báo Philippines nói trên thuật lời nhân dịp có cuộc thảo luận trực tuyến về những thách đố trong vùng Đông Nam Á do Tòa đại sứ Mỹ tổ chức, là triển vọng về một bộ COC đạt thỏa thuận vào năm 2021 có vẻ xa vời hơn.

ASEAN và Trung Quốc muốn hoàn tất Bộ COC vào năm 2021, bản thảo duy nhất cho bộ COC để đàm phán được đọc lần đầu tiên hồi năm ngoái tại Penang, Malaysia. Philippines là phối trí viên cho các đối thoại ASEAN-Trung Quốc và là đồng chủ tịch với Trung Quốc trong các cuộc đàm phán về COC.

Nay thì Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị bắn tiếng rằng lần đọc thứ nhì để đàm phán bản thảo bộ COC đang được phát động, hiểu là đàm phán có tiến triển chứ không dậm chân tại chỗ. Dù vậy, bao lâu nữa sẽ có cuộc họp vẫn là dấu hỏi.

Trong khi các bên liên quan không thương thuyết hay đàm phán gì với nhau, lại xảy ra nhiều biến cố trên Biển Đông. Tàu hải cảnh Trung Quốc đâm chìm tàu đánh cá Việt Nam ở Hoàng Sa. Chiến hạm Trung Quốc khóa radar bắn tàu hải quân Philippines. Trung Quốc loan báo thành lập các huyện hành chính tại các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa mà Việt Nam vẫn tuyên bố chủ quyền. Đồng thời, Việt Nam phản bác các công hàm của Trung Quốc tuyên bố chủ quyền “Lưỡi bò” trên Biển Đông.

Dân Philippines biểu tình chống Trung Quốc ngày 11 Tháng Bảy, 2019. (Hình: TED ALJIBE/AFP/Getty Images)

Theo ông Nguyễn Hùng Sơn trình bày trong cuộc thảo luận trực tuyến nói trên, Bắc Kinh cần phải chứng tỏ thiện chí chính trị và tạo ra bầu khí thích hợp cho việc theo đuổi một bộ COC, chứ không phải dọa nạt các nước tranh chấp chủ quyền biển đảo với họ qua các hoạt động quân sự hoặc bán quân sự.

“Để cứu vãn tiến trình đàm phán COC, Trung Quốc cần phải nhìn lại thái độ cũng như hành động của họ trên Biển Đông và họ chứng tỏ sẵn sàng, thiện chí chính trị để tạo ra một bầu khí thuận lợi cho ASEAN hầu thuyết phục là một bộ COC vẫn là một sự đầu tư đứng đắn mà ASEAN cần có,” ông Sơn nói.

Các cuộc thảo luận về Bộ COC dự trù trong năm nay, năm Việt Nam làm chủ tịch luân phiên tổ chức ASEAN, đã bị đình hoãn vì hệ quả của dịch bệnh COVID-19. Cho nên, đến bao giờ các cuộc đàm phán tái tục trở lại, hiện chưa thấy có chỉ dấu cụ thể, ngoài lời tuyên truyền của ông Vương Nghị.

Việt Nam muốn Bộ COC có ràng buộc pháp lý trong khi Bắc Kinh với sự hậu thuẫn của một số nước bị mua chuộc nên đã kịch liệt chống lại.

Bản Tuyên bố Ứng Xử Trên Biển Đông (Declaration of Conduct) đã thỏa thuận từ năm 2002, mãi đến năm 2018 mới thỏa thuận được một cái sườn đàm phán cho một Bộ Quy tắc Ứng xử (COC) nay lại đang nằm giữa những căng thẳng và dịch bệnh. (TN) (kn)

MỚI CẬP NHẬT