Ðịa Hạt 1 bao gồm một phần hoặc toàn bộ các thành phố Garden Grove, Westminster, Santa Ana, Fountain Valley, và Midway City, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất hải ngoại.
Nếu Luật Sư Andrew Ðỗ thắng, ông sẽ làm giám sát viên trong bốn năm tới.
Nếu bà Martinez thắng, bà sẽ là phụ nữ gốc Hispanic đầu tiên đại diện cho Ðịa Hạt 1.
Garden Grove
Tại thành phố có đông người Việt cư ngụ nhất tại Orange County, không có người Việt nào ra ứng cử chức thị trưởng.
Thị Trưởng Bảo Nguyễn không thể tái ứng cử, vì ông đang ứng cử chức dân biểu liên bang.
Trong khi đó, Nghị Viên Phát Bùi không ứng cử vì muốn “duy trì sự ổn định cho thành phố và cũng là cho người Việt Nam.”
“Sau nhiều lần suy nghĩ, tôi quyết định không ứng cử chức thị trưởng. Thay vào đó, tôi ủng hộ Nghị Viên Steve Jones vào chức vụ này,” ông Phát Bùi, hiện cũng là chủ tịch Cộng Ðồng Người Việt Quốc Gia Nam California và từng ứng cử chức giám sát viên Orange County, Ðịa Hát 1, trong cuộc bầu cử sơ bộ hồi Tháng Sáu, nói với nhật báo Người Việt.
Ông nói tiếp: “Vì luật giới hạn nhiệm kỳ, ông Steve Jones không thể tái ứng cử nghị viên. Trong khi đó, Nghị Viên Chris Phan không tái ứng cử vì phải chuyển đi Texas, cộng với chuyện Thị Trưởng Bảo Nguyễn không được tái ứng cử, như vậy, chỉ còn tôi và Nghị Viên Kris Beard là ‘cựu binh.’ Nếu tôi ứng cử thị trưởng, và giả sử tôi thắng, Garden Grove sẽ chỉ còn hai người ‘cựu binh’ (Phát Bùi và Kris Beard).”
“Cũng theo luật, chúng tôi không thể bổ nhiệm ông Steve Jones vào thế chỗ của tôi, mà phải bổ nhiệm một người mới. Như vậy, trong bối cảnh này, Garden Grove sẽ có hai ‘cựu binh’ và năm ‘tân binh’ (một nghị viên mới được bổ nhiệm, và bốn nghị viên mới được bầu), thành phố sẽ có thể có những chính sách quá mới, không giữ được sự ổn định cho cộng đồng, trong đó cư dân Việt Nam,” ông Phát giải thích thêm.
Ông kết luận: “Vì thế, tôi muốn ông Jones làm thị trưởng, và khi đó, chúng tôi vẫn còn ba ‘cựu binh,’ tình thế sẽ khá hơn. Qua thời gian làm việc chung, tôi tin ông Jones, với kinh nghiệm là một thương gia, một nghị viên, sẽ có lợi cho thành phố đa sắc tộc này.”
Cho tới nay, chỉ có mình ông Jones ứng cử chức thị trưởng, và như vậy, ông sẽ là thị trưởng Garden Grove vào đầu năm tới.
Về các cuộc bầu cử địa hạt, nhiệm kỳ của ông Phát Bùi (Ðịa Hạt 4) và ông Kris Beard (Ðịa Hạt 1) tới năm 2018 mới hết, cho nên, kỳ bầu cử này, cử tri Garden Grove chỉ bầu chọn bốn nghị viên cho bốn địa hạt còn lại (2, 3, 5, và 6).
Tuy nhiên, theo Nghị Viên Phát Bùi cho biết, luật thành phố quy định, nhiệm kỳ của nghị viên là bốn năm, và cứ hai năm cử tri bầu lại ba địa hạt.
Vì thế, khi bốc thăm lần này, Ðịa Hạt 3 rơi vào tình trạng bầu nghị viên chỉ có nhiệm kỳ hai năm. Còn ba địa hạt 2, 5, và 6 thì cử tri bầu nghị viên nhiệm kỳ bốn năm.
Như vậy, đến năm 2018, cử tri ba địa hạt 1, 3, và 4 sẽ bầu nghị viên nhiệm kỳ bốn năm, và đến 2020 thì cử tri ba địa hạt 2,5, và 6 bầu nghị viên với thời hạn nhiệm kỳ tương tự.
Lần này, trong số người ra ứng cử nghị viên chỉ có hai người Việt Nam.
Tại Ðịa Hạt 3, có hai người ra ứng cử, trong đó có một người Việt Nam, đó là cô Diedre Thu Hà Nguyễn, một khoa học gia làm việc cho Quest Diagnostics.
Ðịa Hạt 6 cũng có hai ứng cử viên, trong đó có cô Kim Bernice Nguyễn, nhân viên CalOptima, có mẹ là người gốc Hispanic.
