WASHINGTON DC – Chính phủ Canada đang báo hiệu thiện chí của mình nếu chính phủ Donald Trump thực hiện lời hứa sẽ tái đàm phán NAFTA – Hiệp Định Thương Mại Tự Do Bắc Mỹ.
Trong một cuộc phỏng vấn dài dành cho báo chí nhân đầu năm, đại sứ Canada tại Hoa Kỳ David MacNaughton nêu lên một số nguyên tắc quan trọng để khởi đầu như hợp tác thay vì đối đầu đồng thời bày tỏ mong muốn chia sẻ đề xuất, các ý tưởng nhằm cải thiện hợp đồng cũ thay vì các đòi hỏi cứng rắn khiến có thể tạo xung khắc không cần thiết giữa các bên.
Quan hệ giữa hai nước hiện đã có những tiềm năng tranh cãi về thương mại với chính quyền Trump. Chúng bao gồm lời thề sẽ chống lại chính sách thuế của các nước khác, các dự án cơ sở hạ tầng; cuộc tranh chấp gỗ mềm đang diễn ra và mối giận dữ gia tăng từ các nhà sản xuất sữa Hoa Kỳ vì chính sách hạn chế nhập khẩu của Canada.
Nhận thức được những mâu thuẫn có thể nổ ra vào năm 2017, Chính phủ Canada bắt đầu tìm đến các đồng minh tiềm năng của Hoa Kỳ để tăng cường vận động công khai về một số các vấn đề, kể cả chủ trương chỉ mua hàng Mỹ (Buy American) của Tổng Thống Trump.
Đồng thời, chính phủ Canada tránh đưa những chủ đề tế nhị vào các cuộc thảo luận về hiệp định thương mại vốn đang chi phối khu vực kinh tế mà Canada có hơn ba phần tư lượng xuất khẩu của mình.
Thực ra, cho đến nay, vẫn chưa ai nhìn thấy rõ ràng về ý định đối với Canada từ chính quyền Trump, đặc biệt trong nội dung về NAFTA. Tổng Thống Trump gần như không bao giờ đề cập đến người hàng xóm phía Bắc trong suốt chiến dịch tranh cử, ngay cả khi ông bày tỏ lập trường chống lại NAFTA.
MacNaughton cho biết ông đã nhận được một số tín hiệu đáng khích lệ. Ông đã có cuộc nói chuyện tích cực với những người gần gũi với Trump, bao gồm chưởng lý Jeff Sessions, chánh văn phòng Nhà Trắng, Reince Priebus, những người đến tham dự bữa tiệc tối tại đại sứ quán Canada.
Hoa Kỳ dưới chính quyền Trump có khuynh hướng sẽ khiếu nại về giao thương liên quan đến thao túng tiền tệ, bán phá giá thép, lao động giá rẻ, sự mất cân bằng thương mại và các tiêu chuẩn thấp về môi trường thấp khiến gây khó khăn cạnh tranh cho các công ty Hoa Kỳ.
Và “không một chủ đề nào trong số những điều này có liên quan đến Canada,” MacNaughton nói.
Về những tiềm năng tranh cãi, người Canada đã bắt đầu tìm cách ngăn chặn trước. Canada đã cảnh báo người đối thoại Mỹ về khả năng thiệt hại của Canada trong hai chính sách của Trump: chủ trương chỉ mua hàng Mỹ (Buy American) trong xây dựng cơ sở hạ tầng và các thay đổi về thuế trong giao dịch thương mại.
Về chủ trương chỉ mua hàng Mỹ, MacNaughton cho biết nhóm của ông đã nói chuyện với công đoàn United Steelworkers hy vọng nhận được sự miễn trừ đối với thép Canada – như đã từng có giữa Stephen Harper và Barack Obama sau dự luật kích thích kinh tế Mỹ năm 2009.
MacNaughton nói rằng chính phủ Canada bắt đầu cảnh báo Mỹ về những rủi ro. Ông nói bất cứ điều gì khiến tăng thuế hàng xuất khẩu của Canada sẽ là đáng lo ngại, và sẽ làm tổn thương người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Trong tất cả nội dung chia sẻ, MacNaughton luôn nhấn mạnh quan điểm: “Không nên vứt bỏ tất cả mà hãy làm sao để NAFTA có hiệu quả hơn.” (L.Q.T.)