California lại dự tính kềm chế tiền thuê nhà

(cnbc.com) – Việc kềm chế phí tổn thuê nhà lại trở thành vấn đề được quan tâm hàng đầu khi các nhà làm luật tại California xem xét một dự luật nhằm áp đặt một giới hạn tối đa việc tăng tiền thuê hằng tháng trên toàn tiểu bang, và Thống Đốc Gavin Newsom cân nhắc việc tham gia để ủng hộ các biện pháp nhằm bảo vệ người thuê nhà.

Sự thúc đẩy tại Sacramento để kềm chế tiền thuê nhà diễn ra giữa lúc một nỗ lực mới đang tiến hành nhằm đặt biện pháp kềm chế tiền thuê nhà lên lá phiếu tại California để đem ra trưng cầu dân ý. Các nhóm phát triển và chủ đất, là những người đã giúp đánh bại một sáng kiến nhằm kiểm soát tiền thuê vào năm ngoái, đang chuẩn bị cho một cuộc chiến khác.

“Chúng tôi cương quyết chống lại đề nghị trưng cầu dân ý này và sẽ chi tiêu với mọi giá để đánh bại nó,” theo lời ông Daniel Yukelson, giám đốc điều hành của Hiệp Hội Chung Cư vùng Greater Los Angeles (từ Ventura ở phía Tây tới San Bernardino và Riverside ở phía Đông). Ông nói đó là Đề Luật số 10, đã bị cử tri California bác bỏ thẳng thừng vào Tháng Mười Một, 2018, được xào lại.

Hơn 17 triệu người dân California đang sống trong các bất động sản thuê mướn, và không có gì bất thường với những người thuê phải trả hơn 50% lợi tức của họ cho nhà ở. Vài người cũng đã liên kết  dân số vô gia cư của tiểu bang đang gia tăng với vấn nạn không kham nổi phí tổn nhà ở.

“Giấc mơ có nhà ở tại California bị lâm nguy nếu tiểu bang chúng ta không hành động để đối phó với cuộc khủng hoảng không kham nổi nhà ở,” ông Newsom nói trong một bản tuyên bố hôm Thứ Năm tuần trước (25 Tháng Tư, 2019).

Vị thống đốc thuộc đảng Dân Chủ muốn California có thêm 3.5 triệu đơn vị gia cư mới từ nay tới năm 2025. Ông đã đưa ra bản tuyên bố sau khi Ủy Ban Phát Triển Gia Cư và Cộng Đồng thuộc Hạ Viện Tiểu Bang bỏ phiếu với đa số 6-1 để xúc tiến dự luật 1482 của Hạ Viện Tiểu Bang (AB 1482), một dự luật nhằm kềm chế tiền thuê trên toàn tiểu bang.

Tuy nhiên, vài người đã cho rằng các đề nghị ổn định hóa tiền thuê mới đây của các nhà lập pháp tiểu bang có thể làm tệ hơn vấn nạn nhà ở của California bằng cách không khích lệ các nhà xây dựng đầu tư vào loại nhà cho thuê.

Dự luật AB 1482, do Dân Biểu tiểu bang David Chiu, thuộc đảng Dân Chủ, đề nghị, sẽ giới hạn việc gia tăng tiền thuê ở mức 5% một năm, cộng với tỉ lệ lạm phát. Dự luật cũng sẽ nới rộng những bảo vệ tới gần 15 triệu người dân California, những người sống trong những căn nhà không nằm dưới những biện pháp kiểm soát tiền thuê của bất cứ địa phương nào.

Các nhóm chủ đất cho rằng vài nghị định kềm chế tiền thuê của địa phương tại California đã khởi sự với các tiêu chuẩn điều chỉnh theo mức lạm phát tương tự như dự luật AB 1482, nhưng rồi làm cho  những chủ nhân bất động sản khó khăn hơn trong việc thu lại các chi phí gia tăng khác.

Dự luật được đưa ra sau khi gần 60% cử tri California bác bỏ một biện pháp được trưng cầu dân ý vào Tháng Mười Một, được gọi là Đề Luật 10, sẽ nới rộng thẩm quyền của các chính quyền địa phương để ban hành các luật lệ kiểm soát tiền thuê.

Sáng kiến mới nhằm kiểm soát tiền thuê, được gọi là Rental Affordability Act, được sự ủng hộ của Tổ Chức AIDS Healthcare.

Ông Michael Weinstein, chủ tịch của tổ chức này, nói rằng sáng kiến mới lần này khác bởi vì nó sẽ miễn trừ các chủ nhân chỉ có tối đa hai bất động sản cư trú. Ông cũng bác bỏ những chỉ trích rằng những biện pháp mới nhằm kiểm soát tiền thuê sẽ làm hại khả năng của tiểu bang nhằm gia tăng các đơn vị nhà ở mới.

Ông nói, đã có những biện pháp kềm chế tiền thuê tại những thành phố khác như New York, và điều đó đã không làm ngưng các xây dựng mới tại đó, hoặc ngay cả tại những thành phố của California, nơi có sự kiểm soát tiền thuê. Hơn nữa, dù nhà ở mới được xây dựng nhanh như thế nào, người ta phải có một sự bảo vệ nào đó đối với những người thuê hiện hữu, nếu không, một con số lớn lao những người lợi tức thấp sẽ phải dọn đi, vì họ vốn đang phải trả 50% hoặc nhiều hơn lợi tức của họ cho tiền thuê nhà. (N.N.)