Theo các nhà nghiên cứu và giới chức chính phủ Mỹ, Trung Quốc đang tung ra loạt tài khoản ma, mạo danh người Mỹ ủng hộ Donald Trump, quảng bá thuyết âm mưu, gây chia rẽ nước Mỹ và tấn công Tổng thống Joe Biden…, trong bối cảnh cuộc bầu cử tổng thống Mỹ bắt đầu nóng hực.
Sự việc báo hiệu một thay đổi chiến thuật trong cách Bắc Kinh gây ảnh hưởng đến nền chính trị Mỹ, với việc nhắm thẳng vào các ứng cử viên và đảng phái cụ thể, kể cả đương kim Tổng thống Joe Biden.
Tương tự chiến dịch gây ảnh hưởng và phá hoại nền dân chủ Hoa Kỳ mà Nga thực hiện trước cuộc bầu cử 2016, Trung Quốc đang tận dụng tối đa tình trạng chia rẽ đảng phái để làm suy yếu các chính sách của chính quyền Biden. Trong bài báo ngày 1 Tháng Tư 2024, The New York Times cho biết, một số tài khoản Trung Quốc mạo danh những người hâm mộ cuồng nhiệt Trump đang làm đủ trò, từ việc chế nhạo tuổi tác của Biden đến chia sẻ những hình ảnh giả Biden trong bộ đồ tù. Có tài khoản thậm chí nói Biden là một con quỷ Satan ấu dâm!
Elise Thomas, nhà phân tích cấp cao thuộc Viện Đối thoại Chiến lược (Institute for Strategic Dialogue), một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận, cho biết: “Tôi chưa bao giờ thấy bất cứ điều gì tương tự trước đây.”
Elise Thomas, cùng các nhà nghiên cứu, đã liên kết hoạt động mới này với một mạng tài khoản vốn kết nối sâu với chính phủ Trung Quốc được gọi là Spamouflage. Một số tài khoản trước đây chuyên đăng nội dung ủng hộ Bắc Kinh bằng tiếng Quan Thoại bây giờ tái xuất hiện dưới lớp vỏ là người Mỹ và viết bằng tiếng Anh.
Tổ chức Bảo vệ Dân chủ (Foundation for Defense of Democracies) ở Washington DC xác định có 170 trang và tài khoản giả trên Facebook đang thực hiện chiến dịch phá hoại nước Mỹ, từ việc đưa ra các thông điệp chống Mỹ đến những cuộc tấn công bôi nhọ nhằm vào Joe Biden.
Dù các nhà nghiên cứu cho rằng khuynh hướng chính trị tổng thể của chiến dịch tranh cử vẫn chưa rõ ràng và chưa chắc Donald Trump thắng cử, nhưng Bắc Kinh dường như đang đặt cược vào Trump. Bất luận Trump luôn mồm đe dọa Trung Quốc, Bắc Kinh vẫn muốn một người tính khí bất thường như Trump ngồi ghế tổng thống.
Tháng Hai 2024, Văn Phòng Giám Đốc Tình Báo Quốc Gia đưa ra báo cáo cho biết, Trung Quốc bắt đầu mở rộng chiến dịch gây ảnh hưởng để “gieo rắc nghi ngờ về giới lãnh đạo Mỹ, hạ thấp giá trị nền dân chủ đồng thời mở rộng và nêu bật tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh.” Báo cáo bày tỏ lo ngại rằng Bắc Kinh sử dụng các phương pháp ngày càng tinh vi để tác động đến cuộc bầu cử Mỹ.
Elise Thomas, người có kinh nghiệm nghiên cứu các hoạt động thông tin của Trung Quốc trong nhiều năm, cho biết nỗ lực mới này cho thấy một cách tiếp cận tinh vi và phức tạp hơn các chiến dịch trước đây. Bà Elise Thomas nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên bà thấy những tài khoản Trung Quốc giả làm người Mỹ ủng hộ Trump với thể hiện rất thuyết phục, y như thật, và quan trọng nhất là chúng có thể lôi kéo dư luận Mỹ.
Cho đến nay, nỗ lực Trung Quốc nhằm thúc đẩy hệ tư tưởng của họ ở phương Tây vẫn gặp khó khăn trong việc giành được sự chú ý, dù Bắc Kinh không mệt mỏi thúc đẩy tuyên truyền về tính ưu việt của Trung Quốc, từ văn hóa đến kinh tế; bôi nhọ nền dân chủ và khơi dậy tình cảm chống Mỹ. Do đó, Bắc Kinh đổi chiến thuật. Bên cạnh việc tiếp tục tạo ra những câu chuyện “thần thoại” về sức mạnh Trung Quốc, bây giờ là phá hoại nội bộ Mỹ.
Trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022, công ty an ninh mạng Mandiant cho biết chiến dịch thông tin Dragonbridge của Trung Quốc đã xoáy mạnh vào sự phân cực chính trị ở Mỹ, đồng thời “xúi” người Mỹ không đi bỏ phiếu. Theo các nhà nghiên cứu, trong chiến dịch Dragonbridge, Trung Quốc đã thử nghiệm chiến thuật giả mạo, tung ra những tài khoản xưng “tôi là người Mỹ.”
