BẮC KINH, Trung Quốc (NV) – Hải Quân Trung Quốc tập trận hai ngày trên Biển Đông, ở khu vực giữa đảo Hải Nam và quần đảo Hoàng Sa, khi đang có căng thẳng ở khu vực Trường Sa.
Hôm Thứ Sáu vừa qua, Cục Hải Sự Trung Quốc thông báo quân đội nước này sẽ tập trận liên tiếp hai ngày Thứ Hai, 29 Tháng Ba, và Thứ Ba, 30 Tháng Ba, giữa lúc tranh chấp ở khu vực đá Ba Đầu, thuộc quần đảo Trường Sa, đang tiếp tục gia tăng căng thẳng.
Chính phủ Philippines hôm 28 Tháng Ba loan báo đã cho máy bay khu trục bay trên đầu nhóm tàu dân quân biển Trung Quốc đang chằng néo vào nhau, bỏ neo tại đá Ba Đầu gần một tháng qua. Giữa tuần trước, Bộ Quốc Phòng Philippines loan báo tăng cường tàu hải quân “tuần tra bảo vệ chủ quyền” trên Biển Đông mà họ gọi là Biển Tây Philippines.
Philippines gọi bãi đá san hô hình boomerang là Julian Felipe Reef rộng khoảng 10 km vuông nằm ở cực Bắc của cụm đảo Sinh Tồn thuộc quần đảo Trường Sa.
Tại cụm này có 23 thực thể với một đảo lớn và đảo nhỏ là đảo Sinh Tồn và đảo Sinh Tồn Đông hiện Việt Nam đang trấn giữ. Còn lại là các bãi đá san hô chỉ thấy rẻo cát nhô lên khi thủy triều xuống.
Bãi đá san hô tên quốc tế là Whitsun Reef, Việt Nam gọi là đá Ba Đầu vì giống hình chữ V, Trung Quốc gọi là Niu-E Jiao – Ngưu Ách Tiêu vì nó giống như cái ách cột lên cổ trâu bò để kéo cày.
Cực Nam của cụm Sinh Tồn là đá Gạc Ma, Trung Quốc xua quân đánh chiếm của Việt Nam năm 1988, giết 64 lính công binh CSVN. Đá Ba Đầu chỉ cách đảo Sinh Tồn Đông khoảng 12 hải lý.
Cuộc tập trận hai ngày đầu tuần được Cục Hải Sự Trung Quốc thông báo cấm tàu bè các loại tới gần giữa tỉnh đảo Hải Nam và quần đảo Hoàng Sa. Một tuần trước, chính phủ Philippines đã trưng bằng cớ và gửi công hàm phản đối Trung Quốc đưa 220 tàu cá cỡ lớn chằng néo vào nhau, bỏ neo đậu tại đá Ba Đầu. Cả Philippines, Việt Nam và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền.
Philippines vừa phản đối ngoại giao, vừa tăng cường sự hiện diện quân sự để chứng tỏ họ cương quyết phản ứng lại hành động của Bắc Kinh là sử dụng đoàn tàu dân quân biển đông đảo trong chiến lược thực hiện bá quyền bành trướng.
Nhà cầm quyền CSVN chỉ cho phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao lập lại lời tuyên bố “Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và chứng cứ lịch sử để khẳng định chủ quyền đối với quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế” để đòi Trung Quốc “chấm dứt vi phạm, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, thiện chí thực hiện Công ước, nghiêm chỉnh tuân thủ DOC, đặc biệt là nghĩa vụ kiềm chế, không làm phức tạp tình hình, tạo môi trường thuận lợi cho tiến trình đàm phán COC, đóng góp vào việc duy trì hòa bình, an ninh, ổn định, và trật tự pháp lý trên biển tại khu vực.”
Sau khi bị Philippines phản ứng, Trung Quốc dối trá nói rằng đoàn tàu cá của họ đậu tại đá Ba Đầu để tránh “thời tiết xấu” dù không hề có gió bão gì ở khu vực.
Nhận định về cuộc tập trận đầu tuần này vừa được Trung Quốc thông báo, ông Collin Koh, một chuyên gia tại đại học kỹ thuật Nanyang ở Singapore cho rằng: “Cuộc tập trận sẽ làm gia tăng căng thẳng tranh chấp. Tuy các bên liên quan có vẻ kềm chế nhưng không có gì bảo đảm tình hình vẫn sẽ tiếp diễn như thế.”
Theo ông, cách phản ứng của Bắc Kinh là họ sẽ gia tăng phản ứng mạnh hơn nếu Philippines và các nước khác có các biện pháp mạnh hơn với đoàn tàu dân quân biển họ đậu tại đá Ba Đầu.
Ông Collin Koh nói thêm rằng, cuộc tập trận như một dấu hiệu Bắc Kinh nhắn tới Manila cũng như cả cho Mỹ nếu sau đó Washington can thiệp.
Trên báo Rappler ở Manila, ông Koh khuyến cáo rằng nếu các nước tranh chấp không làm gì, đám tàu dân quân biển đậu lỳ tại đá Ba Đầu sẽ giúp họ coi như kiểm soát khu vực trên thực tế (de facto), một sự kiện đã rồi. Sau đó, họ tiến hành các hành động chiếm đóng như đã làm mấy năm trước tại các bãi đá Vành Khăn, đá Gạc Ma, khi các nước tranh chấp đang có những mối quan tâm khác. (TN) [kn]