WASHINGTON, DC (NV) – Ông Antony Blinken, ngoại trưởng Mỹ, hủy chuyến thăm Trung Quốc quan trọng đã lên kế hoạch cuối tuần này giữa lúc chính quyền Tổng Thống Joe Biden cân nhắc cách đối phó với vụ khinh khí cầu Trung Quốc bay trên nhiều nơi nhạy cảm ở miền Tây nước Mỹ, giới chức Mỹ loan báo hôm Thứ Sáu, 3 Tháng Hai, theo AP.
Ông Blinken bất ngờ quyết định như vậy bất chấp Trung Quốc tuyên bố đó là khinh khí cầu nghiên cứu thời tiết bị lạc hướng do gió thổi. Mỹ coi đó là khinh khí cầu do thám.
Ông Blinken bất ngờ quyết định như vậy bất chấp Trung Quốc tuyên bố đó là khinh khí cầu nghiên cứu thời tiết bị lạc hướng. Mỹ coi đó là khinh khí cầu do thám.
Tối Thứ Sáu, Bộ Quốc Phòng loan báo khinh khí cầu do thám khác của Trung Quốc đang bay ở Châu Mỹ La Tinh.
“Chúng tôi đang nhận được báo cáo khinh khí cầu bay ở Châu Mỹ La Tinh. Chúng tôi đánh giá đó là khinh khí cầu do thám khác của Trung Quốc,” Tướng Patrick Ryder, phát ngôn viên Bộ Quốc Phòng cho hay trong thông báo gửi đài CNN.
Chưa rõ khinh khí cầu thứ nhì này đang bay trên bầu trời nước nào, nhưng một giới chức Mỹ cho CNN biết dường như nó không bay tới Mỹ.
Sự việc xảy ra ngay trước khi ông Blinken chuẩn bị rời Washington, DC, đi Bắc Kinh và là đòn giáng mới vào mối quan hệ Mỹ-Trung vốn đang căng thẳng.
Tổng Thống Biden từ chối nhận xét về vụ phát giác khinh khí cầu đầu tiên khi được phóng viên hỏi tại một chương trình kinh tế. Hai người Cộng Hòa có thể là ứng cử viên tranh cử tổng thống năm 2024 – cựu Tổng Thống Donald Trump và bà Nikki Haley, cựu thống đốc South Carolina và cựu đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Quốc – đều đề nghị bắn rớt khinh khí cầu đó ngay lập tức.
Vụ phát giác khinh khí cầu đầu tiên do giới chức Bộ Quốc Phòng Mỹ loan báo hôm Thứ Tư. Họ cho hay một trong những nơi họ nhìn thấy khinh khí cầu đó là trên bầu trời tiểu bang Montana, nơi đặt một trong ba khu vực hầm hỏa tiễn nguyên tử của Mỹ tại Căn Cứ Không Quân Malmstrom.
Một giới chức cao cấp Bộ Quốc Phòng cho biết Mỹ chuẩn bị chiến đấu cơ, gồm F-22, để bắn rớt khinh khí cầu đó nếu có lệnh. Cuối cùng, Bộ Quốc Phòng khuyến cáo không làm như vậy, lưu ý rằng mặc dù đang bay qua vùng dân cư thưa thớt của Montana, nhưng vì quá lớn, mảnh vỡ khinh khí cầu đó sẽ vương vãi trên diện tích rộng tới mức gây rủi ro cho người dân.
Giới chức này cho hay khinh khí cầu đó bay trên khu vực hầm hỏa tiễn ở Montana, nhưng Mỹ đánh giá rằng nó chỉ có năng suất “hạn chế” trong việc cung cấp tin tình báo mà Trung Quốc không thể thu thập được bằng kỹ thuật khác, như vệ tinh do thám. Tới giữa ngày Thứ Sáu, khinh khí cầu lớn bằng khoảng hai chiếc xe buýt đó bay về hướng Đông tới miền Trung nước Mỹ và dự trù sẽ ở trong không phận Mỹ thêm nhiều ngày, theo các giới chức.
Tới tận cuối ngày Thứ Năm, Ngoại Trưởng Blinken vẫn đang chuẩn bị đi thăm Trung Quốc, nhưng trước đó, chính quyền Tổng Thống Biden bắt đầu cân nhắc lại chuyến thăm sau vụ phát giác khinh khí cầu hôm Thứ Tư, ngay cả trước khi vụ này được công bố, một giới chức cho biết, yêu cầu giấu tên vì vụ này nhạy cảm.
Giới chức cao cấp nêu trên của Bộ Quốc Phòng không nói Mỹ chấp nhận đó có thể là khinh khí cầu thời tiết chứ không phải khinh khí cầu do thám hay không. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh vì vụ này vi phạm không phận, chủ quyền Mỹ và luật quốc tế quá nghiêm trọng nên ông Blinken không thể đi thăm Trung Quốc như kế hoạch.
Giới chức này nói vụ khinh khí cầu này là “không thể chấp nhận” đồng thời cho hay Ngoại Trưởng Blinken thông báo với ông Vương Nghị, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc, hôm Thứ Sáu.
Tuy nhiên, giới chức này cũng cho biết ông Blinken nói với phía Trung Quốc ông sẽ đi Bắc Kinh “dịp nào sớm nhất khi tình hình cho phép.”
Trước khi xảy ra vụ này, cả Mỹ lẫn Trung Quốc đều coi chuyến thăm của ông Blinken là cách hai bên tìm được tiếng nói chung trong một số lĩnh vực giữa lúc họ có nhiều bất đồng lớn về vấn đề Đài Loan, nhân quyền, Biển Đông, Bắc Hàn, vụ Nga xâm lăng Ukraine, chính sách thương mại và biến đổi khí hậu.
Chuyến thăm của ông Blinken được Tổng Thống Biden và Chủ Tịch Tập Cận Bình của Trung Quốc đồng ý tại hội nghị thượng đỉnh ở Indonesia Tháng Mười Một năm ngoái.
Theo kế hoạch, ông Blinken sẽ hội đàm với giới chức Trung Quốc trong hai ngày, Chủ Nhật và Thứ Hai. (Th.Long) [qd]