VIỆT NAM (NV) – Ngoài việc triệu tập cụ Lê Đình Kình, Cơ quan Điều tra của Bộ Quốc phòng Việt Nam mới triệu tập một số người khác, công an thành phố Hà Nội cũng đã triệu tập khoảng 70 người cư ngụ tại xã Đồng Tâm.
Sự kiện vừa kể trên khiến nhiều người tin rằng chính quyền Việt Nam bắt đầu trừng phạt những người có liên quan tới vụ phản kháng xảy ra cách nay bốn tháng.
Hồi trung tuần tháng 4, dân chúng xã Đồng Tâm đã bắt giữ 38 con tin gồm cảnh sát cơ động, công an và viên chức chính quyền địa phương, rồi rào làng tử thủ suốt một tuần để phản đối việc bắt giữ ông Lê Đình Kình và bốn người khác, đồng thời đòi hỏi hệ thống công quyền phải làm rõ những điểm bất minh trong việc thu hồi và sử dụng đất ở xã này, biến đất nông nghiệp thành đất quốc phòng để né tránh thương lượng – bồi thường thỏa đáng.
Để hạ nhiệt, hệ thống tư pháp thành phố Hà Nội đã phóng thích và tuyên bố hủy các quyết định khởi tố ông Kình và bốn người khác vì “gây rối trật tự công cộng”. Chủ tịch thành phố Hà Nội và một số Đại biểu của Quốc hội Việt Nam đến xã Đồng Tâm thương lượng và cam kết với dân chúng trong xã ba điểm: (1) Trực tiếp giám sát cuộc thanh tra việc quản lý và sử dụng đất tại xã Đồng Tâm, bảo đảm đúng với “sự thật khách quan” và “đúng pháp luật”, xác định rạch ròi đâu là “đất nông nghiệp”, đâu là “đất quốc phòng”. (2) Không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với toàn thể dân chúng xã Đồng Tâm. (3) Chỉ đạo điều tra việc bắt và gây thương tích cho ông Lê Đình Kình (gãy cổ xương đùi), xử lý theo đúng qui định pháp luật.
Vụ thương lượng và cam kết vừa kể được xem là chưa từng có. Vào thời điểm đó, nhiều viên chức lãnh đạo Đảng, Quốc hội, chính phủ Việt Nam tuyên bố vụ Đồng Tâm là một “bài học đáng giá” cho bộ máy công quyền, rằng hệ thống công quyền phải gần dân, lắng nghe “tâm tư, nguyện vọng” của dân kỹ lưỡng hơn,…
Tuy nhiên đến trung tuần tháng 6, cả dân chúng xã Đồng Tâm lẫn dân chúng Việt Nam chưng hửng khi công an thành phố Hà Nội công bố quyết định khởi tố hai vụ án “bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật” và “hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản” xảy ra hồi tháng 4. Trung tuần tháng 7, chính quyền thành phố Hà Nội công bố Dự thảo Kết luận thanh tra đất đai ở xã Đồng Tâm, theo đó, chính quyền không sai, dân Đồng Tâm khiếu nại – phản kháng – bắt người thi hành công vụ là trái pháp luật.
Sau khi tin Cơ quan Điều tra của Bộ Quốc phòng Việt Nam triệu tập ông Lê Đình Kình, 82 tuổi, được loan báo rộng rãi trên Internet, báo điện tử VietNamNet cho biết, cụ Lê Đình Kình chưa hồi phục sau chấn thương cách nay bốn tháng. Không có viên chức hữu trách nào giải thích vì sao hệ thống tư pháp Việt Nam lại làm như thế ngoài bà Nguyễn Thị Lan, Bí thư xã Đồng Tâm, cho rằng, việc triệu tập cụ Kình “là điều bình thường” vì cụ ông này là người đại diện dân chúng xã Đồng Tâm khiếu nại về Dự thảo Kết luận thanh tra đất đai ở xã Đồng Tâm. Trả lời tờ Tiền Phong, bà Lan nói thêm rằng, nếu cụ Kình không đi lại được thì Cơ quan Điều tra sẽ cử Điều tra viên đến nhà làm việc với ông cụ.
VOA dẫn lời ông Trịnh Bá Phương – một trong những người chuyên hỗ trợ dân chúng Việt Nam khiếu nại, tố cáo chuyện cưỡng đoạt đất đai, cho biết, dân chúng xã Đồng Tâm đã loan báo với chính quyền rằng, nếu có bất kỳ ai bị bắt, họ sẽ dẹp bỏ chính quyền xã và không nhân nhượng lực lượng cưỡng chế nữa. Cũng theo lời ông Phương thì đại diện dân chúng Đồng Tâm đã tìm cách tiếp xúc với Tham tán Chính trị của Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Việt Nam nhưng bất thành vì bị công an Việt Nam ngăn chặn. (G.Đ)