HẬU GIANG, Việt Nam (NV) – “Thiếu cảng biển nước sâu, hệ thống kho bãi… khiến chi phí vận chuyển gia tăng, kìm hãm sự phát triển, giảm năng lực cạnh tranh của nông sản miền Tây…”
Đó là ý kiến của các chuyên gia đưa ra tại buổi tọa đàm về “Logistics cho nông sản miền Tây” diễn ra ngày 9 Tháng Tư, tại tỉnh Hậu Giang.
Theo báo VNExpress, Đồng Bằng Sông Cửu Long góp khoảng 90% sản lượng gạo, 65% sản lượng thủy sản, 70% lượng trái cây cho xuất cảng của Việt Nam. Hằng năm, nhu cầu vận chuyển hàng hóa xuất cảng của vực này lên đến hàng chục triệu tấn.
Thế nhưng, những điểm hạn chế nêu trên đã dẫn đến thực trạng nông sản ở vùng này bị gánh nặng về chi phí logistics (quản lý dòng chảy vật chất, tài chính và thông tin từ điểm đầu vào đầu tiên đến tay người tiêu dùng cuối cùng).
Ông Phạm Tiến Hoài, chủ tịch Hiệp Hội Doanh Nghiệp tỉnh Hậu Giang, ta thán: “Chi phí logistics hiện tại chiếm cao nhất và bất hợp lý, cụ thể là lên đến 30% giá thành sản phẩm, khiến cho nông sản của Đồng Bằng Sông Cửu Long giảm sức cạnh tranh so với nông sản các nước như Thái Lan, Trung Quốc…”
Còn bà Ngô Tường Vy, phó giám đốc công ty Xuất Nhập Khẩu Trái Cây Chánh Thu, ở tỉnh Bến Tre, cho biết chi phí logistics tạo “điểm nghẽn” cho trái cây tươi xuất cảng. “Xuất cảng một ký thanh long sang Nhật bằng đường hàng không với tiền vận chuyển tăng lên gần $6,” bà Vy nêu cụ thể.
Bà Vy cho rằng cần làm tốt khâu bảo quản sau thu hoạch cho trái cây thì mới xuất cảng bằng đường biển, giảm chi phí. Đồng thời, các bộ, ngành “cần quan tâm đầu tư đúng mức cho hạ tầng ở miền Tây.”
Các chuyên gia phản ánh cho biết hiện trạng giao thông đường thủy, bộ và cả hàng không ở vùng này tuy “có mật độ dày và phát triển đều khắp nhưng phẩm chất chưa cao, chưa đồng bộ trong toàn hệ thống, làm hạn chế tải trọng các tàu thuyền vận chuyển, đặc biệt là luồng cho tàu biển có trọng tải lớn vào sông Hậu.”
Chẳng hạn về đường thủy, ngoài đường vào các cảng trên sông Hậu có hai luồng, thì luồng Định An (huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh) mấy năm qua không được nạo vét, hiện chỉ có tàu 3,000 tấn ra vào được.
Còn luồng kênh Quan Chánh Bố (huyện Duyên Hải, Trà Vinh) cũng chỉ đáp ứng tàu từ 7,000 tới 10,000 tấn. Kênh này đang bị bồi lắng hai đầu ở phía biển và giáp với sông Hậu, và hiện chỉ vận hành một chiều, khiến các tàu chở hàng ra vào phải nằm chờ.
Chưa hết, đoạn giữa kênh Quan Chánh Bố cong và chưa có kè chắn sóng, nên tàu không thể chạy nhanh để tránh tình trạng sóng tràn vào vùng nuôi thủy sản của người dân. Vì thế thời gian qua, tàu thuyền đi qua 26 cây số của con kênh này nhưng phải mất tới một ngày.
Lãnh đạo các doanh nghiệp cho rằng “vùng kinh tế trọng điểm này còn thiếu cảng biển, nhất là cảng nước sâu cho tàu chở container xuất cảng.” Đồng thời, miền Tây cũng thiếu các trung tâm logistics và các hệ thống trung tâm vệ tinh; thiếu bãi container rỗng, hệ thống kho ở các cảng, điểm chiếu xạ đạt chuẩn…
Do vậy, hàng hóa nông sản phải vận chuyển lên Sài Gòn và miền Đông Nam Bộ để xuất đi các nơi. Trong khi đó, một số cảng trọng điểm tại những nơi này “thường xuyên quá tải, dẫn đến phí dịch vụ, lưu kho bãi, thời gian chờ đợi đều tăng…”
“Chính phủ cần tiếp tục hoàn thiện, duy tu kênh Quan Chánh Bố, bảo đảm cho tàu biển có trọng tải lớn ra vào các cảng biển trên sông Hậu. Đây là vấn đề ‘sinh tử’ với sự phát triển ngành dịch vụ logistics vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long,” ông Võ Thanh Phong, tổng giám đốc công ty Dịch Vụ Hàng Hải Hậu Giang, nói.
Ngoài ra theo ông Phong, giới hữu trách cần mở rộng và nạo vét kênh Chợ Gạo, tỉnh Tiền Giang, trên tuyến thủy lộ quốc gia, huyết mạch nối Sài Gòn với các tỉnh miền Tây Nam Bộ, để sà lan trọng tải trên 3,000 tấn (chở trên 120 container 20 foot) có thể chạy hai chiều mà không phụ thuộc vào con nước lớn ròng, nhằm rút ngắn thời gian và giảm chi phí vận tải hàng hóa.
Tại hội nghị lần thứ ba về “Phát triển bền vững Đồng Bằng Sông Cửu Long” diễn ra hồi Tháng Ba vừa qua ở Cần Thơ, lãnh đạo Bộ Giao Thông Vận Tải cho biết “đang đề nghị quy hoạch cảng nước sâu có thể đón tàu khoảng 100,000 tấn tại tỉnh Sóc Trăng, đáp ứng nhu cầu xuất nhập cảng hàng hóa, phục vụ phát triển miền Tây,” nhưng không cho biết cụ thể. (Tr.N) [qd]