KON TUM, Việt Nam (NV) – Để hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng do thiên tai, sạt lở ven sông có nơi ở tốt hơn, chính quyền huyện Đăk Glei đã cho di dời dân đến khu tái định cư mới, song nơi này lại có núi sạt lở.
Nhiều năm qua, không ít khu dân cư ở huyện Đăk Glei bị tình trạng sạt lở bờ sông, đồi núi, thiên tai… gây ra nhiều thảm cảnh đáng tiếc. Trước tình trạng trên, năm 2018, Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Kon Tum đã phê duyệt dự án “Bố trí sắp xếp dân cư vùng thiên tai và vùng đặc biệt khó khăn ở huyện Đăk Glei.”
Theo báo Thanh Niên, dự án được giao cho Ban Quản Lý Dự Án Đầu Tư Xây Dựng huyện Đăk Glei làm chủ đầu tư, với tổng số vốn hơn 115 tỷ đồng ($4.9 triệu). Dự án khởi động từ cuối năm 2019, bao gồm xây dựng nhiều khu giãn dân, tái định cư, các công trình dân dụng, giao thông, cấp nước, cấp điện sinh hoạt… tại các xã Đăk Choong, Đăk Nhoong, Đăk Pek, thị trấn Đăk Glei.
Thế nhưng khi tiến hành làm dự án, do không nghiên cứu, khảo sát cụ thể đã vội vã cho xây dựng nên sau đó xảy ra nhiều bất cập. Rõ nhất là khu tái định cư thôn Chung Năng, thị trấn Đăk Glei, với 65 gia đình đã xuất hiện tình trạng “dở khóc, dở cười.” Những người dân được cấp đất ở dự án này cho biết khu tái định cư đang phát lộ những “cái bẫy” chết người.
Theo đó, khu tái định cư được bố trí nằm sát bên một ngọn đồi cao. Để có mặt bằng xây dựng, các đơn vị thi công đã san ủi ăn vào chân ngọn đồi này. Đến thời điểm hiện tại, nhiều ngôi nhà đã thành hình và quay lưng vào chân đồi. Ở phía trên ngọn đồi này xuất hiện tình trạng sạt lở nghiêm trọng.
Anh Bùi Văn Thơm (39 tuổi, ngụ thôn Chung Năng) cho biết nhà cũ của anh nằm gần bờ sông Pô Kô. Do bờ sông bị sạt lở nặng nên gia đình anh được giới hữu trách “vận động” lên khu tái định cư. Khi đồng ý đến nơi ở mới, gia đình anh được cấp một lô đất ở và 20 triệu đồng ($863) để xây nhà. Song, để xây được nhà mới ở khu tái định cư, anh Thơm phải vay mượn thêm 50 triệu đồng ($2,158) xây “cho ra cái nhà.”
Tháng Tám, 2020, khi nhà xây xong, anh Thơm đưa gia đình chuyển vào sinh sống. Thế nhưng chỉ bốn tháng sau, một cơn mưa lớn khiến ngọn đồi phía sau nhà anh đổ ụp xuống. Nghe tiếng nổ lớn, anh Thơm đưa vợ con chạy theo cửa trước ra ngoài. Căn nhà sau đó bị đất đá đè sập, súc vật bị vùi lấp, nhiều vật dụng bên trong bị hư hỏng nặng.
Sau khi xảy ra vụ sạt lở, anh Thơm được Ban Quản Lý hỗ trợ 40 triệu đồng ($1,727) để xây dựng căn nhà khác cách nhà cũ gần 100 mét.
“Chúng tôi ở chỗ cũ thì bị sạt lở bờ sông. Được chính quyền ‘vận động’ lên đây, chúng tôi cũng đồng ý đi theo. Cứ tưởng thoát được nạn sạt lở bờ sông sẽ an tâm sinh sống, nào ngờ giờ lại sợ bị núi đè. Đúng là tránh vỏ dưa, gặp vỏ dừa…,” anh Thơm nói.
Theo người dân thôn Chung Năng, ngoài nỗi lo sạt lở, mọi người còn đối mặt với nỗi lo nền đất sụt lún gây nứt nhà. Cách nhà anh Thơm không xa, nhà ông A Phiếu cũng đã ba lần đổ móng nhưng không dám dựng nhà vì nền đất yếu, liên tục bị sụt lún khiến những tấm dầm móng bị nứt toác, mất liên kết với móng nhà.
Tương tự, chị Y Cửi (23 tuổi) cho biết khi đồng ý đến ở khu tái định cư, gia đình chị được cấp 20 triệu đồng ($863) để làm nhà. Tuy nhiên số tiền quá ít khiến gia đình không thể xây nhà mới.
“Mình không có tiền nên chỉ mua tôn quây lại làm nhà ở tạm. Ở trên này sát chân đồi nên sợ sạt lở lắm. Mỗi hôm mưa gió, cả nhà mình lại về nhà cũ ở,” chị Cửi nói.
Để tìm hiểu thêm sự việc, hôm 3 Tháng Ba, báo Thanh Niên đã liên lạc qua điện thoại với ông Đỗ Sum, phó chủ tịch huyện Đăk Glei, nhưng ông viện cớ “đang bận” và cúp máy.
Phóng viên tiếp tục tìm đến Ban Quản Lý để ghi danh làm việc. Tuy nhiên, nhân viên ở đây cho biết “lãnh đạo đi vắng” và từ chối cung cấp thông tin, cũng như số điện thoại của lãnh đạo. Trong khi đó, phóng viên liên hệ tiếp với bà Y Thanh, chủ tịch huyện Đăk Glei, thì không nhận được phản hồi. (Tr.N) [qd]