HÀ NỘI, Việt Nam (NV) – Tổ chức Ân Xá Quốc Tế (AI) đòi Việt Nam trả tự do ngay tức khắc cho ông Bùi Tuấn Lâm vì ông chỉ bày tỏ quyền tự do ngôn luận.
“Nhà cầm quyền Việt Nam phải hủy bỏ những cáo buộc bị thổi phồng và trả tự do ngay lập tức và vô điều kiện cho ông Bùi Tuấn Lâm. Châm biếm không phải là tội ác. Cái trò hề công lý này phải chấm dứt,” AI lên tiếng qua bản tuyên bố ngày Thứ Ba, 23 Tháng Năm.
Ông Bùi Tuấn Lâm, năm nay 39 tuổi, nổi tiếng trên mạng xã hội Facebook và YouTube với biệt danh “Thánh Rắc Hành” sau khi ông diễn cảnh rắc hành vào tô bún bò mà ông bán tại Đà Nẵng. Ông bắt chước kiểu rắc muối vào tảng “thịt bò dát vàng” mà đầu bếp Salt Bae trình diễn trước khi cắt một miếng đút vào miệng ông Tô Lâm, bộ trưởng Công An, tại nhà hàng của ông ta ở London, Anh, hồi đầu Tháng Mười Một, 2021.
Nhà cầm quyền Việt Nam loan báo sẽ đưa ông ra tòa án tại Đà Nẵng kết án ngày 25 Tháng Năm này. Ông bị vu cho tội “tuyên truyền chống nhà nước” qua những bài viết và clip trên YouTube nhạo báng hoặc đả kích những sai trái trong chính sách cai trị ngược lòng dân của chế độ, theo Khoản 1 Điều 117 của Luật Hình Sự. Nếu bị kết án, bản án có thể đến 12 năm tù.
Tổ chức AI nói những cáo buộc mà nhà cầm quyền Việt Nam áp đặt lên đầu ông Bùi Tuấn Lâm nổi lên câu hỏi nghiêm trọng là chế độ có tôn trọng các tiêu chuẩn nhân quyền quốc tế hay không. “Vụ án ông Bùi Tuấn Lâm thiếu tất cả những gì trùng khớp với các tiêu chuẩn quốc tế về công bằng khi ông đã bị giam giữ gần một năm mà mãi tới ngày gần ra tòa mới được tiếp xúc luật sư,” AI cáo buộc.
AI cho biết: “Vụ án này tượng trưng cho tình trạng nhân quyền bị trói cột tại Việt Nam. Cộng đồng quốc tế hãy đòi hỏi nhà cầm quyền Việt Nam chấm dứt tấn công không ngừng nghỉ vào các quyền căn bản của người dân.”
Bản cáo trạng dẫn 19 bài viết châm biếm trên Facebook và 25 clip trên YouTube để vu cho ông là “chống nhà nước xã hội chủ nghĩa” với các đường dẫn để chứng minh. Tuy nhiên, trên trang Facebook “Peter Lam Bui,” người ta thấy tác giả dẫn ra một số trương mục mà bản cáo trạng dẫn chứng hiện không thấy có trên mạng. Nói khác, bản cáo trạng kể ra những cái tội không tồn tại.
Luật sư nhân quyền Lê Quốc Quân, người đã từng bị chế độ tước giấy phép hành nghề, nhận định qua một bài phân tích phổ biến trên trang mạng BBC là: “Quả thật, nếu ai đã từng xem các video và các bài anh đã đăng hoặc chia sẻ lại thì sẽ thấy rằng những điều anh đưa ra là sự thật, là sẻ chia nỗi đau của từng thân phận con người, là khắc khoải với tiền đồ đất nước.”
Bà Lê Thanh Lâm, vợ ông Bùi Tuấn Lâm, công bố bản “Quyết Định” thông báo của tòa án tại thành phố Đà Nẵng nói sẽ đưa chồng bà ra kết án, trên đó thấy nói phiên tòa sẽ được “xét xử công khai” tức mọi người dân có quyền vào dự khán.
Bà Lê Thanh Lâm kêu gọi mọi người quan tâm “tham dự và đồng hành” cùng gia đình bà. Tuy nhiên, như tất cả các phiên xử những người bất đồng chính kiến khác từng diễn ra trước đây, người ngồi dự khán đều là công an, cán bộ, các ban bệ của nhà cầm quyền tại địa phương. Người nào “quan tâm” đều bị công an ngăn chặn, cấm đến gần tòa án chứ đừng nói đến cho vào dự khán. Thậm chí, vợ con, cha mẹ, thân nhân nhiều người từng bị cấm vào theo dõi phiên xử.
Vì sợ có thể không được cho vào tòa, bà Lê Thanh Lâm và các người thân ruột thịt của ông Bùi Tuấn Lâm gồm cả vợ, và cha mẹ đôi bên, các em ông cùng đứng tên trong một “Bản Kiến Nghị” đòi được vào dự khán phiên tòa ngày 25 Tháng Năm. Bà không thấy tòa án gửi giấy thông báo đến dự khán, trong khi đã công bố ngày xử án.
“Hãy đem người phản động Bùi Tuấn Lâm mà các ông hô hào là chống phá nhà nước ra xét xử công khai trước bàn dân thiên hạ, để người dân có thể thấu suốt hơn phản động là như thế nào, chống phá ra sao?,” bà Lê Thanh Lâm viết trên trang Facebook cá nhân. (TN) [qd]