NEW YORK (NV) – Tổng Giám Đốc Boeing Dave Calhoun loan báo hôm Thứ Hai, 25 Tháng Ba rằng ông có ý định rời khỏi nhà sản xuất phi cơ đang bị bủa vây vào cuối năm nay trong một cuộc thay đổi lớn của giới lãnh đạo công ty. Chủ tịch hội đồng quản trị Boeing và người đứng đầu đơn vị phi cơ thương mại cũng sẽ rời đi, theo Đài CNN.
Chủ tịch Boeing, Larry Kellner, sẽ không tái tranh cử vào vị trí thành viên hội đồng quản trị. Hội đồng quản trị chọn cựu Tổng Giám Đốc Qualcomm Steve Mollenkopf để kế nhiệm ông.
Boeing cũng loan báo rằng Stan Deal, Tổng Giám Đốc của đơn vị máy bay dân sự Boeing Commercial Airplanes, sẽ nghỉ hưu. Stephanie Pope, giám đốc vận hành COO của Boeing từ Tháng Giêng, sẽ thay thế ông ngay lập tức.
Boeing phải đối diện với các rắc rối xảy ra với phi cơ của hãng trong hơn năm năm qua, gồm có hai tai nạn nghiêm trọng của 737 Max vào năm 2018 và 2019 làm 346 người thiệt mạng và gần đây nhất là một cái chốt cửa bị bung ra khỏi thân phi cơ 737 Max của Alaska Airlines vào Tháng Giêng, làm phi cơ bị lủng một lỗ bên hông. Các rắc rối dẫn tới nhiều dấu hỏi liên quan tới an toàn và thiệt hại lũy kế hơn $31 tỷ.
Trong một bức thư gửi cho nhân viên Boeing hôm Thứ Hai, Calhoun nói rắc rối trong chuyến bay của Alaska Airlines là “thời điểm bước ngoặt của Boeing.”
Calhoun cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Đài CNBC vào sáng Thứ Hai rằng quyết định ra đi “100%” là do chính ông.
Nhưng Calhoun trở thành tâm điểm của nhiều lời chỉ trích về cách vận hành của Boeing trong những thập niên gần đây cũng như hàng loạt trục trặc về an toàn và phẩm chất.
“Ông ấy là Tổng Giám Đốc giỏi nhất mà Airbus từng có,” Richard Aboulafia, giám đốc điều hành của AeroDynamic Advisory kiêm nhà phân tích hàng không vũ trụ hàng đầu cho biết, mỉa mai về lợi thế của hãng chế tạo máy bay cạnh tranh chính với Boeing.
Sự ra đi của Calhoun cũng xảy ra trước làn sóng chỉ trích nhắm vào công ty đến từ các Tổng Giám Đốc của nhiều hãng hàng không lớn trên thế giới mà họ mua phi cơ của Boeing. Nhiều Tổng Giám Đốc của các hãng hàng không yêu cầu nói chuyện trực tiếp với hội đồng quản trị Boeing vào tuần trước, điều mà Calhoun cố gắng mô tả hôm Thứ Hai là một quy trình bình thường, ngay cả khi hiếm khi nào khách hàng lại nói chuyện trực tiếp với ban giám đốc.
Các hãng hàng không không hài lòng cả về phẩm chất của những chiếc phi cơ mà họ nhận được từ Boeing cũng như thực tế là Boeing sẽ không thể giao kịp phi cơ trong năm nay, khi nhu cầu của hành khách tiếp tục tăng lên mức kỷ lục.
Michael O’Leary, Tổng Giám Đốc của Ryanair, hãng hàng không lớn nhất Âu Châu và là hãng chỉ sử dụng phi cơ Boeing 737, nói với CNN vào tuần trước rằng bất cứ lúc nào họ nhận phi cơ từ Boeing, họ đều “dành 48 giờ để kiểm tra xem phi cơ có lỗi, thiếu sót hay bất cứ điều gì khác hay không.”
United Airlines, hãng hàng không sử dụng phi cơ Boeing cho hơn 80% phi đội chính của họ, bày tỏ sự thất vọng về các vấn đề về phẩm chất tại Boeing cũng như trễ nải trong việc giao hàng theo lịch trình.
United Airlines là khách hàng chính của phiên bản Boeing 737 Max kích cỡ dài hơn, được gọi là Max 10, nhưng việc Boeing không thể chứng nhận phi cơ này có thể chở hành khách cũng làm United Airlines đau đầu.
Nhưng rất khó để các hãng hàng không chuyển qua Airbus, với số lượng phi cơ tồn đọng từ lâu mà họ cam kết sản xuất cho nhóm khách hàng hiện tại. Bất kỳ khách hàng nào của Boeing chuyển qua vận hành Airbus đều có thể phải chờ tới 2030 hoặc lâu hơn để nhận được phi cơ.
Và việc vận hành hai loại phi cơ cùng loại cũng rất tốn kém, vì các phi công chỉ được chứng nhận lái những loại phi cơ nhất định và phần lớn là không thể chuyển đổi qua lại giữa Airbus và Boeing nếu không được huấn luyện. Và hãng hàng không cũng cần phải dự trữ sẵn nguồn cung ứng phụ tùng đắt tiền cho tất cả các loại phi cơ mà họ vận hành.
Tổng Giám Đốc Alaska Air, Ben Minicucci, ước tính gần đây hãng hàng không của ông phải hao tốn từ $75 triệu tới $100 triệu một năm để vận hành cả phi cơ một dãy ghế của Airbus và Boeing sau khi sáp nhập với Virgin America, và đó là lý do vì sao hãng loại bỏ phi cơ Airbus sau khi hoàn tất sáp nhập. Và Alaska là một hãng hàng không quốc gia nhỏ hơn, chỉ lớn thứ năm ở Hoa Kỳ. Các hãng hàng không lớn hơn thậm chí còn phải gánh chịu chi phí lớn hơn từ việc phân chia phi đội tương ứng với các nhà sản xuất.
Cuộc kiểm tra quy trình lắp ráp của Boeing do Cơ Quan Hàng Không Liên Bang FAA thực hiện sau trục trặc ở Alaska Air phát giác ra nhiều “vấn đề về không tuân thủ phép tắc.” FAA cho Boeing 90 ngày để lập kế hoạch sửa chữa các vấn đề về an toàn và phẩm chất.
Và Boeing cũng đang phải đối diện với một cuộc điều tra từ Bộ Tư Pháp, trong đó họ có thể phải chịu trách nhiệm hình sự cũng như bị hủy bỏ thỏa thuận hoãn truy tố gây tranh cãi mà Boeing từng có được vào Tháng Giêng 2021 nhằm dàn xếp cho các tội trạng lừa gạt FAA trong quá trình cấp chứng nhận ban đầu cho 737 Max trong thập niên qua. Chỉ còn vài ngày nữa là khoảng thời gian thử thách đó sẽ mãn hạn thì rắc rối với Alaska Air nổ ra.
Calhoun, 66 tuổi, thành viên hội đồng quản trị lâu năm của Boeing, trở thành chủ tịch công ty cuối năm 2019, khi hội đồng quản trị tước bỏ chức vụ chủ tịch của người tiền nhiệm Dennis Muilenburg. Ông được bổ nhiệm làm Tổng Giám Đốc sau khi Muilenburg bị lật đổ vào Tháng Mười Hai năm đó, bắt đầu đảm nhận vị trí này vào Tháng Giêng 2020.
Cổ phiếu của Boeing, vốn đã mất hơn 27% giá trị tính từ đầu năm, nay tăng 4% trong giao dịch trước giờ mở cửa thị trường khi có tin tức này. (TTHN)