PHILADELPHIA – Cựu tổng thống Bill Clinton với khả năng hùng biện nổi tiếng, đã hoàn toàn thu hút sự hào hứng chăm chú lắng nghe của cử tọa 50,000 người chiếm hết chỗ trong hội trường Wells Fargo Center vào đêm thứ nhì của Đại Hội Dân Chủ, qua bài nói chuyện lâu một tiếng đồng hồ.
Tất cả các cơ quan truyền thông đã không thể nào tìm ra bản dự thảo bài diễn văn soạn sẵn của ông, và bản ghi lại chỉ được phổ biến sau đó. Ông Clinton là diễn giả quan trọng nhất giới thiệu về bà Hillary Clinton vừa được được đại hội chính thức đề cử làm ứng cử viên tổng thống của đảng Dân Chủ. Bằng lối trình bày chú trọng vào khía cạnh tình cảm và tính cách nhân bản của một người chuyên hoạt động chính trị, ông Clinton không đề cập hay giải thích về những dư luận trái ngược không thể tránh đối với người vợ mình.
Phân nửa bài nói chuyện dài hơn 5,000 từ do đó là sự trình bày quá trình rất thật và hoàn toàn riêng tư của hai người từ thời niên thiếu, sự gặp gỡ ở trường đại học, công việc làm ban đầu tại tiểu bang miền núi nhỏ bé Arkansas. Nhưng ông Clinton cũng không quên mô tả hoàn cảnh đưa hai người không chỉ tâm đầu ý hiệp trong cuộc sống, mà còn xây dựng ý thức và quan điểm chính trị sẽ trở thành lý tưởng dẫn dắt hoạt động của họ sau này.
Và ông Clinton mô tả Hillary như người “có khả năng sửa đổi chấn chỉnh mọi chuyện phức tạp” hơn bất cứ ai khác mà ông từng biết. Ông nói thêm: “Đấy là một điểm rất quan trọng. Một điểm rất quan trọng ở đại hội này, nếu tin rằng phải thay đổi tận đáy lên, nếu tin ở chỗ bao nhiêu người sẽ được thụ hưởng bởi những biện pháp ấy.”
Cựu tổng thống Clinton đã nói chuyện ở nhiều đại hội Dân Chủ từ 1980 và gần đây nhất là bài nói chuyện đài 48 phút ủng hộ Tổng thống Obama trong kỳ tái tranh cử năm 2012. Bình thường ông nói chuyện vào đêm thứ ba của đại hội, nhưng năm nay cần nói ngay đêm thứ nhì là điều dễ hiểu. Ông có nhu cầu giới thiệu và trình bày bà vợ ứng cử viên với tất cả những gì mà người khác không hiểu, ngộ nhận hay xuyên tạc.
Không lần nào nhắc tới đối thủ Donald Trump, nhưng cựu tổng thống muốn đánh tan lập luận cho rằng chỉ có Trump là người cải cách còn Hillary Clinton sẽ duy trì nguyên trạng. Sau khi các đại biểu bầu cho bà Clinton, một số đại biểu ủng hộ ông Sanders rời khỏi phòng họp. Nhưng trong hội trường những tiếng la ó trong đêm đầu đã không còn mạnh mẽ và dứt hẳn lúc ông Clinton nói chuyện. Dù cho khi ông Clinton đề cập đến những thỏa hiệp mậu dịch hồi thập niên 1990 mà phe Sanders mạnh mẽ chống đối cũng như TPP, không có những tiếng hoan nghênh tán thưởng trong hội trường. Điều ấy cho thấy bà Clinton sẽ còn phải tiếp tục tìm sự ủng hộ của cánh tả. Tuy nhiên kịch bản mà đảng Dân Chủ lo ngại nhất là đại hội đi đến hỗn loạn và lên án lẫn nhau, đã không còn nữa, và đó là tác động đáng kể nhất qua cách nói và nội dung nói chuyện của cựu tổng thống Clinton. (HC)