GIA LAI, Việt Nam (NV) – Sinh sống giữa “rừng” thủy điện lớn, nhỏ nhưng dân của hơn 200 ngôi làng ở hai tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk vẫn phải sinh hoạt trong cảnh tăm tối lạc hậu, phải dùng đèn dầu như 40 năm về trước vì không có điện.
Theo báo Người Lao Động, Đắk Lắk hiện có gần 20 nhà máy thủy điện đang hoạt động, nhưng vẫn còn nhiều thôn làng chưa có điện, có thôn nằm lọt giữa 3 nhà máy thủy điện nhưng hàng chục năm qua vẫn không có điện để xài.
Thôn Nà Ven, xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk nằm ngay giữa “thủ phủ” thủy điện gồm các nhà máy Sêrêpốk 3, 4 và 4A, nhưng đến nay, 41 gia cư với 136 nhân khẩu, trong đó có đến 36 gia cư nghèo nơi đây vẫn sống trong cảnh tăm tối, không điện xài. Trước đó, do không thể chịu đựng được cảnh sống lạc hậu, hơn 30 gia cư đã bỏ đi nơi khác.
Đến Nà Ven từ 30 năm trước, đến nay ông Nguyễn Thế Lưu (75 tuổi) cho biết, suốt 30 năm qua, chiếc radio là báu vật để ông thông tin cho cả thôn. “Mùa nắng, cây cối cháy vàng, mưa xuống thì phèn nổi lên nhưng không có điện để tưới tiêu. Bao nhiêu năm qua, chúng tôi luôn khát khao có điện để cuộc sống người dân bớt khổ nhưng cứ chờ mãi. Tôi đã cuối đời, muốn cái tivi để xem nhưng không có điện nên đành chịu”, ông Lưu nói.
Anh Nguyễn Văn Sự bổ sung thêm: “Đèn dầu thì tối quá mà dùng bình ắc-quy thì nhanh hỏng, 2 ngày là phải sạc mất 40,000 đồng”.
Hai cơ sở của trường mầm non Hoa Anh Đào và trường tiểu học Nguyễn Du ở thôn này, dù có bóng đèn và quạt nhưng không thể dùng vì không có điện. Cô H’Dun Byã, giáo viên trường mầm non Hoa Anh Đào, cho biết do không có điện nên các học sinh phải mang cơm theo ăn vì trường không thể nấu.
Trời chập choạng tối, ông Rơ Châm Oel, làng Bui Xóm Mới, xã Ia Ka, huyện Chư Pah, tỉnh Gia Lai, vừa đi làm về đã vội hối người nhà ăn nhanh bữa cơm chiều vì sợ trời tối, không thấy thức ăn mà gắp.
Xong bữa cơm chiều cũng là lúc bóng tối bao trùm lên ngôi làng vài chục nóc nhà lọt thỏm giữa thung lũng. Chị Rơ Châm Trinh, con gái ông Oel, dọn mâm bát, dò dẫm từng bước xuống cầu thang nhà sàn mang đi rửa.
“Mỗi 3 tháng, chính quyền xã cấp 147,000 đồng tiền điện dùng để mua dầu lửa thắp nhưng không đủ. Mọi việc sinh hoạt vẫn lấy ánh sáng từ bếp lửa”, ông Oel nói.
Biết làng Bui Xóm Mới không có điện, nhiều tổ chức, cá nhân mang theo dầu lửa để tặng. Ngày 9 Tháng Bảy, khi phóng viên báo Người Lao Động đang phỏng vấn người dân, một mạnh thường quân ở thành phố Pleiku mang theo một thùng phuy dầu lửa và đèn để trao tặng.
Nói với báo Người Lao Động, ông Lưu Văn Khang, Phó trưởng Phòng Quản Lý Năng Lượng, Sở Công Thương tỉnh Đắk Lắk, cho biết năm 2016, sở đã triển khai dự án cấp điện nông thôn cho 250 thôn buôn với tổng mức đầu tư 887 tỷ đồng. Tuy nhiên, nguồn kinh phí rót về ít nên giai đoạn 1 chỉ cấp được 27 thôn, buôn. Ngoài ra, còn có 326 thôn, buôn cần được đầu tư nâng cấp điện với tổng kinh phí hơn 1,100 tỷ đồng nhưng chưa có vốn. (Tr.N)