Trong các chiến dịch gần đây, người ta thấy có nhiều “tôi là người Mỹ” hơn. Chúng nói về sự chia rẽ hiển hiện trong nền chính trị Mỹ. Chúng “tranh luận” về quyền của người đồng tính, về vấn đề nhập cư và tội phạm…, với quan điểm sặc mùi cực đoan cánh hữu. Chúng chứng minh rằng nước Mỹ hổ lốn đang xuống dốc không phanh…
Tháng Hai 2024, theo Viện Đối thoại Chiến lược, một tài khoản Trung Quốc trên X (Twitter) mạo danh là người Mỹ, thuộc “hệ phái” “MAGA 2024”, đã chia sẻ một đoạn video từ RT (mạng truyền hình Nga do Kremlin kiểm soát), khẳng định rằng Tổng Thống Biden và CIA đã cử một tay đầu bướu tân phát xít (neo-Nazi gangster) đến chiến trường Ukraine (vụ này sau đó bị nhóm điều tra Bellingcat vạch trần).
Tuy nhiên, vấn đề là có không ít người Mỹ tin vào những nguồn vô căn cứ như vậy. Ngay ngày hôm sau, bài đăng trên đã lan rộng, khi Alex Jones, một tay podcaster bẩn chuyên truyền bá tin giả và thuyết âm mưu, chia sẻ nó trên trang cá nhân có 2.2 triệu người theo dõi của mình.
Để tăng độ tin cậy, tài khoản (Trung Quốc) liên quan “MAGA 2024” tự mô tả rằng nó được điều hành bởi một người ủng hộ Trump, 43 tuổi, ở Los Angeles. Tuy nhiên, nó sử dụng ảnh cá nhân lấy từ blog du lịch của một người Đan Mạch! Điều khác thường nữa là dù tài khoản được mở cách đây 14 năm nhưng bài đăng công khai đầu tiên của nó là vào Tháng Tư 2023. Trong bài đăng đó, nó viết Tổng thống Biden có quan hệ với Jeffrey Epstein, một tội phạm nổi tiếng, chuyên “dắt gái” cho giới chính trị gia và dân nhà giàu, bị giam và tự tử chết trong tù năm 2019. Trong thực tế, như nhiều người đã biết, Jeffrey Epstein quen với Donald Trump chứ không phải Joe Biden.
Theo nhà phân tích cấp cao Elise Thomas thuộc Viện Đối Thoại Chiến Lược, ít nhất bốn tài khoản tương tự đang hoạt động mạnh, tất cả đều có quan hệ với lực lượng an ninh Trung Quốc. Một tài khoản trên X có dấu kiểm xanh (trao cho người dùng có danh tính được xác minh; và người dùng phải đóng phí hàng tháng) hiện liên tục chia sẻ các thông điệp ủng hộ Trump, chống Biden, loan tải thuyết âm mưu QAnon và đăng những cáo buộc gian lận bầu cử vô căn cứ.
Các bài đăng của nó hô hào “chúng ta phải làm cho mình mạnh mẽ lên, đừng bôi nhọ Trung Quốc và tạo ra tin đồn”. Người ta dễ dàng nhận ra cái đuôi “Tàu” của tài khoản này, bởi nó dùng những cụm từ như “sao dám?” (“how dare?”), thay vì “sao bạn dám?” (“how dare you?”), rồi còn có những dấu hiệu cho thấy trình duyệt web của người dùng được cài đặt sử dụng Quan Thoại chứ không phải tiếng Anh.
Cần nhắc lại, hạ tuần Tháng Ba 2024, Mỹ và Vương quốc Anh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào những cá nhân và nhóm có nguồn gốc Trung Quốc chuyên phá hoại giới chính trị gia lẫn nhà báo phương Tây, trong chiến dịch gián điệp mạng quy mô do Bộ An ninh nhà nước Trung Quốc điều hành. Đó là nhóm hack được cộng đồng an ninh mạng biết đến với cái tên Mối đe dọa liên tục nâng cao 31 (Advanced Persistent Threat 31 – APT 31). Theo Bộ Tư pháp Hoa Kỳ, APT 31, còn được gọi là Zirconium, Violet Typhoon, Judgement Panda và Altaire, được điều hành bởi Bộ An ninh Nhà nước Trung Quốc từ thành phố Vũ Hán.
Nhóm này từng dính vào nhiều vụ tấn công nguy hiểm. Năm 2020, Google và Microsoft cảnh báo rằng APT 31 đã hack vào email cá nhân của các nhân viên chiến dịch tranh cử làm việc cho Joe Biden. The Guardian cho biết thêm, vợ hoặc chồng của các quan chức cấp cao Tòa Bạch Ốc lẫn giới thượng nghị sĩ Mỹ cũng là mục tiêu, cùng với nhân viên tranh cử của cả hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ.