Mãi tới xế chiều tôi mới chợt nhận ra là mình có chút máu giang hồ (vặt). Cứ hễ vợ con sểnh mắt ra chút xíu là tôi lại vội vã khoác ba lô, chạy vù ra phi trường, hối hả bay ngay đi đâu đó. Bởi cứ đi hoài nên có lúc tôi bị lạc.
Tôi lạc tới một huyện lỵ nhỏ bé, sống bằng nghề nông, giữa miền Trung Thái Lan. Nơi đây có con sông Chao Phraya hiền hòa, đậm sắc phù sa, chầm chậm trôi qua. Dòng nước đỏ luôn cuốn theo những đám lục bình, cùng mấy cọng hoa bèo tim tím.
Tình thế “trần trụi trước miệng sói” của Việt Nam đã khiến những chuyến thăm qua, viếng lại của các viên chức Việt Nam và Hoa Kỳ nảy lên mầm hy vọng trong lòng công chúng Việt Nam. Những tuyên bố hợp tác, đặc biệt là về quốc phòng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, những tin kiểu như năm tới, lần đầu tiên, một hàng không mẫu hạm của Hoa Kỳ sẽ ghé thăm Việt Nam có tác dụng “an thần,” chúng không trị “căn,” không giúp Việt Nam có một đối trọng đủ thực lực để kềm chế Trung Quốc. G.Ð. – Người Việt Online
Chiều ở chốn này cũng tím, và tím nhạt nhòa đến tận chân trời. Duy chỉ cây cỏ cùng đồng lúa là bát ngát xanh, và luôn có mấy cánh cò trăng trắng lượn quanh.
Tôi sinh trưởng ở cao nguyên nên nhìn thấy sông ngòi, đồng ruộng là đâm ra mê mẩn, cứ như kẻ bị hớp hồn. Sông nước và ruộng đồng có sức quyến rũ lạ lùng khiến tôi chỉ muốn ở luôn, quên bẵng đi rằng mình đã đến đây chỉ vì lạc bước!
Cảnh vật yên bình, tĩnh lặng tựa một bức tranh mà tôi lại còn lọt vô một khu nghỉ dưỡng ế khách và vắng tanh (như chùa Bà Ðanh) nằm giữa đồng không mông quạnh. Chả có chi xung quanh ngoài côn trùng, ếch nhái, sáo cò, và loài chim cu gáy.
Qua đến tuần lễ thứ hai tôi mới bắt đầu cảm thấy hơi (hơi) trống vắng, và chợt thèm nghe lại tiếng người nên bèn mở TV coi chơi chút xíu. Hóa ra chương trình truyền hình của tất cả mọi đài ở Thái Lan, theo luật định, đều phải dành hẳn mươi mười lăm phút (hằng đêm) để trình chiếu về sinh hoạt của hoàng gia.
Ðại khái là bữa qua nhà vua vừa thăm chỗ này, bữa nay công chúa ghé qua chỗ nọ, ngày mai hoàng hậu viếng chỗ kia… Ðến đâu thì cũng chừng đó chuyện: khai từ, thắp hương, dâng hoa, quì lạy… Ngó (hoài) chán muốn chết luôn!
Thảo nào mà Hoàng Tử Harry, người đứng vị trí thứ năm trong danh sách thừa kế ngôi vị của Nữ Hoàng Elizabeth II, nói trong một cuộc phỏng vấn (hồi Tháng Sáu năm nay) rằng: “Không ai trong Hoàng Gia Anh muốn lên ngôi cả,” và “thỉnh thoảng, tôi vẫn có cảm giác mình sống trong một hồ cá vàng.”
Nghe thiệt… ớn chè đậu!
Thái Tử Vajiralongkorn lại ở vào một cảnh khác, muốn hay không thì cũng phải nối ngôi thôi. Bởi vậy dù hoàn toàn không thiết tha gì ráo với ngai vàng, và dư luận thì rõ ràng cũng chả đồng thuận gì cho lắm, ông vẫn trở thành vị vua thứ 10 (Rama X) của vương triều Chakri.
Hoàng tộc Thái, tất nhiên, cần phải có một vị quốc vương. Ðám tướng lĩnh Thái Lan cũng thế. Chế độ quân phiệt ở đất nước này vốn hơi nhiều tai tiếng nên cần một liên minh, có truyền thống lịch sử, đứng liền một bên… cho nó đỡ khó coi!
Thảo nào mà ở Thái Lan tôi nhìn đâu cũng thấy chân dung Ðức Vua Bhumibol Adulyadej, Rama IX. Nay mới hiểu ra là không phải vô cớ mà ngân quỹ quốc gia dành một số tiền không nhỏ cho việc quảng bá những hình ảnh nhân từ và khả ái của ông. Ðây là việc “an dân,” chứ không phải là chuyện tình cờ – theo như cách nghĩ ngây thơ, trước giờ, của một anh thường dân (dấm dớ) như tôi.
Tuy biết không nhiều về nội tình Thái Lan, và chỉ bằng cảm quan của một tên lãng tử, tôi vẫn tin rằng chế độ quân phiệt Thái (tương đối) khả kham – nếu so với tình hình kinh tế và chính trị của những nước láng giềng.
