WASHINGTON, D.C. (AP) – Một cuộc khủng hoảng tài chánh lớn khi ở tuổi trung niên có thể làm bạn chết sớm, theo kết quả cuộc nghiên cứu mới đây.
Những người Mỹ ở tuổi trung niên bị cuộc khủng hoảng bất ngờ về tài chánh thường dễ qua đời trong những năm sau đó, hơn là những nguòi không gặp phải trường hợp này.
Sự gia tăng về nguy cơ chết sớm sau một thất bại tài chánh lớn lao, điều mà các nhà nghiên cứu gọi là “cơn sốc tài sản-wealth shock”, là điều thấy xảy ra ở mọi giai tầng xã hội, ảnh hưởng đến tất cả mọi người, bất kể là mức độ giàu nghèo của họ tới đâu.
Cuộc phân tích liên hệ tới khoảng gần 9,000 người từng phải bất ngờ trải qua hoàn cảnh kinh tế khó khăn, cho thấy có liên hệ chặt chẽ giữa tình hình tài chánh và sức khỏe cá nhân.
Trước đây, cũng đã có các cuộc nghiên cứu cho thấy sự liên hệ giữa nghèo khó cũng như tình trạng chênh lệch lợi tức với bệnh tật và tuổi thọ ngắn hơn.
“Đây là câu chuyện về tất cả mọi người trong chúng ta,” theo lời người đứng đầu cuộc nghiên cứu, giáo sư Lindsay Pool ở trường đại học y khoa thuộc Northwestern University.
Bà Pool nói rằng việc bị ‘stress’, không có tiền chữa bệnh khi cần, trở nên lạm dụng ma túy và tự tử đều có liên hệ tới việc làm đời sống ngắn hơn và các nhà soạn thảo chính sách cần phải biết điều này.
Nói chung, ‘wealth shock’ có liên hệ tới khoảng 50% nguy cơ chết sớm, dù rằng cuộc nghiên cứu chưa chứng minh được vấn đề hệ quả.
Cuộc nghiên cứu được loan tải hôm Thứ Ba, trên tạp chí y khoa ‘Journal of the American Medical Association’.
Các nhà nghiên cứu phân tích các dữ kiện thu thập từ hai thập niên qua trong chương trình thăm dò Health and Retirement Study .
Có khoảng 25% người tham dự cuộc nghiên cứu từng bị ‘wealth shock’, được các nhà nghiên cứu định nghĩa là bị mất khoảng 75% tài sản trong hai năm. Số thiệt hại trung bình của họ vào khoảng $100,000.
Điều này có thể bao gồm việc giảm sút giá trị của đầu tư hay nhà bị tịch thu.
Một số vụ sốc tài chánh này xảy ra trong thời gian có cuộc Đại Suy Trầm 2007-2009. Một số khác xảy ra trước hoặc sau thời gian này.
Cuộc nghiên cứu cho thấy nếu bị mất nhà thì ảnh hưởng nặng hơn và càng có ít tài sản thì càng dễ giảm tuổi thọ hơn.
Nhưng dù cho là điều gì chăng nữa đối với nền kinh tế Mỹ, bị các cú sốc đó vẫn làm tăng nguy cơ chết sớm.
Nữ giới thường bị ‘wealth shock’ hơn là nam giới. Nhưng một khi đã gặp tình trạng này thì nguy cơ chết sớm của họ ngang với nam giới.
Các nhà nghiên cứu cũng kể tới các yếu tố như thay đổi trong hôn nhân, thất nghiệp hay tình trạng sức khỏe có từ trước. Thế nhưng, họ vẫn thấy rõ có sự liên hệ giữa khủng hoảng tài chánh và chết sớm. (V.Giang)