Westminster
Cuộc tranh cử chức thị trưởng ở thành phố này gây chú ý nhiều nhất, giữa một thị trưởng đương nhiệm gốc Việt, ông Trí Tạ, và một nghị viên, từng là thị trưởng, bà Margie Rice.
Trong suốt thời gian làm dân cử trong thành phố, bà Rice từng được bầu làm thị trưởng sáu lần, tổng cộng 12 năm, và làm nghị viên trong chín năm, theo trang web của thành phố.
Hồi Tháng Mười Một, 2012, bà tuyên bố nghỉ hưu, ủng hộ ông Trí Tạ, lúc đó là nghị viên, ứng cử thị trưởng thay thế bà, và ông chiến thắng.
Ngày 12 Tháng Mười Hai, 2012, ngay sau khi tuyên thệ nhậm chức thị trưởng, ông Trí đã đề cử bà “cựu” thị trưởng vào vị trí cũ của mình, để hoàn tất hai năm còn lại trong nhiệm kỳ bốn năm của ông, và được toàn thể Hội Ðồng Thành Phố chấp thuận.
Sau khi hết nhiệm kỳ, bà tái ứng cử chức nghị viên năm 2014, và đắc cử.
Nhiệm kỳ nghị viên của bà sẽ mãn vào năm 2018.
Ngoài bà Rice và ông Trí, còn có hai người khác ứng cử vào chức vụ này, đó là ông Raymond De La Cerda và ông Visual William.
Trong khi đó, Phó Thị Trưởng Sergio Contreras và Nghị Viên Diana Carey cũng hết nhiệm kỳ và tái tranh cử lần này.
Cùng tranh với hai vị dân cử này là năm ứng cử viên, trong đó có bốn người gốc Việt: Dược Sĩ Kimberly Hồ, cô Samantha Bảo Anh Nguyễn, cô Linh Lê, và ông Tommy Lương.
Ông Sergio Contreras có được sự ủng hộ của Thị Trưởng Trí Tạ, trong khi cô Kimberly Hồ được cả Thị trưởng Trí Tạ và Nghị Viên Tyler Diệp ủng hộ.
Các chức vụ khác
Ngoài những người nêu trên, còn chín người Việt Nam khác ứng cử các chức vụ khác.
Trong cuộc bầu cử này, Học Khu Garden Grove cũng lần đầu tiên bầu theo địa hạt, sau khi bị dọa kiện.
Tại Ðịa Hạt 5, Luật Sư Dina Nguyễn, ủy viên Hội Ðồng Thủy Cục Orange County, Ðịa Hạt 1, ứng cử tranh chức ủy viên học khu với người đương nhiệm, bà Linda Paulsen-Reed, cùng với một ứng cử viên khác, ông Omar Montanez Ablouj.
Tại Học Khu Westminster, có hai ghế phải bầu lại. Ủy Viên Amy Walsh không tái ứng cử, trong khi Ủy Viên Jamison Power tái ứng cử.
Ngoài ra, còn có hai người Việt Nam khác ra tranh hai chức này. Ðó là bà Frances Nguyễn Thế Thủy, cựu chủ tịch Phòng Thương Mại Westminster, và Luật Sư Karl D. Trương.
Tại Học Khu Coast Community College District, Ðịa Hạt 1, anh Vọng Xavier Nguyễn ra ứng cử với ông Jerry Patterson, ủy viên đương nhiệm của học khu này. Tại Ðịa Hạt 4 của học khu này, Bác Sĩ Jonathan Bảo Huỳnh ứng cử tranh chức với người đương nhiệm, bà Mary Hornbuckle. Vị bác sĩ gốc Việt này từng ứng cử nghị viên Fountain Valley năm 2014.
Tại Học Khu Rancho Santiago Community College District, Địa Hạt 5, ông Steven Nguyễn tranh với ủy viên đương nhiệm và một người khác.
Học Khu Trung Học Huntington Beach có hai ủy viên tái ứng cử, và họ phải đối đầu với ba người nữa, trong đó có kỹ sư Trung Tạ, chủ tịch Hội Dân Chủ Việt-Mỹ Orange County.
Học Khu Ocean View có hai ghế trống, nhưng chỉ có một ủy viên đương nhiệm tái tranh cử. Ngoài ra, còn có bốn ứng cử viên khác, trong đó có cô Amalia Lâm, hiện là nhân viên sở xã hội, và có mẹ là người gốc Hispanic.
Tại Ðặc Khu Vệ Sinh Midway City, hai ủy viên đương nhiệm tái tranh cử, đối đầu với ba ứng cử viên, trong đó có hai người Việt Nam, cô Samantha Bảo Anh Nguyễn và kỹ sư Nguyễn Mạnh Chí.
Ngoài chức vụ này, cô Samantha cũng ứng cử cùng lúc chức nghị viên Westminster. Hồi năm 2014, cô từng ứng cử chức ủy viên Học Khu Westminster.
Kỹ sư Nguyễn Mạnh Chí từng ứng cử chức nghị viên Westminster và chức ủy viên Học Khu Trung Học Huntington Beach.