Ở Thái Lan dễ thở hơn ở Trung Quốc là cái chắc. Dân Thái Lan sống khỏe hơn dân Cambodia, dân Miến Ðiện, dân Lào, và dân Philippines xa lắc. Ðám tướng lãnh Thái biết giới hạn lòng tham, và trọng pháp. Họ không vội vã, tựa những tên cướp giựt trên một con tầu vét (tốc hành) như đám lãnh đạo – hiện nay – ở Việt Nam.
Sự chênh lệch giữa giàu/nghèo ở Thái Lan không đến nỗi nào. Mức sống giữa thôn quê và thành thị cũng chả khác là bao. Người dân nơi đâu trông cũng no đủ, tươm tất, và đều có vẻ an bình.
Chim trời cá nước cũng thế. Chúng bay rợp trời hay chen chúc lúc nhúc khắp nẻo sông hồ. Nhà nước Thái Lan không theo đuổi chính sách tận thu nên dân chúng không buộc phải tận diệt, theo kiểu chích cá điện, như ở Việt Nam. Dân Thái còn có niềm tin vào tương lai. Dân Việt thì không. Chúng ta sống như thể là ngày mai sẽ không bao giờ đến.
Theo số liệu, tính đến năm 2016, tổng sản phẩm nội địa của Thái Lan đứng thứ 28 thế giới, đứng thứ chín Châu Á và đứng thứ hai Ðông Nam Á, sau Indonesia. Chỉ bằng vào mấy con số này cũng đủ để thấy sự khác biệt lớn lao giữa chế độ quân phiệt Thái Lan và đảng phiệt Việt Nam.
Vấn đề e chưa dừng ở đó. Vừa qua, trên mảnh đất Ðồng Tâm và sân bay Tân Sơn Nhất, đám tướng lĩnh Việt đã không chỉ xuất hiện như một nhóm lợi ích mà còn là một thế lực quân phiệt hẳn hòi.
Nói cho nó công bằng thì chủ nghĩa quân phiệt (đúng nghĩa) với chủ trương “hiếu chiến và trang bị đến tận răng” vẫn có thể được xem là thể chế khả dụng khi đất nước đang bị đe dọa vì họa ngoại xâm. Cái kẹt là đám quân phiệt ở Việt Nam lại không hiếu chiến xíu nào. Biên cương bị xâm lấn, biển đảo bị xâm chiếm mà họ chỉ bám bờ, để mặc dân bám biển.
Không chỉ hiếu hòa, họ lại còn vô cùng hiếu hỉ nữa. Từ Ðài Bắc, ký giả Wendell Minnick có bài tường thuật (“Can the US get a foot in Vietnam’s door?”) đọc được vào hôm 25 Tháng Bảy như sau:
“Một cuộc họp giữa các quan chức Bộ Quốc Phòng CSVN và giới kỹ nghệ vũ khí Hoa Kỳ đã chấm dứt đột ngột khi những quan chức trong Bộ Quốc Phòng Cộng Sản cho biết tất cả mọi buôn bán vũ khí cho Việt Nam phải được cắt ra 25% tổng số tiền để cho vào túi riêng của các quan chức CSVN.” (“An arms sale would require 25% off the top,” bản dịch Dân Làm Báo).
Theo cách nói của tác giả Tô Văn Trường thì đây là cách hành xử “ngu và tham.” Không chỉ tham và ngu mà họ còn sẵn sàng quỵ lụy (“bent the knee”) nữa, như nguyên văn cách dùng chữ của nhà báo Bill Hayton, đọc được trên trang Foreign Policy Magazine, vào hôm 31 Tháng Bảy.
“Vietnam’s history is full of heroic tales of resistance to China. But this month Hanoi bent the knee to Beijing, humiliated in a contest over who controls the South China Sea, the most disputed waterway in the world.” (Việt Nam đầy những câu chuyện anh hùng về cuộc kháng chiến chống Tàu. Nhưng tháng này Hà Nội đã quì gối, bị làm nhục trong cuộc cạnh tranh về việc ai kiểm soát Biển Ðông, vùng biển có nhiều quốc gia tranh chấp nhất thế giới). (translated by Phạm Nguyên Trường).
Hai kẻ bị chỉ đích danh “quì gối” trước Trung Quốc không ai khác hơn là Bí Thư Quân Ủy Trung Ương Nguyễn Phú Trọng và Bộ Trưởng Quốc Phòng Ngô Xuân Lịch. Ấy vậy mà mấy hôm sau chính ông bộ trưởng lại là kẻ đi Tây cầu viện.
Với tâm thế tráo trở và quỵ lụy của bọn quân phiệt Việt Nam hiện nay thì Ngô Xuân Lịch phải lên đến Giời (cầu cứu) mới có chút hy vọng, chứ sang Mỹ thì cũng chả nước mẹ gì. Phen này, chúng mày chắc chết – chết chắc. Còn dân Việt thì không cách chi thoát Trung, nếu chưa thoát Cộng.