SÀI GÒN, Việt Nam (NV) – Các báo nhà nước ở Việt Nam giữ im lặng trước tin Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, 79 tuổi, trở thành lãnh đạo tối cao của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, tính đến chiều 4 Tháng Chín.
Từ một ngày trước, các báo đài hải ngoại đưa tin Hội Đồng Trưởng Lão của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất được thành lập, và Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ được suy tôn làm lãnh đạo cao nhất của giáo hội này, với vai trò chánh thư ký xử lý thường vụ Viện Tăng Thống.
Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ là cựu giáo sư của Đại Học Vạn Hạnh Sài Gòn, và là nhà văn, nhà thơ, dịch giả cũng như là nhân vật bất đồng chính kiến với nhà cầm quyền CSVN.
Theo công bố hồi đầu Tháng Chín, Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ cho biết việc này được thực hiện theo di nguyện của cố Tăng Thống Thích Quảng Độ, người viên tịch vào ngày 22 Tháng Hai, 2020.
Hồi năm 2018, Hòa Thượng Thích Quảng Độ đã ra quyết định giải thể Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.
Buổi lễ trao truyền di chúc, ấn tín, và khai ấn được cử hành lặng lẽ hôm 22 Tháng Tám tại chùa Từ Hiếu ở Sài Gòn, vẫn theo công bố.
Liên quan sự kiện này, Giáo Sư Nguyễn Văn Tuấn, Trường Đại Học New South Wales, Úc Châu, bình luận trên trang cá nhân.
“Những lùm xùm gần đây liên quan đến Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam của nhà nước, không có chữ ‘Thống Nhất,’ làm người ta tiếc nuối thời vàng son của Phật Giáo trước 1975. Những lãnh đạo lừng danh của Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất là Hòa Thượng Thích Huyền Quang, Thích Quảng Độ và Thích Thiện Minh.”
Cũng theo ông Tuấn, giáo hội này là tổ chức tồn tại từ 1964 ở miền Nam, từng được xem là “thân cách mạng,” nhưng sau 1975 thì trở thành “cái gai trong con mắt của nhà cầm quyền.”
“Thầy Thích Tuệ Sỹ nhắc lại rằng Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất ‘không phải là một hiệp hội thế tục, do đó, không tự đặt mình dưới sự chỉ đạo của bất cứ quyền lực thế tục, không là công cụ bảo vệ sự tồn tại của xu hướng chính trị và cũng không hoạt động theo bất kỳ ý thức hệ nào’,” Giáo Sư Tuấn viết thêm.
Cách đây 34 năm, ngày 30 Tháng Chín, 1988, trong phiên tòa xét xử cáo buộc “hoạt động lật đổ chính quyền nhân dân,” Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ và Hòa Thượng Thích Trí Siêu bị tuyên án tử hình. Tuy vậy, nhờ áp lực quốc tế, đến năm 1998, hai ông được trả tự do nhưng sau đó bị quản chế tại chùa. (N.H.K) [kn]