HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Ngoại trưởng CSVN và Trung Quốc “đồng chủ trì” kỷ niệm 20 năm ký Hiệp Ước Biên Giới và 10 năm “triển khai văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền” giữa hai nước.
Các báo tại Việt Nam đồng loạt loan tin về “lễ kỷ niệm” nói trên diễn ra buổi sáng hôm Chủ Nhật, 23 Tháng Tám, ở cửa khẩu Móng Cái (Việt Nam) và Đông Hưng (Trung Quốc). Phó Thủ Tướng Kiêm Ngoại Trưởng CSVN Phạm Bình Minh và Ngoại Trưởng Trung Quốc Vương Nghị cùng “đồng chủ trì” một biến cố chính trị vào lúc Việt Nam đang bối rối trước tình hình đại dịch COVID-19 bùng phát dữ dội trở lại.
Sự hiện diện của cả hai ngoại trưởng mà hình ảnh cho thấy cả hành động “cụng cùi chỏ” để biểu lộ tình cảm “đồng chí anh em” thay vì chỉ họp trực tuyến như những cuộc họp ASEAN gần đây, như thông điệp hòa hoãn đặc biệt. Trong khi đó Trung Quốc bắn đạn thật trên Biển Đông thời gian gần đây, và còn tiếp tục kể từ Thứ Hai, 24 Tháng Tám.
Cả 3 tờ báo điện tử Dân Trí, Tuổi Trẻ, VietNamNet rập khuôn nhau (hiểu là viết tin dựa theo một bản gốc được “ở trên” cung cấp) thuật lời ông Phạm Bình Minh “Nhà nước và nhân dân Việt Nam trước sau như một hết sức coi trọng việc duy trì quan hệ láng giềng hữu nghị, sẵn sàng cùng Trung Quốc đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc đi vào chiều sâu.”
Báo chí Trung Quốc nói hơi khác một tí. Tờ Trung Hoa nhật báo (China daily news) viết rằng “Theo bản thông cáo báo chí, hay bên đồng ý là họ vẫn duy trì khát vọng ban đầu và thể hiện những tiến bộ mới để thi hành các sự hợp tác mới và đem thỏa hiệp đối tác chiến lược song phương lên tầm cao mới.”
Các báo tuyên truyền của CSVN không hề thấy viết đưa quan hệ hai nước “lên tầm cao mới” mà chỉ là “đi vào chiều sâu.”
Tờ Hoàn Cầu Thời Báo cũng viết tương tự như tờ Trung Hoa nhật báo và còn thuật lời ông Vương Nghị nói rằng “Chúng ta phải học bài học thành công trong việc giải quyết biên giới trên đất liền để giải quyết sớm các vấn đề (tranh chấp chủ quyền) trên biển.”
Tờ Dân Trí và tờ VietNamNet cũng thuật lời ông Vương Nghị là “Việc hai bên giải quyết ổn thỏa các vấn đề biên giới trên đất liền và Vịnh Bắc Bộ sẽ là kinh nghiệm quý báu để giải quyết vấn đề trên biển.”
CSVN và Trung Quốc ký Hiệp Ước Biên Giới đất liền ngày 30 Tháng Mười Hai, 1999, đến năm 2008 mới hoàn thành công tác phân giới cắm mốc, rồi đến năm 2010 mới lưu hành 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền.
Nhiều nhà hoạt động trong nước từng tố cáo chế độ Hà Nội dưới thời Lê Khả Phiêu làm tổng bí thư đã “bán đất, bán biển” cho Trung Quốc khi ký Hiệp định Biên giới trên đất liền và Hiệp định phân định Vịnh Bắc bộ cuối năm 2000. Việt Nam đã mất núi Lão Sơn (Hà Giang, nửa thác Bản Giốc (Cao Bằng), cùng hơn chục ngàn km vuông biển.
Mới hai tuần lễ trước, người ta thấy đài truyền hình VTV1 buổi tối ngày 11 Tháng Tám, 2020 chiếu phim tài liệu 30 phút về cuộc chiến biên giới Việt Nam – Trung Quốc năm 1979 với lời lẽ gọi rõ Bắc Kinh là kẻ “xâm lược.” Nhiều bản tin báo chí tuyên truyền chống xâm lăng thời đó được chụp lại về cuộc chiến, làm dư luận ngạc nhiên không ít về một đề tài thường coi là cấm kỵ, không được động chạm.
Những tháng đầu năm nay, Hà Nội đã nhiều lần phản đối Bác Kinh từ đâm chìm tàu đánh cá của ngư dân Việt đến bác bỏ tuyên bố chủ quyền “Lưỡi bò” của Trung Quốc trên Biển Đông. Bây giờ lại “sẵn sàng cùng Trung Quốc đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Trung Quốc đi vào chiều sâu” hay “lên tầm cao mới.” (TN) [kn]